Petrus Lombardus

Van Wikipedia

Petrus Lombardus (circa 1095 - juli 1160) was een middeleeuws theoloog en scholasticus. Hij werd geboren nabij Novara in het Noord-Italiaanse Lombardije. De naam Lombardus wijst op zijn Longobardische afkomst.

Hij studeerde rechten in Bologna en theologie in Parijs, waar hij vanaf 1140 20 jaar lang doceerde aan de domschool. In 1159 werd hij nog benoemd tot bisschop van Parijs.

Hij schreef veel bijbelcommentaren, die leidden tot zijn belangrijkste werk: de Sententies, een compilatie bestaande uit vier delen, de Libri IV Sententiarum. Mogelijk is hij hier al in 1142 aan begonnen. In 1152 voltooide hij de eerste versie, de definitieve tekst kwam gereed in 1158. Het werd het theologisch handboek bij uitstek van de 13e tot de 16e eeuw. Het werk werd wel betwist en beschuldigd van ketterij, maar nadat Lombardus door het Vierde Lateraans Concilie in 1215 in bescherming was genomen, werd de autoriteit van het werk bekrachtigd. Mede daardoor werd dit boek het hoofdwerk van de middeleeuwse scholastiek. Belangrijk voor de katholieke kerk was dat hij het aantal sacramenten op zeven stelde.

Het boek neemt in veel kwesties een middenpositie in. Elke vraag of thesis wordt gevolgd door benoeming van argumenten voor en tegen, en een eigen beargumenteerd antwoord. Iedere theoloog werd in de dertiende eeuw geacht voor het behalen van de licentia ubique docendi, het recht om overal te onderrichten, college te geven over de Sententies van Petrus Lombardus. De docent die dit college verzorgde, noemde men een sententiarius. Er zijn dan ook vele commentaren op geschreven, onder andere door Bonaventura, Thomas van Aquino en Willem van Ockham.