Regiment Infanterie Johan Willem Friso
Van Wikipedia
Het Regiment Infanterie Johan Willem Friso (afgekort RI JWF) is een Nederlands infanterie regiment. Het is het oudste infanterieregiment van de Koninklijke Landmacht. Het regiment is genoemd naar de Friese stadhouder en militair Johan Willem Friso van Nassau-Dietz (1687-1711).
Inhoud |
[bewerk] Naamgeving
Het regiment onder de naam "Johan Willem Friso" ontstond in de jaren '50 van de 20e eeuw, bij de grote naoorlogse reorganisatie van de Koninklijke Landmacht. Voor 1950 bestond de Landmacht uit regimenten die alleen een nummer hadden, in 1950 werden die allemaal hernoemd naar regimenten met een naam. Het Regiment Infanterie Johan Willem Friso werd op 1 juli 1950 opgericht, en was de voortzetting van het voormalige 1e (en het hieruit ontstane 9e) Regiment Infanterie. Het 1e en 9e Regiment Infanterie waren voor de Tweede Wereldoorlog gelegerd in respectievelijk Assen en Leeuwarden, vandaar de vernoeming naar de stadhouder van Friesland, Groningen en Drenthe: Johan Willem Friso.
[bewerk] Geschiedenis
Het "Regiment Rennenberg", waarvan het Regiment Infanterie Johan Willem Friso afstamt, is opgericht op 30 augustus 1577 door de toenmalige stadhouder van Friesland, Groningen, Drenthe en Overijssel, George van Lalaing. De geschiedenis van het regiment is verder opgebouwd rond de regimenten en afstammingen (traditievoortzettingen) van verschillende regimenten uit de tijd van de Tachtigjarige Oorlog en later. Ten tijde van de Bataafse Republiek bestond het 1e Regiment Infanterie, dat een voortzetting was van de voorgaande onderdelen. Met het einde van de Bataafse Republiek in 1806 werd het regiment opgeheven. Het onderdeel werd echter bij het ontstaan van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden opnieuw opgericht, de heroprichtingdatum van het toenmalige 1e Bataljon van het Hollands Legioen van Oranje was 28 oktober 1813. De eenheid wordt gelegerd in het zuiden van de Nederlanden. In 1815 wordt het genoemde bataljon, samen met een aantal andere eenheden, samengevoegd tot 1e Afdeling Infanterie. Op 3 oktober 1820 krijgt de eenheid voor het eerst een vaandel uitgereikt.
[bewerk] Belgische Revolutie
Als gevolg van de Belgische Revolutie lopen veel Zuid-Nederlandse dienstplichtigen weg en moeten een aantal eenheden samengevoegd worden om weer volledig inzetbare eenheden te krijgen. De 1e Afdeling Infanterie wordt daartoe gevoegd bij de 12e Afdeling Infanterie. Deze eenheid neemt deel aan de Tiendaagse Veldtocht en wordt onder meer ingezet bij de veldslagen bij Beringen (5 augustus 1831) en Bautersem (11 augustus 1831). Ook namen bataljons van de 12e Afdeling Infanterie onder leiding van Generaal Chassé deel aan de strijd om de Citadel van Antwerpen. De inzet van de Nederlandse legers mag echter niet baten, onder druk van inzet van Franse troepen wordt België uiteindelijk in 1839 onafhankelijk.
In de daarop volgende jaren wordt het Nederlandse leger gereorganiseerd, in 1841 ontstaat het 1e Regiment Infanterie uit de eerder genoemde 12e Afdeling Infanterie. Bij latere reorganisaties komt uit dit 1e Regiment Infanterie in 1903 ook nog het 9e Regiment Infanterie voort. Voorafgaand aan de Eerste Wereldoorlog mobiliseert ook Nederland de krijgsmacht, hiermee komen uit het 1e en het 9e Regiment Infanterie weer een aantal nieuwe regimenten voort (respectievelijk het 12e uit 1 RI en het 20 uit 9RI).
[bewerk] Tweede Wereldoorlog
Voorafgaand aan de Tweede Wereldoorlog moet Nederland opnieuw mobiliseren en opnieuw komen uit het 1e en 9e Regiment Infanterie een aantal regimenten voort: uit 1 RI komen 25 en 36 RI voort, uit 9 RI komen 33 RI en 44 RI. Tevens leveren 1, 9, 12 en 20 RI elk een grensbataljon. Ten tijde van de Duitse aanval op Nederland in 1940 waren bataljons van de diverse regimenten (1, 9, 12, 20, 25, 33, 36 en 44 RI) in diverse delen van Nederland ingezet. Een aantal van die bataljons namen deel aan hevige gevechten. Zo waren 1RI en 9RI en een gedeelte van 12 RI betrokken bij de gevechten rond Den Haag. Een gedeelte van 20 RI was actief op de Slag om de Grebbeberg, een ander gedeelte van 20 RI werd bij Den Haag ingezet. Een gedeelte van 25 RI nam deel aan de strijd rond Rotterdam. Een sectie van het 1e Grensbataljon (een bataljon van 1 RI) leverde zware strijd in de buurt van Coevorden, bij een brug over de Lutterhoofdwijk waar zij een grote Duitse colonne lange tijd wisten tegen te houden. Voor deze daad werden zij na de oorlog onderscheiden met het Bronzen Kruis en de Bronzen Leeuw. In totaal sneuvelden er in de meidagen van 1940 143 man van al deze eenheden. Na afloop van de strijd werden de troepen gedemobiliseerd en werden de militairen huiswaarts gezonden.
[bewerk] Politionele Acties
Na de Tweede Wereldoorlog werden het 1e Regiment Infanterie en het 9e Regiment Infanterie weer geactiveerd. Op 1 februari 1947 werden het 1e en het 12e Regiment Infanterie samengevoegd en gingen door als 1e Regiment Infanterie, het 9e en het 20e Regiment Infanterie werden samengevoegd en gingen door als 9e Regiment Infanterie. De andere regimenten die uit 1 RI en 9 RI waren voortgekomen (25, 33, 36 en 44 RI) werden opgeheven.
In 1946 werden bataljons oorlogsvrijwilligers, ingedeeld bij het 1e en het 9e Regiment Infanterie uitgezonden naar Nederlands-Indië, waarna zij werden ingezet bij de Politionele acties. De bataljons van deze regimenten waren actief bij gevechtsacties op Java en Sumatra. Tijdens de Eerste politionele actie namen militairen van 1 RI deel aan acties rondom Batavia en Medan. Militairen van 9 RI waren o.a. actief bij Cheribon. Tijdens de Tweede politionele actie waren eenheden van deze regimenten actief bij operaties bij Solo en Palembang (9 RI) en Pageram, Benkoelen en Padang (1 RI). Uiteindelijk werd Indonesië, na zware internationale druk, op 27 december 1949 onafhankelijk. Tussen 1946 en 1950 zijn 174 militairen van 1 RI en 9 RI omgekomen.
In 1950 vond er opnieuw een reorganisatie plaats van de Koninklijke Landmacht: op 1 juli 1950 werden het 1e en het 9e Regiment Infanterie samengevoegd en hernoemd tot Regiment Infanterie Johan Willem Friso. Op 8 oktober 1951 kreeg het regiment een nieuw vaandel met daarop vermeld de krijgsverrichtingen van de voorgangers van het regiment tijdens de Belgische Opstand. De krijgsverrichtingen tijdens de Politionele acties worden in 1977 met een aparte strook (cravete) met de tekst ""Java en Sumatra 1946-1949" aan het vaandel toegevoegd.
[bewerk] Libanon
De parate eenheid van het Regiment Infanterie Johan Willem Friso wordt sinds 1950 gevormd door het 422e Bataljon Infanterie, hetwelk gelegerd wordt op de Adolf van Nassaukazerne in Zuidlaren. Op 18 juli 1957 wordt dit bataljon omgedoopt tot 44e Bataljon Infanterie JWF. In 1960 wordt de naam veranderd naar "44 Pantserinfanterie Bataljon JWF" (44 Painfbat).
Vanaf midden jaren 60 sprak de Nederlandse regering haar bereidheid uit om, in voorkomend geval, troepen ter beschikking te stellen aan de Verenigde Naties. 44 Painfbat werd aangewezen om permanent voor uitzending in het kader van VN-taken beschikbaar te zijn, het stond daarom sinds die tijd bekend als "VN-bataljon". Vanaf 1 januari 1966 moesten daarom militairen van 44 Painfbat binnen een maand gereed kunnen zijn voor uitzending. Het zou nog tot 1979 duren voordat er daadwerkelijk een beroep werd gedaan op dit VN-bataljon.
In december 1978 wordt er vanuit de VN een verzoek gedaan aan de Nederlandse regering om troepen beschikbaar te stellen voor een VN-Vredesmacht in Libanon: UNIFIL. Op 12 januari 1979 besluit de Nederlandse regering op dit verzoek in te gaan. Vanaf 27 februari 1979 worden militairen van 44 Painfbat in Zuid-Libanon ingezet onder de naam Dutchbatt. De Nederlanders worden ingezet in het Zuid-Westen van Libanon, voornamelijk rondom de plaatsen Haris, Al Yatun, Majdal Zoun, Yatar en Zibqin. Dutchbat bemande diverse roadblocks en Observation Posts van waaruit de verrichtingen van de voormalige strijdende partijen (Het Libanese leger, het Israelische leger, de milities van majoor Haddad en Palestijnse milities) moeten worden waargenomen. Later wordt het detachement ingekrompen tot een compagnie. Op 19 oktober 1985 komt er een einde aan de inzet van het regiment in Libanon. In totaal overleden tijdens de inzet voor Unifil 9 militairen van het bataljon.
[bewerk] Opheffing, heroprichting en vredesmissies
Als gevolg van het einde van de Koude Oorlog en de val van de Berlijnse Muur werd de Landmacht in de jaren '90 van de 20e eeuw sterk verkleind. De dienstplicht werd opgeschort en veel eenheden werden opgeheven, waaronder ook 44 Painfbat. Op 16 april 1991 werd 44 Painfbat JWF opgeheven en de Adolf van Nassaukazerne in Zuidlaren sloot haar deuren. De tradities van 44 Painbat werden overgenomen door 43 Painfbat in Assen, maar ook dit bataljon werd opgeheven. Per Koninklijk Besluit van 29 juli 1994 werd het regiment formeel opgeheven. De tradities werden "te ruste" gelegd en het vaandel van het regiment werd ingenomen en verdween naar het Infanteriemuseum in Harskamp.
Maar met het einde van de Koude Oorlog was het er in de wereld niet rustiger op geworden. Er braken verschillende conflicten uit, waaronder in voormalig Joegoslavië. De Nederlandse regering besloot actief aan vredesoperaties te gaan deelnemen, waardoor steeds meer Nederlandse troepen naar het buitenland werden uitgezonden. Het parate deel van de Koninklijke Landmacht werd als gevolg hiervan gereorganiseerd en uitgebreid. In Havelte werd een nieuwe gemechaniseerde brigade opgericht, waarvan ook een pantserinfanteriebataljon deel ging uitmaken. Dit nieuw op te richten bataljon werd ingedeeld bij het weer geactiveerde Regiment Infanterie Johan Willem Friso. In december 1997 werd het bataljon heropgericht en startte met de opbouw. Op 1 juli 1999 wordt het 44e Pantserinfanteriebataljon, en daarmee het Regiment Infanterie Johan Willem Friso, formeel heropgericht en toegevoegd aan de sterkte van de Koninklijke Landmacht. De commandant van 44 Painfbat is tegelijkertijd ook de regimentscommandant van het Regiment Infanterie Johan Willem Friso. Ook een reserve pantserinfanteriebataljon, het 18e, maakt deel uit van het regiment. 18 Painfbat werd echter in 2004 opgeheven.
Uitzendingen naar conflictgebieden volgden snel. Van november 2000 tot mei 2001 maakte 44 Painfbat deel uit van de Stabilization Force (SFOR) in Bosnië en Herzegovina. Van mei 2002 tot november 2002 maakten militairen van 44 Painfbat opnieuw deel uit van SFOR.
Van maart 2006 tot december 2006 maken militairen van 44 Painfbat deel uit van de Deployment Task Force Afghanistan.
[bewerk] Eenheden
Momenteel behoren de volgende eenheden tot het Regiment Infanterie Johan Willem Friso:
- het 44 Pantserinfanteriebataljon
- De staf en stafcompagnie van de 43e Gemechaniseerde brigade
- de Koninklijke Militaire Kapel "Johan Willem Friso"
[bewerk] Tradities en gebruiken
[bewerk] Band met Libanonveteranen
Zoals hierboven beschreven maken de uitzendingen van personeel van het 44e Pantserinfanteriebataljon naar Libanon een belangrijk deel uit van de recente geschiedenis van het regiment. Ter herinnering aan deze periode is er op de Johannes Post kazerne in Havelte een Libanon-monument geplaatst, waar de namen van de tijdens deze missie omgekomen militairen staan. Jaarlijks op de dodenherdenking op 4 mei vindt er bij dit monument een speciale dodenherdenking plaats voor deze omgekomen militairen.
Om de band met de Libanonveteranen ook op het uniform tot uiting te laten komen, dragen militairen die ingedeeld zijn bij 44 Painfbat sinds 14 maart 2003 een blauw koord aan hun uniform, het zogenaamde "Libanonkoord". Militairen die worden ingedeeld bij 44 Painfbat krijgen dit koord bij een speciale gelegenheid uitgereikt.
[bewerk] Bataljonspaard
In 1964 schonk de gemeente Zuidlaren, als teken van de goede verstandhouding tussen 44 Painfbat en de gemeente, een Fries veulen aan het bataljon. Dit veulen werd door het bataljon verzorgd en na een jaar weer verkocht, waarna er met de opbrengst weer een nieuw veulen werd aangekocht. In 1991 werd het laatste bataljonspaard verkocht en de opbrengst werd aan de gemeente Zuidlaren geschonken. Met de heroprichting van het bataljon is ook de traditie van het bataljonspaard weer in ere hersteld. Bij speciale gelegenheden is het paard, in een speciale regimentsuitmonstering, aanwezig.
| Bronnen en referenties: |
|
