Sabah
Van Wikipedia
|
|||||
Motto: Sabah Maju Jaya | |||||
Hoofdstad | Kota Kinabalu | ||||
Gouverneur | Tun Haji Ahmadshah Abdullah | ||||
Chief Minister | Hj. Musa Bin Hj. Aman | ||||
Oppervlakte | 72,500 km² | ||||
Aantal inwoners | 2,449,389 (2000) | ||||
Volkslied | Sabah Tanah Airku |
Sabah is de op één na grootste staat van Maleisië en is ook bekend onder de naam Negeri di bawah bayu wat betekend Het land onder de wind. Voor het deel uitmaakte van Maleisië, was Sabah een Britse overzeese kolonie, bekend als Noord-Borneo. Het is één van de twee Maleise staten op het eiland Borneo. Gelegen op het noordoostelijke deel van het eiland, grenst het aan westelijke zijde aan de andere Maleise staat Sarawak. Het zuidelijk deel van het eiland, Kalimantan, behoort toe aan Indonesië. Kota Kinabalu, voormalig Jesselton is de hoofdstad van Sabah.
Inhoud |
[bewerk] Geografie
Sabah is vrij bergachtig, met bergen varierend in hoogte van 1000 tot 3000 meter. Met Mount Kinabalu als hoogste berg (geologie) van Maleisië met 4095 meter en de op een na hoogste van Zuidoost Azië. Het berg- en heuvellandschap wordt doorkruist door rivier valleien en is in het binnenland bedekt met regenwoud. Aan de kust heeft het regenwoud plaatsgemaakt voor palmolieplantages. Meer dan driekwart van de bevolking woont aan de kust.
[bewerk] Geschiedenis
In 1881 werd Sabah overgenomen door de British North Borneo Company en hierdoor viel het onder het Britse rijk. In 1946 kwam er een eind aan de overheersing van de Company en viel het onder Noord-Borneo. Op 31 augustus 1963 kreeg Sabah zelfbestuur, voordat het op 16 september 1963, samen met Singapore en Sarawak deel uitmaakte van de Maleisië. In 1963 kreeg de staat de naam Sabah.
[bewerk] Politiek
----
Jaar | Partij | Chief Minister |
---|---|---|
1963-1964 | United National Kadazan Org (UNKO) | Datuk Donald Stephens |
1965-1967 | Sabah Chinese Association (SCA) | Datuk Peter Lo Sui Yin |
1967-1975 | USNO | Tun Datu Haji Mustapha Datu Harun |
1975-1976 | USNO | Tun Datuk Hj. Mohd. Said Bin Keruak |
1976 (44 days) | Berjaya | Tun Datuk Haji Mohd Fuad Stephens |
1976-1985 | Berjaya | Datuk Amar Harris Bin Mohd Salleh |
1985-1994 | Parti Bersatu Sabah (PBS) | Datuk Seri Joseph Pairin Kitingan |
1994-1995 | Barisan Nasional (BN) | Tun Datuk Seri Panglima Haji Sakaran Bin Dandai |
1995-1996 | Barisan Nasional(BN) | Datuk Mohd Salleh Tun Mohd Said |
1996-1998 | Sabah Progressive Party(SAPP) | Datuk Yong Teck Lee |
1998 | Parti Demokratik Sabah (PDS) | Tan Sri Datuk Seri Panglima Bernard Dompok |
1999 | Barisan Nasional (BN) | Datuk Seri Panglima Osu Bin HJ. Sukam |
2001 | Barisan Nasional (BN) | Tan Sri Datuk Chong Kah Kiat |
2003 | Barisan Nasional (BN) | Datuk Seri Hj. Musa Bin Hj. Aman |
[bewerk] Divisions
Sabah bestaat uit vijf administratieve deelgebieden (divisions), welke weer zijn onderverdeeld in 23 districten (districts).
Divisie | Oppervlakte (km²) | |
---|---|---|
1 | West Coast Division | 7.588 |
2 | Interior Division | 18.298 |
3 | Kudat Division | 4.623 |
4 | Sandakan Division | 28.205 |
5 | Tawau Division | 14.905 |
[bewerk] Bevolking en etnische samenstelling
Sabah telde in 2000 2.449.389 inwoners, bestaande uit 32 etniciteiten. De grootste niet-inheemse groep zijn de Chinezen, die 20 procent van de bevolking uitmaken. De grootste inheemse bevolkingsgroep is de Kadazan-Dusun (25%); gevolgd door Bajau (15%) en Murut (3%).
Maleis is de officiële taal, die door alle groepen wordt gesproken, hoewel het in Sabah gesproken Maleis qua uitspraak meer lijkt op het Indonesisch. Verder wordt er ook veel Engels en Chinees (Mandarijn, Hakka en Kantonees) gesproken.
[bewerk] Economie
Van oudsher leunt de economie van Sabah vooral op de houtindustrie, waarbij tropisch hardhout wordt geëxporteerd naar andere landen. Echter met de toenemende uitputting van natuurlijke bossen en op het resterende regenwoud te beschermen, worden de palmolieplantages steeds belangrijker. Andere belangrijke landbouwproducten zijn rubber and cacao. Toerisme is op dit moment de één na belangrijkste inkomstenbron.
In 1970, was Sabah één van de rijkste staten van Maleisië, alleen Selangor (Waarbij Kuala Lumpur toen nog behoorde) had een hoger BNP. [1] Op dit moment is Sabah, ondanks zijn natuurlijke hulpbronnen, één van de armste staten van Maleisië. Sabah had in 2000 een werkloosheidspercentage van 5,6% - het hoogste in van alle staten en bijna twee keer zo hoog als het landelijk gemiddelde van 3,1%. 16% van de bevolking leeft onder de armoedegrens. De armoede komt onder andere door de ongelijke verdeling van rijkdommen tussen de staat en de federale overheid en het grote aantal illegale immigranten uit (voornamelijk) Indonesië en de Filipijnen.
Op dit moment probeert de staat de economie uit het slop te krijgen door een financiële injectie van RM 16,9 miljard (Ninth Malaysia Plan). Deze injectie zal worden gebruikt voor de verbetering van de achterliggende gebieden, de infrastructuur. De overheid richt zich op de drie grootste inkomstenbronnen: landbouw, productie en toerisme.
[bewerk] Toerisme
Toerisme, voornamelijk ecotoerisme, draagt voor een groot deel bij aan de lokale economie. De meest populaire bestemmingen zijn:
- Poring Hot Springs - Warmwaterbronnen
- Tanjung Aru Beach - Net buiten Kota Kinabalu
- Mount Kinabalu Nationaal Park
- Sepilok Orang Utan Sanctuary - Opvangreservaat voor Orang-Oetans.
- Pulau Sipadan - Wereldberoemd eiland voor duikers
- Danum Valley Conservation Area - Regenwoud
- Turtle Islands Park - Hier komen zeeschildpadden aan land om eieren te leggen.
- Gomantong Caves - Grotten bewoond door miljoenen vleermuizen.
- Tunku Abdul Rahman Park - Een nationaal park bestaande uit vijf eilanden voor de kust van Kota Kinabalu
- North Borneo Railway
- Pulau Tiga Nationaal Park
- Maliau Basin Conservation Area - Eén van de oudste regenwouden in de wereld
- Crocker Range Nationaal Park
- Kinabatangan Rivier
- Tabin Wild reservaat - De Borneodwergolifant en de Sumatraanse neushoorn leven in dit park.
[bewerk] Kunst en Cultuur
Sabah staat niet bekend om zijn filmindustrie, echter zijn er wel diverse films en televisieseries opgenomen, waaronder Expeditie Robinson en Bat*21.
Sabahs eerste film van eigen bodem was Orang Kita met Abu Bakar Ellah.
Sabahs eerste krant was de New Sabah Times. De krant is opgericht door Donald Stephens, die later werd benoemd als eerste Chief Minister van Sabah.
[bewerk] Bronnen
- Gudgeon, L. W. W. 1913. British North Borneo. Adam and Charles Black, Londen.
- Chin, Ung-ho. 1999. 'Kataks' , Kadazan-Dusun Nationalism and Development: The 1999 Sabah State Election (Regime Change And Regime Maintenance In Asia And The Pacific Series No 24, Department Of Political And Social Change, Research School Of Pacific And Asian Studies, Australian National University) (ISBN 0-7315-2678-3)
- Engelstalige Wikipedia
[bewerk] Referenties
- ↑ (en) Outline Perspective of Sabah. Instituut voor ontwikkelingsstudies (Sabah).
[bewerk] Externe link(s)
- Maleisie.be - Meer informatie over Sabah (NL)
- (en) Bureau voor toerisme van Sabah
- (en) Daily Express, Locale krant met de hoogste oplage
- (en) Sabah Overheidssite
- (en) Sabah Parks
- (en) New Sabah Times, Sabahs oudste krant
Sabah | ||
Stad: Kota Kinabalu | ||
Dorpen: Beaufort | Beluran | Inanam | Keningau | Kinabatangan | Kuala Penyu | Kota Belud | Kota Marudu | Kudat | Kunak | Lahad Datu | Nabawan | Papar | Penampang | Pitas | Ranau | Sandakan | Semporna | Sipitang | Tambunan | Tamparuli | Tawau | Tenom | Tuaran |
Deelgebieden van Maleisië | ||
Staten: | Johor · Kedah · Kelantan · Malakka · Negeri Sembilan · Pahang · Penang · Perak · Perlis · Sabah · Sarawak · Selangor · Terengganu | |
Federale territoria: | Kuala Lumpur · Labuan · Putrajaya |