SI-prefix
Van Wikipedia
Een SI-prefix is een decimaal voorvoegsel dat kan worden toegevoegd aan elke eenheid van het SI-systeem, om aan te geven dat het om veelvouden of delen van die eenheden gaat. Deze prefixen zijn officieel vastgesteld door het Bureau International des Poids et Mesures.
[bewerk] Overzicht
Als voorbeeld, het prefix kilo vermenigvuldigt de eenheid met 1000. Een kilometer is dus gelijk aan 1000 meter en een kilowatt is gelijk aan 1000 watt. Het prefix milli deelt de eenheid juist door duizend. Een millimeter is een duizendste meter (er zitten 1000 millimeters in een meter), en een milliliter is een duizendste liter. De mogelijkheid om hetzelfde prefix aan verschillende SI-eenheden te kunnen toevoegen is een van de grote sterktes van het SI systeem, omdat het aanleren van het systeem hierdoor sterk vereenvoudigd wordt.
10n | Prefix | Symbool | Naam | Decimaal equivalent |
---|---|---|---|---|
1024 | yotta | Y | quadriljoen | 1 000 000 000 000 000 000 000 000 |
1021 | zetta | Z | triljard | 1 000 000 000 000 000 000 000 |
1018 | exa | E | triljoen | 1 000 000 000 000 000 000 |
1015 | peta | P | biljard | 1 000 000 000 000 000 |
1012 | tera | T | biljoen | 1 000 000 000 000 |
109 | giga | G | miljard | 1 000 000 000 |
106 | mega | M | miljoen | 1 000 000 |
103 | kilo | k | duizend | 1 000 |
102 | hecto | h | honderd | 100 |
101 | deca, deka | da | tien | 10 |
10-1 | deci | d | een tiende | 0,1 |
10-2 | centi | c | een honderdste | 0,01 |
10-3 | milli | m | een duizendste | 0,001 |
10-6 | micro | µ | een miljoenste | 0,000 001 |
10-9 | nano | n | een miljardste | 0,000 000 001 |
10-12 | pico | p | een biljoenste | 0,000 000 000 001 |
10-15 | femto | f | een biljardste | 0,000 000 000 000 001 |
10-18 | atto | a | een triljoenste | 0,000 000 000 000 000 001 |
10-21 | zepto | z | een triljardste | 0,000 000 000 000 000 000 001 |
10-24 | yocto | y | een quadriljoenste | 0,000 000 000 000 000 000 000 001 |
[bewerk] Geschiedenis
Naarmate de wetenschap vorderde zijn er steeds meer prefixen toegevoegd. Daarbij werd steeds meer getracht consequent te zijn.
- Vanaf mega geldt: Vergrotende prefixen hebben een hoofdletter als symbool, verkleinende prefixen een kleine letter.
- Vanaf mega en micro geldt: Vergrotende prefixen eindigen op a, verkleinende prefixen eindigen op 'o.
- Vanaf zetta en zepto geldt: Deze letter wordt gebruikt als symbool voor de corresponderende vergrotende en verkleinende prefixen.
[bewerk] Gebruik van hoofd- en kleine letters
Van veel van de letters worden zowel de hoofdletter als de kleine letter gebruikt. Hierdoor kunnen in teksten gemakkelijk problemen ontstaan. Vooral de autocorrectiefunctie van veel tekstverwerkers maakt niet zelden hoofdletters van de eerste letter. Hetzelfde probleem geldt in de namen van artikelen in Wikipedia.
De taalkundige regels zijn als volgt. Voluit geschreven prefixen beginnen altijd met kleine letter: picofarad, milligram, centimeter, kilovolt, megabyte, gigawatt.
De afgekorte prefixen hebben een kleine letter tot en met kilo en daarboven een hoofdletter: pF, mg, cm, kV, Mb, GW. Hier moet goed op gelet worden want het kan grote verschillen in betekenis veroorzaken: de notatie mW betekent milliwatt en MW megawatt.
Voor de eenheden is de regel dat deze voluit altijd met een kleine letter worden gespeld (volt, hertz). De symbolen worden met een hoofdletter gespeld voorzover ze van een persoonsnaam zijn afgeleid (V, Hz), en anders met een kleine letter.