Snel Inzetbare Groep ter Medische Assistentie
Van Wikipedia
Een Snel Inzetbare Groep ter Medische Assistentie (SIGMA) is een groep vrijwillige hulpverleners die ingezet kan worden wanneer de reguliere (spoedeisende) medische hulpverlening voor bijvoorbeeld een ramp of groot ongeval niet toereikend is. Een SIGMA-team is onderdeel van een Geneeskundige Combinatie en opereert onder de verantwoordelijkheid van de Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen (GHOR). In het dagelijks taalgebruik spreekt men van SIGMA-teams waarvan er op dit moment 49 zijn in Nederland.
Inhoud |
[bewerk] Taken
Het voornaamste doel van een SIGMA-team is het logistiek en medisch ondersteunen van de andere onderdelen van de Geneeskundige Combinatie (Gnk-C): het Mobiel Medisch Team (MMT) en de zogenaamde Ambu-teams. Het doel van de Geneeskundige Combinatie is het redden van levens in een rampgebied door slachtoffers zoveel mogelijk stabiel te maken voordat ze per ambulance vervoerd kunnen worden naar een traumacentrum of de Spoedeisende Eerste Hulp (SEH) van een gewoon ziekenhuis.
[bewerk] Logistieke taken
De logistieke werkzaamheden van een SIGMA-team bestaan uit het tijdens een inzet onderdak bieden aan en bevoorraden van een Geneeskundige Combinatie. Hiertoe richt het team bij aankomst in een rampterrein of bij een ongeval een zogenaamd gewondennest in, meestal in een door het team op te zetten opblaasbare tent. Daarnaast zorgen de leden voor het continue beschikbaar zijn van voldoende materialen voor de medische hulpverlening. Ook verzorgt men wanneer nodig het (voet)transport van gewonden vanuit het rampterrein naar het gewondennest.
[bewerk] Medische taken
De medische ondersteuning bestaat uit het zowel zelfstandig als assisterend (aan bijvoorbeeld een ambulanceverpleegkundige) uitvoeren van medische handelingen. Hierbij geldt dat SIGMA-vrijwiligers nooit zogenaamde 'voorbehouden handelingen' mogen uitvoeren; dit zijn handelingen die volgens de wet alleen mogen worden uitgevoerd door een arts of verpleegkundige. Voorbeelden van handelingen die zelfstandig worden uitgevoerd zijn het beoordelen van de vitale functies (ademweg, ademhaling, circulatie), het vervangen van een infuus en het aanbrengen van een nekkraag. Assisterende handelingen zijn bijvoorbeeld het helpen bij het veiligstellen van de vitale functies van een slachtoffer, het fixeren van op een wervelplank en het klaarmaken van medicatie of een infuus zodat een verpleegkundige dit kan toedienen.
[bewerk] Uitrusting
Aangezien de SIGMA-teams als taak hebben de Geneeskundige Combinatie logistiek te ondersteunen, beschikken zij over een uitgebreide uitrusting en de voertuigen om deze te vervoeren.
[bewerk] Voertuigen
Iedere Geneeskundige Combinatie beschikt over twee Mercedes bussen met aanhanger. Eén van de bussen vervoert de leden van het Ambu-team en een groot aantal medische hulpmiddelen. De aanhanger van het Ambu-team is ook gevuld met medisch hulpmateriaal als (schep)brancards, wervelplanken en flessen zuurstof. De tweede bus is ingericht om het SIGMA-team te vervoeren. Daarnaast wordt de tent waarin het gewondennest kan worden ingericht in deze bus vervoerd. In de aanhanger zijn voornamelijk de inrichting van deze tent en hulpmiddelen om deze op te zetten opgeborgen. De voertuigen zien er qua uiterlijk uit als een ambulance hoewel ze geen slachtoffers kunnen vervoeren. Het Mobiel Medisch Team komt met eigen vervoer naar de ramplocatie mochten zij nog niet aanwezig zijn.
[bewerk] Tent
Omdat in een rampgebied vaak geen goede plaats beschikbaar is waar gewonden goed kunnen worden geholpen voordat ze naar een ziekenhuis kunnen worden vervoerd, beschikt het SIGMA-team over een gele opblaasbare tent die snel opgezet en ingericht kan worden. Door middel van een aggregaat wordt de tent binnen enkele minuten opgezet. De reguliere inrichting bestaat uit brancards, koffers met medische hulpmiddelen en een tafel waar bijvoorbeeld de administratie kan worden uitgevoerd. Doordat de tent van hetzelfde type (de zogenaamde Trell Tent) is als dat de brandweer en het leger vaak gebruikt, kunnen de tenten eventueel eenvoudig aan elkaar gekoppeld worden.
[bewerk] ALS-koffer
De medische hulpverlening door de Geneeskundige Combinatie gebeurt met hulpmiddelen die zijn terug te vinden in een Advanced Life Support-koffer oftewel een ALS-koffer. De koffer is ingericht om per individueel slachtoffer gebruikt te worden dus bevat hulpmiddelen om alle mogelijke levensgevaarlijke verwondingen te behandelen. Hierbij moet gedacht worden aan een middelen om te intuberen, middelen om te beademen, medicatie, infuusvloeistof en verband. De inhoud van een ALS-koffer is niet te vergelijke met die van een EHBO-koffer. De ALS-koffer moet beschouwd worden als het hoofd instrument van het SIGMA-team. Omdat per slachtoffer één koffer nodig is, beschikt ieder team over een groot aantal van deze koffers Naast de ALS-koffer beschikt het team over de volgende koffers, alle in ruime aantallen aanwezig:
- Kinderkoffer: geldt als aanvulling op een ALS-koffer met kleinere formaten van bijvoorbeeld beademingsmaskers en injectienaalden;
- Brandwondenkoffer: bij een ramp kunnen slachtoffers vallen met ernstige brandwonden die behandeld kunnen worden met de middelen uit deze koffers
- EHBO-koffer: naast de ALS-koffers beschikt het SIGMA-team over EHBO-koffers die gebruikt kunnen worden als er geen slachtoffers met levensbedreigende situaties hoeven te worden behandeld.
[bewerk] Haakarmbak
Hoewel de Geneeskundige Combinatie een groot aantal medische hulpmiddelen zoals de ALS-koffers in de voertuigen en aanhangers vervoert, kan deze voorraad ontoereikend zijn. Daarom beschikt ieder SIGMA-team over een haakarmbak met een aanvullende voorraad van alle middelen. Vanuit deze container kunnen extra ALS- of andere koffers worden gepakt of gebruikte koffers worden aangevuld. Ook is er een ruime extra voorraad zuurstof en medicatie maar ook bijvoorbeeld brancards in de container aanwezig. De haakarmbak wordt door de brandweer op de locatie van de ramp gebracht.
[bewerk] Inzet
SIGMA-teams worden ingezet wanneer er door een ongeval of ramp een groot aantal slachtoffers valt dat medische hulpverlening nodig heeft. In principe besluit de Officier van Dienst Geneeskundig over de daadwerkelijke inzet van een Geneeskundige Combinatie (Gnk-C) of individuele onderdelen daarvan. Als het besluit is genomen dat een team ingezet zal worden, worden de leden opgeroepen door middel van een P2000 semafoon. De beschikbare leden komen hierop naar een opkomstplaats waar de acht eerst aangekomen vrijwilligers samen met het Ambu-team vertrekt richting de ongevalslocatie. Richtlijn is dat een Geneeskundige Combinatie een uur na alarmering daadwerkelijk inzetbaar is op het rampterrein. Wanneer nodig kan besloten worden meerdere Geneeskundige Combinaties of SIGMA-teams gelijktijdig in te zetten al naar gelang de noodzaak. De inzet van een SIGMA-team duurt in principe vier uur; hierna worden de leden afgelost door acht nieuwe vrijwilligers.
Naast de inzet als gevolg van een daadwerkelijk ongeval kan een Geneeskundige Combinatie voorwaarde scheppend worden ingezet. Dit houdt in dat een team stand-by is op de opkomstplaats of in de buurt van een potentiële ongevalslocatie. Een dergelijke inzet vond bijvoorbeeld plaats tijdens de Red Bull Air Race op 12 juni 2005 in Rotterdam.
De onderdelen van een Geneeskundige Combinatie kunnen zoals vermeld ook zelfstandig worden ingezet; de Mobiel Medisch Teams worden bijvoorbeeld dagelijks ingezet bij grotere ongevallen. Ook een SIGMA-team kan ingezet worden zonder dat de andere onderdelen aanwezig zijn. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij ongevallen waarbij een groot aantal mensen relatief eenvoudige medische zorg nodig heeft waarbij niet de kennis van een arts nodig is. Ook worden SIGMA-teams wel eens ingezet voor het inrichten van opvanglocaties van slachtoffers; laatstelijk nog tijdens de storm van 18 januari 2007.
Jaarlijks worden regelmatig SIGMA-teams daadwerkelijk ingezet; gelukkig zijn dit vrijwel alleen voorwaarde scheppende inzetten en hoeven geen (grote) hoeveelheden slachtoffers te worden behandeld. De inzet van Geneeskundige Combinaties is wel nodig geweest bij bijvoorbeeld de vuurwerkramp in Enschede op 13 mei 2000, de cafébrand in Volendam tijdens de nacht van 1 januari 2001 en de extreem warme Nijmeegse Vierdaagse in juli 2006.
[bewerk] Opleiding
SIGMA-leden zijn vrijwilligers die in aanvulling op een diploma Eerste HulpVerlening (voorheen EHBO) een opleiding Hulpverlenen bij Ongevallen en Calamiteiten hebben gevolgd van het Nederlandse Rode Kruis. De vrijwilligers komen voor een groot deel uit de gelederen van het Rode Kruis, maar iedereen met een geldig Eerste Hulp diploma kan toegelaten worden tot de opleiding. Voordat iemand wordt toegelaten tot de opleiding wordt een medische keuring afgenomen om zeker te zijn dat men fysiek in bijvoorbeeld een rampterrein kan werken. Daarnaast wordt gekeken naar de werkelijke ervaring met Eerste Hulpverlening en de motivatie van de vrijwilliger.
De opleiding duurt ongeveer een half jaar en kent globaal drie onderdelen waarvan op drie momenten toetsing plaatsvindt:
- Algemeen deel: kennis van de organisatie van de medische (spoedeisende)hulpverlening en uitrusting van de Geneeskundige Combinatie;
- Medisch assisterend deel: kennis van de bouw (anatomie) en werking (fysiologie) van het menselijk lichaam, kennis over de verschillende medische handelingen en traumatologie;
- Integratief deel: uitvoeren van handelingen op medisch assisterend gebied.
De eerste twee onderdelen worden schriftelijk beoordeeld, het derde onderdeel door middel van een profcheck waarbij LOTUS-slachtoffers een ernstig letsel uitbeelden en de volledige behandeling in samenwerking met een verpleegkundige moet worden uitgevoerd.
Nadat de vrijwilligers de opleiding met succes hebben afgesloten moeten jaarlijks een aantal bijscholingslessen worden gevolgd en moet deelgenomen worden aan oefeningen. Op deze manier wordt de kwaliteit van de hulpverlening gewaarborgd.
Docenten van de opleiding zijn altijd ambulanceverpleegkundigen en -chauffeurs die zelf ook deel uitmaken van de Geneeskundige Combinatie als lid van het Ambu-team.
[bewerk] Externe links
- Het Nederlandse Rode Kruis
- Informatie over de Geneeskundige Combinatie en een overzicht van de inzetten
- De inhoud van de ALS-koffer uitgebreid beschreven en getoond
| Bronnen en referenties: |
|
