Unitarisme
Van Wikipedia
Unitarisme is een stroming van christenen die de leer van de triniteit of drie-eenheid verwerpen. Voorlopers waren o.a. Arius, Michiel Servet, Adam Pastor, de zogenaamde Antitrinitariërs en de Socinianen.
Inhoud |
[bewerk] 17de en 18de eeuw
In de 17de en 18de eeuw groeide de unitarische overtuiging uit tot een beweging toen rationalisme, humanisme, vooruitgangsgeloof en de Verlichting sterk de overhand kregen. Het wezen van het christendom werd vooral in de ethiek van de alleen als mens beschouwde Jezus van Nazareth gezocht.
[bewerk] 19de eeuw
Theophilus Lindsey (1723-1808) verliet in 1774 de Anglicaanse Kerk en stichtte met Joseph Priestley (1733-1804) in Londen de eerste unitarische gemeente, welke in 1825 met andere gemeenten samenkwam in de British and Foreign Unitarian Association. In 1928 nam deze bond van gemeenten de huidige naam Unitarian and Free Christian Churches aan, die een congregationalistische kerkorde kent. Bekende unitariers in de 19de eeuw waren James Martineu, Ralph W. Emerson, W.E. Channing en Theodor Parker. De Harvard Divinity School was unitarisch, totdat zij in 1870 in de universtiteit werd opgenomen. Parker stelde uit elementen van de Book of Common Prayer een unitarische liturgie samen.
[bewerk] Unitariërs in de V.S.
In Noord-Amerika ontstonden unitarische gemeenten uit de linkervleugel der Congregationalisten; in 1785 werd in Boston de eerste gesticht door James Freeman. Ook in dit land had Priestley grote invloed. In 1825 kwam een vereniging van gemeenten tot stand als American Unitarian Association.
In 1959 kwamen vertegenwoordigers van de Amerikaanse unitariers en van de universalisten tot overeenstemming; in 1961 werd de verenigde denominatie gesticht met ca. 160.000 leden. Doel van de unie is onder meer het verbreiden van universele waarheden, geleerd door de grote profeten en leraren der mensheid en samengevat in de joods-christelijke erfenis als liefde tot God en tot de medemens. De waardigheid van de mens en het gebruik van democratische methoden in menselijke verhoudingen met daarbij de visie van één wereldgemeenschap gegrond op de idealen broederschap, gerechtigheid, en vrede.
De unitarische kerken zijn leden van het International Congress of Free Christians and Other Religious Liberals
[bewerk] Unitariërs elders
Unitarische kerken bestaan verder in:
