Waterschap
Van Wikipedia
Een waterschap of hoogheemraadschap is een overheidsinstantie die in een bepaalde regio in Nederland tot taak heeft de waterhuishouding te regelen. Ook wordt de term waterschap gebruikt om de regio aan te duiden waarover die instantie gaat. Het gebied wordt niet bepaald door gemeente- of provinciegrenzen, maar door stroomgebieden in een bepaalde regio. Als een waterschap aan zee ligt, wordt dit met name in Holland een hoogheemraadschap genoemd. Op dit moment (2006) zijn er nog 27 waterschappen in Nederland.
Waterschappen behoren tot de oudste instituties van het Nederlandse staatsbestel. Zij vormen letterlijk de basis van het poldermodel: van oudsher hebben waterschappen de taak namens de bewoners van een bepaald gebied de waterhuishouding te regelen. In polders is dat in eerste instantie de zorg voor de waterstand. Weliswaar hebben gemalen vrijwel overal de taak van de windmolen overgenomen, maar nog altijd blijft het land niet vanzelf droog. Het buiten houden van het water is van oudsher een algemeen belang, waarbij polderbewoners genoodzaakt waren samen te werken. Uit die noodzakelijke samenwerking zijn de waterschappen ontstaan. Zij nemen ook in de Nederlandse rechtsgeschiedenis een bijzondere plaats in.
Een vergelijkbare overheidsinstantie in Vlaanderen zijn de Polders en wateringen.
Inhoud |
[bewerk] Bestuur
Bij de inrichting van een waterschap zijn variaties mogelijk. In ieder geval kent een waterschap een algemeen bestuur, een dagelijks bestuur en een voorzitter. Het algemeen bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van categorieën belanghebbenden: eigenaren van grond (de ingelanden), pachters van grond, eigenaren van gebouwen, bedrijven en sinds kort ook alle bewoners (de ingezetenen). De leden van het algemeen bestuur worden ook wel hoofdingelanden genoemd. De verschillende categorieën worden in het bestuur vertegenwoordigd naar rato van hun belang en financiële bijdrage aan het waterschap. Aan bepaalde belanghebbenden (bijvoorbeeld milieuorganisaties) kan de bevoegdheid worden toegekend leden te benoemen (kwaliteitszetels). Het algemeen bestuur kiest uit zijn midden de leden van het dagelijks bestuur, de hoogheemraden. De voorzitter, die dijkgraaf (of soms watergraaf) wordt genoemd, wordt voor zes jaar benoemd door de regering. Het algemeen bestuur wordt gekozen voor een periode van vier jaar. Daarbij wordt niet op partijen gestemd maar op individuele personen. Anders dan bij verkiezingen voor de gemeenteraden hoeven kiezers voor deze verkiezingen doorgaans niet naar een stembureau, maar kan per post of zelfs per telefoon gestemd worden. Het hele bestuur is gestoeld op het credo: Belang, betaling, zeggenschap. Dus hoe groter het belang, hoe groter de betaling en ook hoe groter de zeggenschap.
[bewerk] Taken
Waterschappen worden tegenwoordig ingesteld en opgeheven bij provinciale verordening. Aan een waterschap worden in die verordening taken opgedragen betreffende de zorg voor de waterkering en/of de waterhuishouding, waaronder het beheer en onderhoud van de dijken en zorg voor de bemaling. Maar het werkterrein van veel waterschappen is de laatste tijd breder geworden. De zorg voor een of meer andere 'waterstaatsaangelegenheden' kan aan een waterschap worden opgedragen. Het gaat dan bijvoorbeeld om milieubeheer, bijvoorbeeld door het verlenen en handhaven van lozingsvergunningen in het kader van de Wet Verontreiniging Oppervlaktewateren (WVO). Steeds vaker zorgen waterschappen zodoende niet alleen voor de kwantiteit, maar ook voor de waterkwaliteit en waterzuivering. Op het beleidsterrein van het waterschap kan het algemeen bestuur algemeen verbindende voorschriften vaststellen (verordeningen, 'keuren'). Sommige besluiten behoeven de goedkeuring van de provincie (voorafgaand toezicht), ook kunnen reeds genomen besluiten onder bepaalde omstandigheden door de provincie worden geschorst of vernietigd (toezicht achteraf). Een gebied of regio kan tot meerdere waterschappen behoren die verschillende taken uitvoeren. In sommige regio's zijn grotere waterschappen, die dan ook wel hoogheemraadschappen heten, verantwoordelijk voor het beheer van de waterkwaliteit of bijvoorbeeld het onderhoud van de zeewering.
[bewerk] Heffingen
Voor de financiering van de verschillende taken van de waterschappen kunnen zij diverse belastingen heffen. Voor de waterkwantiteitstaak (zorgen voor droge voeten) en waterkering (onderhoud van dijken) zijn er de omslagen. De kosten die worden gemaakt voor deze taken worden verdeeld tussen inwoners in het algemeen (ingezetenenomslag), eigenaren van gebouwde objecten (omslag gebouwd) en ongebouwde object (omslag ongebouwd).
Voor de waterkwaliteitstaak (het zuiveren van afvalwater) heffen de waterschappen de verontreinigingsheffing. Dit geldt zowel voor gebruikers/eigenaren van woningen en bedrijven.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe link
- Unie van Waterschappen (koepelorganisatie)
- Waterschappen Portal
- www.riool.info - informatie over riolering en (afval)water
| Bronnen en referenties: |
|
Deze pagina, of een oudere versie daarvan, is met toestemming overgenomen van http://www.overheid.nl. |
