Zenit (astronomie)
Van Wikipedia
Het zenit of zenith (van het Arabische samt respectievelijk samt ar-ra's) is het hoogste punt van de sterrenhemel gezien vanuit het punt waar de waarnemer staat. Het is dus het punt recht boven de waarnemer.
[bewerk] Definitie
Een andere definitie is dat het zenit zich bevindt in de richting die tegengesteld is aan de richting van de aantrekkingskracht van de aarde. Deze definitie kan een iets ander "zenit" geven dan bovenstaande, maar het verschil is zeer klein; de richting van de zwaartekracht is eenvoudig te bepalen (een schietlood is het eenvoudigste instrument hiervoor) maar "recht boven" is wat minder eenvoudig te doen - het is mogelijk de horizon als uitgangspunt te nemen, maar ook die is niet altijd nauwkeurig aan te duiden. Vandaar deze zwaartekrachtgerelateerde definitie. In de rest van dit artikel wordt niet van deze, maar van de eerste definitie uitgegaan.
Het zenit is voor iedere waarnemer anders (behalve voor waarnemers die zich boven elkaar bevinden - maar dat komt zelden voor).
De zenitlijn is de lijn die de waarnemer met het zenit verbindt, deze staat loodrecht op het aardoppervlak en loopt dus precies verticaal.
Hemellichamen met een declinatie die gelijk is aan de breedtegraad van de waarnemer zullen in hun dagelijkse baan precies door het zenit trekken.
Precies tegenover het zenit ligt het nadir (in de richting van het middelpunt van de aarde - dus niet zichtbaar aan de hemel!).
Zenit en de rotatie-as van de aarde liggen aan de basis van het horizon-coördinatenstelsel, het "natuurlijke" coördinatensysteem voor de vastlegging van de positie van hemellichamen (met azimut en hoogte). Samen met de hemelpool legt het zenit het meridiaanvlak vast.
[bewerk] Hoogste zonnepunt
Vaak wordt in de volksmond de hoogste stand van de zon midden op de dag aangeduid als zenit. Men zegt dan dat de zon "in het zenit staat". Dit is per definitie alleen mogelijk op plaatsen die zich op of tussen de keerkringen bevinden (23,45° noorder- en zuiderbreedte) en dan nog alleen op een per breedtegraad verschillende datum. In het Engels wordt dit punt het subsolar point genoemd. Voor waarnemers die zich noordelijk of zuidelijk van beide keerkringen bevinden is de hoogte van de zon altijd minder dan 90°. De zon kan daar nooit in het zenit staan; het hoogste punt heeft wel een naam, nl. het culminatiepunt.
