Leukemi
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
 |
Denne artikkelen kan ha godt av ein språkvask som reinsker ut påverking frå andre språk eller innfører same språkstilen overalt. |
| Oversyn over artiklar som treng språkvask. | |
Leukemi er kreft i beinmerg, lymfeknutar eller andre stader som produserer kvite blodlekamar (leukocyttar). Leukemi er i dag heller eit samlingsnamn enn èin spesifikk sjukdom.
Innhaldsliste |
[endre] Typar
Leukemi vert delt inn i akutt og kronisk form. Det finst fire hovudtypar av leukemi.
- Akutt lymfatisk leukemi (ALL)
- Akutt myelogen leukemi (AML)
- Kronisk lymfatisk leukemi (KLL)
- Kronisk myelogen leukemi (KML)
Hjå vaksne er AML og KML vanleg, medan ALL er mest vanleg hjå born.
Ved akutte leukemiar skjer ein rask tilvekst av umogne blodlekamar. Den unormale tilveksten gjer at beinmergen ikkje kan produsera normale blodlekamar. Akutte former for leukemi er mest vanleg hjå born og yngre vaksne.
Kroniske leukemiar har ei sakte oppbygging av store mengder av mogne, men unormale blodlekamar. Akutt leukemi må takast til behandling straks, men det hastar ikkje fullt så mykje med kroniske leukemiar.
[endre] Symptom
Skadar på dei bloddannande organa resulterer i mangel på blodplater, som er viktige i blodlevringsprosessen. Dette gjer at personar med leukemi kan få blåmerke eller blødningar. I tillegg gjer sjukdommen pasienten andpusten og trøytt. (Raude blodlekamer) trengst for å transportera oksygen rundt i kroppen. Bein- eller leddsmerter kan oppstå. Hovudverk og brekningar kan tyda på at kreften har spreidd seg til sentralnervesystemet.
Ved kronisk myelogen leukemi er milten ofte forstørra. Forstørra lymfekjertlar er det vanlegaste kliniske teiknet for kronisk lymfatisk leukemi.
[endre] Behandling
Ofte vert leukemi behandla med cellegift og stråling. Båe metodane vert óg nytta i kombinasjon med kvarandre. Nokre gonger er beinmergstransplantasjon naudsynt. Ny frisk beinmerg kan atterskapa(?) eit funksjonelt immunforsvar.
