Theophania
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Theophania (gresk Θεοφανώ, òg skrive Theophánu eller Theopháno) (fødd 956 i Konstantinopel, død 991 i Nimwegen) var keisarinne av det tysk-romerske riket. Etter at mannen døydde var ho regjerande keisarinne i sju år på vegne av den mindreårige sonen sin, Otto III.
Ho blei send som brur til Otto etter ein avtale mellom det tysk-romerske riket og det bysantinske riket. Otto I hadde bede om ei gresk prinsesse til sonen sin, og då Theophania kom hadde ho med seg mykje rikt gods og mange folk slik ei prinsesse skulle. Likevel var ho ikkje den ein hadde ønska seg, i følge krønikeskrivaren Thietmar. Ho var nemlig ikkje eit dotter av den bystantiske keisaren, men blir i ekteskapskontrakten skildra som neptis, niese eller barnebarn, av keisar Johannes I Tzimiskes.
Kven foreldra hennar var er ukjend, men ein mogleg teori er at far hennar var Konstantinos Skleros (bror til tronkrevjaren Bardos Skleros) og mora av Sophia Phokaina (niese til keisar Nicephoros II og svigerinne til Tzimisce).
Innhaldsliste |
[endre] Ekteskap
Den greskfødde prinsessa blei gift med keiser Otto II av det tysk-romerske riket den 14. april 972 av pave Johannes XIII, og blei krona til keisarinne same dag. Ho følgde ektemannen på alle reisene hans. Kranglar mellom Theophania og svigermora Adelheid førte til at Otto fjerna seg frå mor si.
Dei to fekk desse borna:
- Sophia, abbedisse i Gandersheim, f. 978
- Adelheid, abbedisse i Quedlinburg, f. 977
- Mathilde av Sachsen, f. 978
- Otto III, tysk-romersk keiser, f. 980
- Ei tvillingsyster til Otto som døydde før 8. oktober 980
[endre] Regjeringstid
Etter at Otto II døydde uventa den 7. desember 983 let Theophania den tre år gamle sonen sin kronast til keisar til jul. Som regent for han gav ho ut ordrer i sitt eige namn.
Våren 984 bortførte grev Henrik II av Bavaria Otto, men blei tvungen til å gje guten tilbake til mora. Støtta av biskopane Willigis av Mainz og Hildebald av Worms regjerte Theophania fram til ho døydde i 991. Ho blei gravlagd i kyrkja til den heilage Panteleimon i Köln.
Etter at Theophania døydde overtok bestemora til Otto III, Adelheid av Burgund, styringa av riket de facto til barnebarnet blei gammalt nok til å styra sjølv.
[endre] Ettermæle
Det var mange som ikkje likte Theophania. Mellom anna fortel abbeden Odilo av Cluny at Adelheid var svært glad då «den greske kvinna» døydde. Albert av Metz skildra henne som ulikande og snakksaleg. Ho blei skulda for å ha teke med seg luksusklede og smykke til Tyskland. Men Thietmar meinte at ho, trass i å tilhøyra det svake kjønnet, var måtehalden, klok og til å stola på, og trass i vera gresk hadde gode manerar. Ho verna kongsmakta til sonen og var vennleg mot ærlege folk, men slo hardt ned på opprørarar.
[endre] Kjelder
[endre] Litteratur
- Davids, A. The Empress Theophano : Byzantium and the West at the Turn of the First Millennium, 1995. [[1]]
