Alkin

Z Wikipedii

Alkiny - organiczne związki chemiczne, węglowodory, w których występuje co najmniej jedno wiązanie potrójne między atomami węgla. Alkiny w odróżnieniu od alkanów i alkenów są bardzo reaktywne, nietrwałe i podlegają wielu samorzutnym reakcjom. Ogólny wzór alkinów: C_nH_2n-2

Najprostszym alkinem jest acetylen (etyn):

Alkiny tak jak wszystkie węglowodory ulegają reakcjom spalania.

[edytuj] Nazewnictwo

Nazwy alkinów są tworzone z nazw odpowiednich alkanów. Z nazwy alkanu posiadającego ten sam szkielet węglowy usuwa się końcówkę "-an" i dodaje końcówkę "-yn" (lub "-in"), przed którą umieszcza się lokant, wskazujący przy którym atomie węgla występuje potrójne wiązanie np:

heksan i heks-2-yn

Łańcuch główny (od którego pochodzi główny człon nazwy) musi zawierać wiązanie potrójne i być najdłuższy z możliwych. Atomy węgla numeruje się tak aby wiązanie potrójne miało jak najmniejszy numer, bez względu na inne podstawniki. Jeżeli w węglowodorze występuje wiązanie podwójne i potrójne to ważniejsze przy nazewnictwie jest podwójne.

Lokant można pominąć, gdy jest on równy 1 – tzn. wiązanie potrójne występuje na początku szkieletu węglowego.

W literaturze spotyka się też stare nazewnictwo, które różni się od aktualnego tym, że lokanty występują przed nazwą, np. 2-heksyn.

[edytuj] Reakcje spalania

Przykłady reakcji spalania całkowitego, półspalania i spalania niecałkowitego etynu:

Spalanie całkowite:

2C₂H₂ + 5O₂ → 4CO₂ + 2H₂O

spalanie niecałkowite (przy ograniczonym dostępie tlenu):

2C₂H₂ + 3O₂ → 4CO + 2H₂O

Spalanie niecałkowite (przy bardzo ograniczonym dostępie tlenu):

2C₂H₂ + O₂ → 4C + 2H₂O

Półspalanie:

C₂H₂ + O₂ → 2CO + H₂o

Produkt tej reakcji to tak zwany gaz syntezowy.

[edytuj] Główne Alkiny

Etyn , Propyn , Butyn , Pentyn , Heksyn , Heptyn , Oktyn , Nonyn oraz Dekin