Ante Pavelić
Z Wikipedii
Ante Pavelić (ur. 14 lipca 1889 - zm. 28 grudnia 1959) - chorwacki polityk faszystowski, z wykształcenia prawnik.
Przeciwnik dominacji Serbów w Królestwie SHS (od 1929 - Jugosławii), choć potrafił negocjować nawet ze swoimi wrogami politycznymi z Partii Radykalnej. W latach 1927 - 1929 poseł do Skupsztiny (federalnego parlamentu). W roku 1929, po zawieszeniu przez Aleksandra I Karadziordziewicia konstytucji, uciekł do Włoch, gdzie założył faszystowską organizację ustaszów. Opowiadał się za niepodległą, katolicką Chorwacją. Jego kadrowa organizacja była odpowiedzialna za kilkanaście zamachów bombowych w jugosłowianskich pociągach oraz wybuch nieudanego powstania w Velebicie. Paveliciowi pomogło ogromnie wsparcie logistyczne wrogów Jugosławii - Włoch, Węgier i Bułgarii oraz najstarszej organizacji terrorystycznej w Europie - Wewnętrznej Macedońskiej Organizacji Rewolucyjnej WMRO.
W 1934 roku współorganizował wraz z macedońską WMRO zamach na króla Aleksandra I. Po kapitulacji Jugosławii w 1941 roku utworzył zależne od Niemiec i Włoch państwo - NDH, którego był przywódcą w latach 1941-1945. Przyjął program wyrugowania z NDH mniejszości (zarówno narodowych, jak i religijnych) i stosował wobec nich politykę ludobójstwa. Odpowiedzialny za zbrodnie wojenne, głównie masowe mordy prawosławnych Serbów, Żydów i Cyganów. Jego zwyczajem było kolekcjonowanie oczu zamordowanych Serbów. W maju 1945 roku uciekł z NDH. Dzięki pomocy kleru chorwackiego (Krunoslav Draganović) oraz administracji watykańskiej Paveliciowi udało się przedostać przez Austrię, Włochy (Rzym, Genua) do Argentyny. Żył tam nie niepokojony do czasu zamachu i postrzelenia go w Buenos Aires przez agenta jugosłowiańskich służb tajnych UDBA. Zagrożony jugosłowiańską infiltracją przeniósł się do Madrytu.
