Arthur Rimbaud
Z Wikipedii
Jean Nicolas Arthur Rimbaud (ur. 20 października 1854 w Charleville-Mézières, zm. 10 listopada 1891 w Marsylii), francuski poeta, przedstawiciel symbolizmu.
Spis treści |
[edytuj] Młodość
Jako chłopiec Rimbaud osiągał bardzo dobre wyniki w nauce. Przed ukończeniem 16. roku życia zdobywał liczne nagrody szkolne i opanował łacinę w stopniu pozwalającym mu na pisanie poezji i fragmentów dramatycznych w tym języku.
Pierwszym literackim mentorem Rimbauda został w 1870 r. Georges Izambard, jego nauczyciel z gimnazjum. Rok później Rimbaud uciekł z domu i przeniósł się do Paryża, gdzie prawdopodobnie przyłączył się do Komuny Paryskiej (opisanej później w jego poemacie L'Orgie parisienne ou Paris se repeuple). Wtedy też być może padł ofiarą gwałtu ze strony pijanych komunardów (na co wskazuje m.in. jego poemat Le Cœur supplicié). W tym czasie odrzucił konwenanse społeczne, zaczął upijać się i zaniedbał swój wygląd zewnętrzny, nie zaprzestawał jednak pisania wierszy. Pod koniec 1871 powrócił do Paryża na zaproszenie znanego poety Paula Verlaine'a, zafascynowanego wierszami Rimbauda (w tym - jego najsłynniejszym utworem "Le bateau ivre", "Statek pijany").
[edytuj] Dorosłe życie
Przyjaźń poetów szybko przekształciła się w stały związek (Verlaine był biseksualistą). Para uwielbiała szokować paryską bohemę - młody Rimbaud szybko stał się sztandarowym przykładem enfant terrible. W tym czasie powstały najlepsze wiersze Rimbauda, mroczne, wizyjne, wyróżniające się na tle francuskiego symbolizmu.
Zakochany w Rimbaudzie Verlaine porzucił w 1872 rodzinę i udał się z Rimbaudem w włóczęgowską podróż po Francji, zakończoną krótkim pobytem w Londynie. W lipcu 1873 po kłótni Verlaine postrzelił Rimbauda w Brukseli i został aresztowany, rewizja ujawniła kompromitujące kochanków listy miłosne. Verlaine został skazany na dwa lata więzienia. Rimbaud powrócił do Charleville i dokończył swój słynny cykl Une Saison en Enfer (Sezon w piekle). W 1874 Rimbaud napisał wizjonerskie i nowatroskie formalnie Illuminations (Iluminacje), zawierające pierwsze francuskie poematy napisane wierszem wolnym.
W 1875 Rimbaud po raz ostatni spotkał Verlaine'a w Niemczech. Porzucił pisanie i rozpoczął intensywne podróże po Europie. W lecie 1876 zaciągnął się do armii holenderskiej i popłynął na Jawę, jednakże szybko zdezerterował i powrócił do Francji. W 1880 pojechał na Cypr, a następnie osiadł w Adenie, gdzie został przedstawicielem firmy handlowej Bardey. Miał wielu wielbicieli. Przez jakiś czas żył z abisyńską kochanką. W 1884 porzucił pracę w Bardey i założył własną firmę w mieście Harar w Abisynii (współczesna Etiopia). Zajmował się m.in. handlem bronią. Choroba (nowotwór kolana) zmusiła go do powrotu do Francji, dokąd przybył 9 maja 1891 r. 27 maja amputowano mu nogę, 10 listopada tego samego roku zmarł w wieku 37 lat.
[edytuj] Wpływ i inspiracje
Jego wpływ na współczesną literaturę i sztukę jest oceniany przez krytyków jako znaczny. Dziedzictwo Rimbauda szczególnie zaznaczyło się w takich nurtach, jak symbolizm, surrealizm, czy poezja "Beat Generation". Życie Rimbauda stało się kanwą filmu Agnieszki Holland -Całkowite zaćmienie (1995), w którym główną rolę grał Leonardo DiCaprio. Film powstał na podstawie scenariusza Christophera Hamptona opartego o temat jego własnej sztuki (pod tym samym tytułem).
[edytuj] Dzieła
