Bażyna czarna
Z Wikipedii
Bażyna czarna | |
Bażyna czarna obupłciowa |
|
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | wrzosowce |
Rodzina | wrzosowate |
Rodzaj | bażyna |
Gatunek | bażyna czarna |
Nazwa systematyczna | |
Empetrum nigrum L. |
Bażyna czarna (Empetrum nigrum L.) - gatunek rośliny z rodziny bażynowatych. W Polsce występuje na torfowiskach, głównie w północnej części kraju oraz na halach w Sudetach i Karpatach. Występuje również nad morzem w zbiorowisku roślinnym zwanym borem bażynowym.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Wieloletnia zimozielona płożąca krzewinka, całkowicie mrozoodporna, pokrojem przypominająca wrzos. Jej gałązki, a także liście są gruczołowato owłosione. Osiąga wysokość 15-50 cm.
- Liście
- Ciemnozielone, igiełkowe, równowąskie spodem prawie zrośnięte, z białym kantem. Wyrastają w gęstych okółkach po 3-4.
- Kwiaty
- Roślina obupłciowa lub dwupienna (u różnych podgatunków – zobacz Zmienność). Jasnoróżowe kwiaty zebrane w kilkukwiatowe baldachogrona na szczytach pędów. Działki kielicha orzęsione, korona dzbaneczkowatego kształtu. Jeden górny słupek z kilkukomorową, pękatą zalążnią i szerokim, podzielonym na kilka płatów znamieniem, które utrzymuje się jeszcze długo po przekwitnięciu kwiatów. Pręciki na długich nitkach z czerwonawymi pylnikami. Roślina kwitnie od kwietnia do czerwca, jest owadopylna lub wiatropylna.
- Owoce
- Kulista, czarna, jagoda o średnicy do 5 mm. Są niesłodkie i jadalne (niektóre źródła podają, że owoce bażyny czarnej są niejadalne).
- Biotop
- Borówczyska i torfowiska nizinne. W górach w wilgotnych zaroślach kosodrzewiny oraz na torfowiskach i halach górskich. Lubi gleby torfowe, kwaśne i wilgotne. Na nizinach jest średnio pospolita, w górach jest rośliną rzadką. Chamefit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Empetrion nigri. [1]
[edytuj] Zmienność
- bażyna czarna typowa (Empetrum nigrum L. subsp. nigrum) – roślina dwupienna. Występuje w północnej części Polski, nad wybrzeżem Bałtyku. Ma węższe iście i cienkie, pokładające się i zakorzeniające pędy.
- bażyna czarna obupłciowa (Empetrum nigrum L. subsp. hermaphroditum) – roślina o obupłciowych kwiatach. Występuje w wyższych górach. Ma szersze liście, krótkie i zielone pędy.
[edytuj] Ciekawostki
- W dawnych czasach sok z jagód używano do farbowania płótna i wełny na kolor brunatny i czerwony (po zmieszaniu z ałunem).
- Bażyna czarna jest reliktem polodowcowm.
- Jagody są bogate w witaminy: C i PP oraz w mikroelementy takie jak jod i lit.
- Nazwą enpetron w starożytności określano jakąś roślinę górską (en znaczy – z, w, na, przy, między; petros znaczy – skała) nazwę tą przeniesiono na bażynę. Epitet nigrum znaczy czarne i nawiązuje do koloru owoców bażyny.
[edytuj] Bibliografia
- 1.Seidl, Olga i Rostafiński, Józef. Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa : PWRiL, 1973.
- 2.Szafer, Władysław i Kulczyński, Stanisław. Rośliny polskie. Warszawa : PWN, 1988.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Matuszkiewicz, Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa : Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 8301144394.