Bastnezyt
Z Wikipedii
Bastnezyt - minerał z gromady węglanów , niekiedy zaliczany do grupy chalogenków. Należy do grupy minerałów rzadkich.
Nazwa pochodzi od miejscowości w Szwecji, gdzie minerał występuje.
Spis treści |
[edytuj] Właściwości:
- Wzór chemiczny: Ce[F/CO3] – fluorowęglan ceru
- Układ krystalograficzny: trygonalny
- Twardość: 4-4,5
- Gęstość: 4,9-5,2
- Rysa: biała
- Barwa: żółta, żółtobrunatna, brunatna, czasami bezbarwna
- Przełam: nierówny
- Połysk: szklisty, tłusty
- Łupliwość: niewyrażna
Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju tabliczkowym (nieco wydłużone). Występuje w skupieniach zbitych ziarnistych. Jest kruchy, przezroczysty, tworzy odmiany zasobne w lantan, tor, itr, europ.
Bastnezyt - jest to nazwa rodziny węglanowo-fluorkowych minerałów o ogólnym wzorze (Ce,La,Nd,Y,Pr)CO3F .
Oprócz podstawowych, na drodze diadochii, tworzy wiele odmian zawierających takie pierwiastki jak: neodym, dysproz, europ czy lutet. Odmiany najczęściej występujące to:
[edytuj] Występowanie:
Jest składnikiem pegmatytów i utworów hydrotermalnych. Bywa spotykany w skarnach i karbonatytach. Współwystępuje z cerusytem, allanitem, monacytem, barytem, fluorytem, burbankitem, ankylitem.
Miejsca występowania: Niemcy – Schwarzwald, Szwecja – Riddarhyttan, USA – Kalifornia, Kolorado, Nowy Meksyk, Rosja – Ural, Madagaskar, RPA.
W Polsce – został stwierdzony na Dolnym Śląsku ( Żółkiewka), w okolicach Suwałk (rozpoznany w rdzeniu wiercenia Tajno).
[edytuj] Zastosowanie:
- ważne źródło ceru i pierwiastków rzadkich
- ceniony kamień kolekcjonerski.
[edytuj] Bibliografia:
- J.Parafiniuk – Minerały systematyczny katalog 2004 – TG”Spirifer” W-wa 2005
- A. Bolewski, A. Manecki – Mineralogia szczegółowa – Wyd. PAE W-wa 1993
- A. Bolewski – Mineralogia szczegółowa – Wyd. Geologiczne W-wa 1965
[edytuj] Zobacz też:
hydroksybastnezyt,
Zobacz galerię
Zobacz artykuły