Minerał

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Minerał (fr. minéral, od celt. mina – kopalnia) – najmniejszy naturalny składnik skał budujących skorupę ziemską, o określonej budowie chemicznej i fizycznej (krystalograficznej). Zazwyczaj jest to związek chemiczny, rzadziej pierwiastek chemiczny. Zasadniczo minerały są ciałami stałymi o budowie krystalicznej, choć do minerałów zalicza się także niektóre ciała niekrystaliczne, np. bursztyn, opal, ozokeryt. Minerały, w składzie których występuje tylko jeden pierwiastek, nazywamy jednorodnymi np. złoto, platyna, węgiel. Minerały, w składzie których występuje nawet kilkadziesiąt pierwiastków, to minerały różnorodne. Niektóre związki chemiczne tworzą grupy minerałów o składzie zmieniającym się w dowolnych proporcjach, jak np. plagioklazy, skaleniowce, pirokseny, amfibole, minerały ilaste, węglany.

Jeden związek chemiczny zazwyczaj tworzy jeden minerał, ale są wyjątki, np.

SiO₂ w postaci bezpostaciowej krzemionki tworzy: chalcedon, chryzopraz, heliotrop, plazma, praz, sard, opal, krzemień, czert, agat, onyks, sardonyks, jaspis, karneol i in. Krystaliczna SiO₂ tworzy kwarc, trydymit i krystobalit.
Z kolei różne odmiany barwne kwarcu, to: kryształ górski, kwarc dymny, morion, kwarc mleczny, ametyst, cytryn (kwarc żółty), awenturyn, kwarcowe sokole oko, kwarcowe kocie oko, przy czym niektóre nazwy są wielce umowne.
Innym przykładem jest węglan wapnia CaCO₃, który tworzy kalcyt i aragonit.

Cechy charakteryzujące dany minerał:

Minerały stanowiące główne składniki budujące skały nazywa się minerałami skałotwórczymi, a są to: kwarc, skalenie, amfibole, pirokseny, miki, kalcyt, dolomit, minerały ilaste, oliwin. Większość z nich to krzemiany lub glinokrzemiany. Minerały, które zwykle są obecne w pewnych typach skał, ale w niewielkich ilościach (zwykle <1%), to minerały akcesoryczne.