Bobowate

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Bobowate
Nasiona bobu
Systematyka
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	bobowce
Rodzina	bobowate
Nazwa systematyczna
Fabaceae
Lindl., Intr. Nat. Syst. Bot., ed. 21836, 1789.
Synonimy
Papilionaceae Giseke, Prael. Ord. Nat. Pl.,1792, Leguminosae Juss.

Budowa kwiatu

Koniczyna pogięta

Wilżyna ciernista

Glicynia (Wisteria)

Zobacz galerię na Wikimedia Commons:
Bobowate

Bobowate, motylkowate (Fabaceae Lindl., Papilionaceae Giseke) - rodzina należąca do rzędu bobowców (Fabales Bromhead), obejmująca w tropikach rośliny drzewiaste, w klimacie umiarkowanym - rośliny zielne oraz introdukowane drzewa, krzewy oraz rzadko pnącza. Motylkowate rosną na suchych, obfitujących w wapń glebach. Symbioza z bakteriami brodawkowymi umożliwia wykorzystanie azotu atmosferycznego.

[edytuj] Charakterystyka

Liście: Osadzone na pędzie spiralnie, są nieparzystopierzaście pojedynczo złożone (np. robinia akacjowa), parzystopierzaście złożone (np. karagana), dłoniaste (np. łubin) lub trójlistkowe (np. koniczyna); występują też liście pojedyncze. U motylkowatych występują przylistki, które mogą być częścią asymilacyjną przy redukcji blaszki liściowej (np. groszek). Częścią asymilacyjną mogą być również osie pędów (np. żarnowiec i janowiec). Z przekształconych części liścia mogą tworzyć się wąsy (np. groszek, groch lub wyka). Ciernie pochodzenia przylistkowego występują np. u robinii akacjowej, pochodzenia liściowego np. u traganka, pędowego np. u wilżyny.
Kwiaty: Grzbieciste, zebrane w kwiatostany groniaste. Działek kielicha jest 5, zrośniętych ze sobą. Płatki korony ustawione w układzie zstępującym (tzn. płatek górny nachodzi na boczne, a te z kolei na dwa dolne) nadają "motylkowaty" pokrój kwiatu. Płatki różnią się od siebie - płatek górny jest największy i jest nazywany żagielkiem, dwa boczne płatki ze względu na ich kształt są nazywane wiosełkami lub skrzydełkami a dwa dolne tworzą łódeczkę. Ewolucja kwiatu motylkowatych idzie w kierunku zrastania się płatków. U większości gatunków płatki są wolne z wyjątkiem dwóch tworzących łódeczkę, które są brzeżnie zrośnięte ze sobą na pewnym odcinku. U wyki zrośnięte są łódeczka i skrzydełka w środkowym odcinku tych płatków, natomiast ich nasady są wolne. Koniczyna ma wszystkie płatki zrośnięte ze sobą. Pręcików jest 10, ich nitki się ze sobą zrastają i tworzą rynienkę, do której ścieka nektar. Mogą być w ten sposób zrośnięte wszystkie pręciki, lub tylko 9, a jeden, górny jest wolny (np. u grochu: zdjęcie pręcików w kwiecie grochu, [1]). W rynience z nitek położony jest słupek o charakterystycznym kształcie - posiada długą, wąską zalążnię i zakrzywioną szyjkę słupka. Słupek zrasta się z jednego owocolistka. Drugi kierunek ewolucji prowadzi do silnej redukcji czterech płatków, pozostaje jedynie silnie rozrośnięty żagielek. Gatunków reprezentujących tę tendencję w naszej florze nie ma.
Owoce: Strąk, suchy, wielonasienny, pękający dwoma szwami. Odmianą tego owocu jest strąk przewęzisty rozpadający się na jednonasienne fragmenty (np. seradela) lub jednonasienny niepękający owoc - orzeszek (np. koniczyna). Zabiegi hodowlane pozwalają na wyselekcjonowanie strąków o zmięśniałej owocni - fasolka szparagowa. Groch i łubin są samopylne (samoczynnie w pąku następuje samozapylenie), koniczyna natomiast jest samosterylna (własny pyłek nie kiełkuje na znamieniu).

[edytuj] Systematyka

W zależności od przyjętej systematyki rodzinę tą dzieli się na 3 osobne rodziny (Mimosaceae - mimozowate, Caesalpinaceae - brezylkowate i Fabaceae - bobowate) lub wyróżnia się tylko jedną dużą rodzinę bobowatych Fabaceae sensu lato - (syn. Papilionaceae, Leguminosae), ale za to podzieloną na trzy podrodziny (Faboideae, Mimosoideae i Cesalpinoideae).

Pozycja w systemie Reveala

Gromada okrytonasienne, podgromada Magnoliophytina, klasa Rosopsida, podklasa różowe, nadrząd Fabanae, rząd bobowce.^[1]

Przedstawiciele

rodzaj: amorfa (indygowiec) (Amorpha)
rodzaj: ciecierzyca (Cicer)
rodzaj: cieciorka (Coronilla)
rodzaj: esparceta (sparteca), (rzęśnia) (Onobrychis)
rodzaj: fasola (Phaseolus)
rodzaj: glediczja (iglicznia) (Gleditschia)
rodzaj: glicynia (słodlin) (Wisteria)
rodzaj: groch (Pisum)
rodzaj: groszek (Lathyrus)
rodzaj: janowiec (Genista)
rodzaj: janowczyk (Genistela)
rodzaj: judaszowiec (Cercis)
rodzaj: karagana (Caragana)
rodzaj: kłęk (Gymnocladus)
rodzaj: kolcolist (Ulex)
rodzaj: komonica (Lotus)
rodzaj: koniczyna (Trifolium)
rodzaj: konikleca (Hippocrepis)
rodzaj: kozieradka (Trigonella)
rodzaj: lucerna (Medicago)
rodzaj: łubin (Lupinus)
rodzaj: moszenki, truszczelina (Colutea)
rodzaj: nostrzyk (Melilotus)
rodzaj: ostrołódka (Oxytropis)
rodzaj: płomień Afryki (Delonix regia)
rodzaj: przelot (Antyllis)
rodzaj: robinia (Robinia)
rodzaj: seradela (Ornithopus)
rodzaj: siekiernica (Hedysarum)
rodzaj: soczewica (Lens)
rodzaj: sofora (Sophora)
rodzaj: soja (Glycine)
rodzaj: sparceta (Onobrychis)
rodzaj: szczodrzeniec (Cytisus) dzielony na mniejsze rodzaje:
rodzaj: szczodrzeniec (Chamaecytisus):
rodzaj: szczodrzyn (Lembotropis)
rodzaj: żarnowiec (Sarothamnus)
rodzaj: traganek (Astrogalus)
rodzaj: wilżyna (Ononis)
rodzaj: wyka (Vicia)
rodzaj: złotokap (Laburnum)

[edytuj] Zastosowanie

Rodzina o bardzo dużym znaczeniu użytkowym dla człowieka.

Rośliny pastewne - np. koniczyna, lucerna, seradela.
Nasiona roślin strączkowych są źródłem cennego białka (fasola, groch, soczewica, soja).
Zielone nawozy - służą jako nawozy naturalne, wzbogacają glebę w azot.
Rośliny oleiste - np. soja, orzech ziemny.
Rośliny ozdobne - np. złotokap, glicynia, karagana, glediczja.
Dostarczają cennego drewna, gum i garbników np. akacja i robinia.
Rośliny lecznicze - np. lukrecja, nostrzyk.

[edytuj] Linki zewnętrzne

[edytuj] Przypisy

↑ Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, Universyty of Maryland, 1999 Systematyka rodziny bobowate wg Reveala

Źródło: "http://pl.wikipedia.org../../../b/o/b/Bobowate.html"

Kategoria: Bobowate