Vlinderbloemenfamilie

Van Wikipedia

Rijk:	Plantae (Planten)
Stam:	Embryophyta (Landplanten)
Klasse:	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:	Bedektzadigen
Clade:	'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade:	Fabiden
Orde:	Fabales

familie

Fabaceae
Lindl. (1836)

1 = vlag; 2 = zwaarden; 3 = kiel

De vlinderbloemenfamilie (Leguminosae oftewel Fabaceae: beide wetenschappelijke namen zijn toegestaan) is een van de grootste families van bloeiende planten met 650 geslachten en meer dan 18.000 soorten. Ze komen bijna over de hele wereld voor. Deze planten worden gewoonlijk Leguminosae genoemd en zijn zeer belangrijk voor onze eiwitvoorziening, omdat ze een hoog eiwitgehalte hebben. Deze familie bevat vele van onze meest waardevolle voedselsoorten zoals bonen, erwten, tuinbonen, pinda's, en sojabonen.

[bewerk] Wetenschappelijke naamgeving

De wetenschappelijke naam is omgeven door misvattingen. De vanouds geaccepteerde naam is Leguminosae (de peulachtigen) met als relatief recent alternatief Fabaceae. Sommigen doen het ten onrechte voorkomen alsof de naam Leguminosae verouderd zou zijn. Dat is niet het geval: de International Code of Botanical Nomenclature (ICBN) erkent in Art 18.5 dat Leguminosae de geldig gepubliceerde naam is, waarbij Fabaceae een toegestaan alternatief is. Onder experts voor deze groep is Leguminosae de meest gebruikte naam voor deze groep.

Deze familie van de Leguminosae wordt veelal ingedeeld in drie onderfamiles (Caesalpinioideae, Mimosoideae en Papilionoideae) die, van tijd tot tijd (bijvoorbeeld in het Cronquist systeem), ook wel beschouwd worden als families (Caesalpiniaceae, Mimosaceae en Papilionaceae). Nu wil het geval dat het verhaal zich hier herhaalt. De Papilionaceae en Papilionoideae mogen ook Fabaceae en Faboideae genoemd worden. Het gevolg is dat Fabaceae gebruikt mag worden voor twee groepen van aanmerkelijk verschillende grootte. Als deze naam in een boek voorkomt is het altijd nodig op te zoeken in welke van beide betekenissen de naam gebruikt wordt. De naam Leguminosae is altijd eenduidig en heeft betrekking op het grote geheel.

[bewerk] Bloembouw

De bloemkroon bestaat uit 5 blaadjes, die ten dele met elkaar vergroeid zijn en uit 3 delen bestaat: een vlag ( 1 kroonblad), 2 zwaarden ( 2 kroonbladen) en een kiel( 2 vergroeide kroonbladen) . Er zijn vaak vijf of tien meeldraden aanwezig, en één stamper.

[bewerk] Vrucht

De vruchten worden peulen genoemd en komen in allerlei vormen voor, de gewone vorm vindt men bij de erwt en boon. Andere vormen zijn lidpeulen, gekromde, gedraaide, gewonden peulen of met haken aan de peultjes. Lidpeulen zijn in hokjes verdeelde peulen.

[bewerk] Blad

Het blad is meestal samengesteld, en vaak zijn er steunblaadjes aanwezig. De bladeren kunnen veelal 's nachts de zogenaamde slaaphouding aannemen.

stikstofwortelknolletjes op tuinboon

[bewerk] Stikstofbinding

De meeste soorten vlinderbloemigen leven in symbiose met stikstofbindende bacteriën (Rhizobium sp.). Deze bacteriën kunnen stikstof uit de lucht binden, dat de plant vervolgens voor de groei kan gebruiken. De plant maakt door fotosynthese in de bladeren suikers aan, waarvan de bacterie leeft.

[bewerk] Leden

De volgende in Nederland voorkomende soorten hebben een eigen artikel in de Wikipedia:

Wondklaver (Anthyllis vulneraria)
Gewone brem (Cytisus scoparius)
Kruipbrem (Genista pilosa)
Stekelbrem (Genista anglica)
Paardenhoefklaver (Hippocrepis comosa)
Goudenregen (Laburnum anagyroides)
Naakte lathyrus (Lathyrus aphaca)
Zeelathyrus (Lathyrus japonicus)
Zwarte lathyrus (Lathyrus niger)
Graslathyrus (Lathyrus nissolia)
Knollathyrus (Lathyrus linifolius)
Veldlathyrus (Lathyrus pratensis)
Aardaker (Lathyrus tuberosus)
Asperge-erwt (Lotus edulis)
Gewone rolklaver (Lotus corniculatus)
Blauwe lupine (Lupinus angustifolius)
Gevlekte rupsklaver (Medicago arabica)
Kleine rupsklaver (Medicago minima)
Luzerne (Medicago sativa)
Hopklaver (Medicago lupulina)
Citroengele honingklaver (Melilotus officinalis)
Witte honingklaver (Melilotus albus)
Klein vogelpootje (Ornithopus perpusillus)
Bezemstruik (Spartium junceum)
Kattendoorn (Ononis repens subsp. spinosa)
Kruipend stalkruid (Ononis repens)
Robinia (Robinia pseudoacacia)
Hauwklaver (Tetragonolobus maritimus)
Kleine klaver (Trifolium dubium)
Aardbeiklaver (Trifolium fragiferum)
Basterdklaver (Trifolium hybridum)
Bochtige klaver (Trifolium medium)
Gestreepte klaver (Trifolium striatum)
Rode klaver (Trifolium pratense)
Witte klaver (Trifolium repens)
Perzische klaver (Trifolium resupinatum)
Gaspeldoorn (Ulex europaeus)
Vogelwikke (Vicia cracca)
Tuinboon (Vicia faba)
Ringelwikke (Vicia hirsuta)
Gele wikke (Vicia lutea)
Heidewikke (Vicia orobus)
Voederwikke (Vicia sativa)
Heggenwikke (Vicia sepium)
Stijve wikke (Vicia tenuifolia)
Vierzadige wikke (Vicia tetrasperma subsp. tetrasperma)

Overige soorten die behandeld worden zijn

Pinda (Arachis hypogaea)
Rooibos (Aspalathus linearis)
Dividivi (Caesalpinia coriaria)
Pauwenbloem (Caesalpinia pulcherima)
Indische goudenregen (Cassia fistula)

Clianthus puniceus
Johannesbroodboom (Ceratonia siliqua)
Judasboom (Cercis siliquastrum)
Kikkererwt (Cicer arietinum)
Namnam (Cynometra cauliflora)
Flamboyant (Delonix regia)
Valse Christusdoorn (Gleditsia triacanthos)
Sojaboon (Glycine max)
Kruidje-roer-mij-niet (Mimosa pudica)
Esparcette (Onobrychis viciifolia)
Yamboon (Pachyrhizus erosus)
Pronkboon (Phaseolus coccineus)
Sperzieboon (Phaseolus vulgaris)
Erwt (Pisum sativum)
Kapucijner (Pisum sativum)
Kudzu (Pueraria lobata)
Bont kroonkruid (Securigera varia)
Ohai (Sesbania tomentosa)

Sesbania grandiflora
Bezemstruik (Spartium junceum)
Honingboom (Styphnolobium japonica)

Swainsona formosa

Enige geslachten

Acacia, Anthyllis, Arachis, Argyrolobium, Aspalathus, Astragalus (geslacht Hokjespeul), Bauhinia, Caesalpinia, Calliandra, Cassia, Ceratonia, Cercis, Chamaechrista, Cicer, Clianthus, Colutea (Blazenstruik), Crotalaria, Cynometra, Cytisus, Delonix, Desmodium, Erythrina, Gastrolobium, Genista (geslacht Heidebrem), Gleditsia, Glycine, Hippocrepis, Indigofera, Inga, Laburnum, Lathyrus, Lens, Lotus (geslacht Rolklaver), Melilotus (geslacht Honingklaver), Onobrychis, Ononis (geslacht Stalkruid), Lupinus (geslacht Lupine), Medicago (geslacht Rupsklaver), Mimosa, Mirbelia, Ornithopus (geslacht Vogelpootje), Oxytropis, Pachyrhizus, Phaseolus( geslacht Boon), Pisum (geslacht Erwt, Pithecellobium, Pueraria, Pultenaea, Robinia, Sesbania, Sophora, Spartium, Senna, Styphnolobium, Swainsona, Swartzia, Trifolium (geslacht Klaver), Trigonella (geslacht Hoornklaver), Ulex, Vicia (geslacht Wikke), Vigna, Wisteria