Bombowiec nurkujący
Z Wikipedii
Bombowiec nurkujący to rodzaj wojskowego samolotu bombowego, przystosowany konstrukcyjnie do niszczenie obiektów naziemnych lub jednostek pływających za pomocą bomb (bombardowania) z lotu nurkowego.
Przyczyną powstania bombowców nurkujących była chęć zwiększenia skuteczności precyzyjnego bombardowania celów punktowych. Zwykłe bombowce zrzucały bomby z lotu poziomego, używając specjalnych celowników bombowych do obliczenia wyprzedzenia, z jakim samolot powinien zrzucić bomby, aby upadły w celu, w zależności od prędkości samolotu, wysokości lotu i innych czynników. Technika ta cechowała się jednak sporym błędem trafienia i skuteczna była przede wszystkim do atakowania celów powierzchniowych, natomiast często zawodziła przy małych celach (przykładem były nieskuteczne ataki "Latających Fortec" B-17 na okręty japońskie podczas II wojny światowej). Bombowiec nurkujący natomiast podczas ataku nurkował pod stromym kątem w kierunku celu, po czym na niewielkiej wysokości zrzucał bomby i nad ziemią wychodził z lotu nurkowego. Zwolnione bomby leciały dalej w kierunku celu, na który wcześniej nurkował samolot i w ten sposób znacznie łatwiej było precyzyjnie określić ich tor lotu (mając na uwadze przyciąganie ziemskie, opór w locie i inne czynniki). Doświadczenia z bombardowaniem z lotu nurkowego prowadzono już pod koniec I wojny światowej, lecz skuteczne wykorzystanie tej techniki utrudniał ówczesny poziom konstrukcji samolotów. Pierwsze bombowce nurkujące powstały pod koniec lat 20. XX wieku.
Konstrukcyjnie bombowce nurkujące odpowiadały z reguły niewielkim jednosilnikowym bombowcom lekkim, jedno lub dwumiejscowym. Cechą szczególną musiała być odpowiednio mocna konstrukcja, wytrzymująca przeciążenia przy wychodzeniu z nurkowania. Z reguły miały też hamulce aerodynamiczne w celu zmniejszenia prędkości nurkowania. Wiele samolotów miało urządzenia (automaty) do wyprowadzania z lotu nurkowego - z uwagi na możliwość chwilowej utraty widzenia przez pilota w wyniku działania przeciążenia. Oprócz samolotów odpowiadających konstrukcyjnie bombowcom, budowano też rzadko bombowce nurkujące jako wersje jednomiejscowych myśliwców (A-36 Apache, IAR-81). Istniały też dwusilnikowe bombowce nurkujące (Pe-2).
W działaniach lądowych, bombowce nurkujące zdobyły dużą popularność, ale nie tyle jako stricte bombowce nurkujące a samoloty szturmowe z powodu ograniczonych potrzeb zwalczania przez lotnictwo celów punktowych. Jedyny masowo produkowany samolot tej klasy, w służbie od 1937, to niemiecki jednosilnikowy Junkers Ju 87 Stuka, stanowiący za to ważny element uderzeniowy wojsk niemieckich w strategii Blitzkriegu (wojny błyskawicznej) i intensywnie używany podczas II wojny światowej, zwłaszcza jej pierwszej połowy.
Znacznie większe znaczenie bombowce nurkujące zyskały w działaniach nad morzem, jako bombowce pokładowe operujące z lotniskowców, stanowiąc skuteczny środek do zwalczania okrętów. Były one rozwijane przez wszystkie większe państwa budujące floty lotniskowców, zwłaszcza przez USA (Douglas SBD Dauntless, Curtiss SB2C Helldiver)i Japonię (Aichi D3A), w mniejszym stopniu przez Wielką Brytanię (Blackburn Skua), a także przez Francję (LN.410). Działania powietrznomorskie drugiej wojny światowej, zwłaszcza zmagania na Pacyfiku, potwierdziły wielkie zagrożenie stwarzane przez nie dla okrętów, czego najlepszym przykładem stała się bitwa o Midway.
Po II wojnie światowej wyspecjalizowane bombowce nurkujące zanikły, czego przyczynami stało się m.in. opracowanie nowych technik celnego zrzutu bomb z płytkiego nurkowania przez samoloty myśliwskie i myśliwsko-bombowe, cechujące się coraz bardziej rosnącym udźwigiem uzbrojenia i rozwój samolotów szturmowych do działań nad lądem. Ponadto rosnące osiągi samolotów (szczególnie prędkość) sprawiały, iż atak z lotu nurkowego wymagał albo wcześniejszego zrzutu bomby (z uwagi na dużą prędkość nurkowania), albo bardzo rozbudowanych hamulców aerodynamicznych ograniczających prędkość nurkowania, co bardzo komplikowało konstrukcję.
