Caritas (organizacja)
Z Wikipedii
Caritas – jedna z największych organizacji charytatywnych działających w Polsce, jak i na świecie. Nadzór nad nią pełni Konferencja Episkopatu Polski.
Spis treści |
[edytuj] Początki
Proces centralizacji katolickiego ruchu dobroczynnego przypada na przełom XIX i XX wieku. Pierwszy Office central des institutiones charitables powstał w 1890 roku w Paryżu i był dziełem L. Levebre. Jego zadanie było skromne i polegało na utrzymywaniu kontaktu między poszczególnymi dziełami dobroczynnymi oraz popularyzację działalności charytatywnej w społeczeństwie. W Niemczech centralizacja poszła dalej. W 1897 roku ks. Lorenz Werthmann założył związek dzieł dobroczynnych pod nazwą Caritasverband. Siedzibą centrali stał się Fryburg Bryzgowijski. Za przykładem Niemiec poszła Austria, gdzie w 1900 roku stworzono Zentralstelle der katholischen Vereine fuer freiwillige Wohltaetigkeit. Z okazji kongresu eucharystycznego w Amsterdamie w 1924 roku powstał projekt utworzenia międzynarodowej organizacji charytatywnej pod nazwą Caritas Catholica. Zarząd tej organizacji ukonstytuował się na konferencji w Lucernie w 1926 roku, na siedzibę związku wybrano Bazyleę. Polskę reprezentował w nim Związek Poznański w osobach ks. Walentego Dymka i ks. Janiaka
[edytuj] W Polsce
Na ziemiach polskich związki towarzystw dobroczynnych powstały również na przełomie stuleci: w 1895 roku we Lwowie powstał Związek Katolickich Towarzystw i Zakładów Dobroczynnych, który koordynował pracę stowarzyszeń św. Wincentego a’Paulo oraz innych towarzystw i dzieł charytatywnych. W 1907 roku ks. Stanisław Adamski wraz z ks. Piotrem Wawrzyniakiem zwołał w Poznaniu zebranie organizacyjne Związku Polsko-Katolickich Towarzystw Dobroczynnych. Poznański Związek Caritas wzorujący się w swej organizacji i formach pracy na niemieckim Caritasverband odegrał pionierska rolę w stosunku do inicjatyw, które po odrodzeniu Polski zostały podjęte we wszystkich diecezjach w Polsce. Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych prawie we wszystkich diecezjach w Polsce powstały lokalne związki Caritas. W 1937 roku powstał projekt stworzenia centrali diecezjalnych związków, na przeszkodzie w realizacji tego projektu stanęła wojna.
[edytuj] Po zakończeniu II wojny światowej
Po zakończeniu okupacji diecezjalne związki Caritas reaktywowały swoją działalność. 21 września 1949 roku Rada Ministrów wydała uchwałę o upaństwowieniu szpitali będących własnością kościelną. Szpitale zostały nieodpłatnie przejęte na własność państwa. Na początku stycznia 1950 roku rozpoczęła się prasowa nagonka na związek Caritas. We wszystkich siedzibach związków diecezjalnych pojawiły się specjalne komisje, które ujawniały rzekome nadużycia finansowe i gospodarcze. Centrala ogólnopolskiego związku Caritas otrzymała nowe władze tzw. zarząd przymusowy w osobach: ks. Antoni Lemparty, poseł Frankowski, Andrzej Micewski, ks. Stanisław Skurski, Wanda Tuczewska, Stanisław Roztworowski, Paweł Jasienica, ks. Ludwik Zalewski. W każdej diecezji 25 stycznia 1950 roku władze państwowe narzuciły nowe, komisaryczne zarządy.
Działalność charytatywna Kościoła w Polsce została sprowadzona ponownie do poziomu parafii. W 1980 roku przewodniczącym Komisji Charytatywnej Episkopatu Polski został mianowany biskup Czesław Domin. Z tą chwilą siedziba Komisji znalazła się w Katowicach. W okresie stanu wojennego w Katowicach koordynowano rozdział pomocy materialnej (żywność, ubrania, sprzęt medyczny i lekarstwa) przychodzącej z całego świata. W wielu diecezjach polskich powstały komitety pomocy internowanym.
[edytuj] Caritas Polska
Caritas Polska jest instytucją charytatywną Konferencji Episkopatu Polski. Została reaktywowana w 1989 roku. [1] Odwołuje się tradycji pracy charytatywnej Caritas sprzed 1950 roku. Posiada własną osobowość prawną i działa w oparciu o przepisy prawa kościelnego i państwowego. Caritas Polska koordynuje pracę 44 Caritas diecezjalnych i archidiecezjalnych w Polsce. Współpracuje na arenie międzynarodowej z Caritas Internationalis i Caritas Europa. Udziela pomocy doraźnej i długofalowej, materialnej i finansowej osobom bezrobotnym, bezdomnym, chorym, starszym, dzieciom z rodzin ubogich a także migrantom i uchodźcom. Caritas udziela również pomocy humanitarnej ofiarom wojen, kataklizmów i nieszczęść naturalnych poza granicami Polski.
Początki działalności Caritas w Polsce to głównie dystrybucja darów materialnych otrzymywanych z zagranicy. Szybko jednak zmieniła swoją strategię i zajęła się udzielaniem pomocy charytatywnej dzięki środkom pozyskiwanym od ludzi dobrej woli i instytucji. Caritas utworzyła profesjonalne placówki opiekuńczo-wychowawcze: Stacje Opieki Caritas, ośrodki rehabilitacyjne, Zakłady Pielęgnacyjno-Opiekuńcze, Domy Pomocy Społecznej, Warsztaty Terapii Zajęciowej, Domy Samotnej Matki, kuchnie dla ubogich, świetlice dziennego pobytu dla dzieci i osób w podeszłym wieku, itp.
W ciągu 16 lat swego istnienia Caritas w Polsce przygotowała i wdrożyła kilka programów ukierunkowanych zarówno na pomoc krajową (organizacja zimowego i letniego wypoczynku dla dzieci z ubogich rodzin, Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom, Jałmużna Wielkopostna, Kromka Chleba, Program Skrzydła) i zagraniczną (Adopcja na odległość).
[edytuj] Przypisy
- ↑ Na podstawie ustawy z dnia 17 maja 1989 roku o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego (Dz. U z 1989, nr 29, poz. 154 z późn. zmianami)
