Christian Wirth
Z Wikipedii
Christian Wirth (ur. 24 listopada 1885 w Oberbalzheim, zm. 26 maja 1944), niemiecki oficer SS, inspektor Akcji Reinhard.
Urodził się w Oberbalzheim w Württembergii w listopadzie 1885. Podczas I wojny światowej służył jako podoficer na froncie zachodnim, gdzie wyróżnił się w walce i został uhonorowany wysokimi odznaczeniami. Po dojściu nazistów do władzy w Niemczech Wirth służył w policji.
Wirth wstąpił do NSDAP w 1931, a potem do SA (1933), SD (1937) i SS (1937). W 1939 miał już stopień komisarza kryminalnego (Kriminalkommissar) policji w Stuttgarcie. W SS doszedł do stopnia SS-Obersturmführera. W październiku 1939 został przeniesiony do kliniki psychiatrycznej w Grafeneck. Pracownikiem krematorium w tym ośrodku był Josef Oberhauser, który potem został adiutantem Wirtha.
Pod koniec 1939 Wirth został przeniesiony – jako szef administracji - do byłego więzienia w Brandemburg an der Havel, które zostało zamienione w centrum eutanazji. W grudniu 1939 lub w styczniu 1940 w tym ośrodku pod kierunkiem Wirtha przeprowadzono pierwsze znane eksperymenty gazowania z użyciem tlenku węgla. Tam również powstał pomysł maskowania komór gazowych jako łaźni. W połowie 1940 Wirth został inspektorem wszystkich ośrodków eutanazji w Niemczech i Austrii, a także kierownikiem ośrodka eutanazji w Hartheim.
W połowie 1941 Wirth uczestniczył w akcjach eutanazji na zachodnich terytoriach Polski przyłączonych do Trzeciej Rzeszy. Pod koniec grudnia 1941 Wirth został mianowany komendantem obozu zagłady w Bełżcu, gdzie stworzył cały system zagłady stosowany potem w obozach w Treblince i Sobiborze, a częściowo także w Auschwitz-Birkenau. 1 sierpnia 1942 Wirth został mianowany inspektorem wszystkich obozów zagłady Akcji Reinhard. Jego następcą w Bełżcu został Gottlieb Hering. Wirth przeniósł się do Lublina.
W grudniu 1942 Christian Wirth otrzymał jeszcze jedno zadanie – został dowódcą obozu pracy DAW w Lublinie. Było to miejsce, w do którego przesyłano ubrania oraz inne przedmioty pozostałe po zamordowanych w Bełżcu, Treblince i Sobiborze.
Po buncie w obozie w Treblince (2 sierpnia 1943) Wirth, razem z Globocnikiem, Stanglem i innymi esesmanami z Akcji Reinhard pojechali do Triestu. Na przedmieściach miasta w dawnym młynie ryżowym San Sabba rozpoczęli budowę obozu. Od 20 października 1943 do początków 1945 około 25 000 partyzantów i Żydów było tam przesłuchiwanych i torturowanych, z czego 3-5 tysięcy zostało zamordowanych. Od października 1943 do maja 1944 komendantem obozu był Christian Wirth. 26 maja 1944 został on zabity przez jugosłowiańskich partyzantów w walkach ulicznych. Pochowano go na niemieckim cmentarzu wojskowym w Costermano.
