Edward Abramowski
Z Wikipedii
Edward Abramowski (ur. 17 sierpnia 1868 w Stefaninie, pow. wasylkowski, gub. kijowska - zm. 21 czerwca 1918 w Warszawie), polski myśliciel polityczny, psycholog i socjolog.
Już od najmłodszych lat młodzieńczych wykazywał zainteresowania społeczno-polityczne. W wieku lat 15 publikował swoje prace w piśmie "Zorza". Główną ich treścią i przekazem była nieodłączna w jego całej późniejszej twórczości idea braterstwa ludzi. Mimo tak młodego wieku współpracował już z I Proletariatem . W 1885 roku rozpoczyna studia w Krakowie, tworzy wśród studentów koła socjalistyczne. Jednak konserwatywno-klerykalne środowisko krakowskie mu nie odpowiada i przenosi się do Genewy. Odgrywa czołową rolę przy powstaniu II Proletariatu. W 1891 roku tworzy Zjednoczenie Robotnicze. W 1892 przystąpił do pracy w nowo utworzonej PPS. Wyjazd do Szwajcarii w 1895 rozpoczął nowy okres studiów i rewizji poglądów, czego następstwem było odejście od ruchu robotniczego i marksizmu oraz powstanie szkieletu teorii socjalizmu bezpaństwowego. "Wyjechał jako ortodoksyjny marksista i działacz partyjny, wracał z nową teorią socjalizmu bezpaństwowego, własną, apolityczną, wracał jako utopijny zwolennik natychmiastowego wcielenia w życie ideałów komunizmu i bezpaństwowości, jako anarchista, choć może nie chciał sobie tego uświadamiać". Po 1905 roku naczelną rolę w jego działalności odgrywa sprawa kooperatyzmu i wcielanie tej idei w życie. Od czasu przybycia do Warszawy w 1910 roku stan jego zdrowia się pogarsza. Gruźlica i narkotyki wyniszczają jego organizm. Po utworzeniu Uniwersytetu Warszawskiego w 1915 zostaje powołany na profesora i obejmuje katedrę psychologii doświadczalnej. Wkrótce potem zostaje kierownikiem Instytutu Psychologii. W 1917 roku rozpoczyna wykłady z metafizyki doświadczalnej.
