Euzebiusz z Cezarei
Z Wikipedii
Euzebiusz z Cezarei (ur. ok. 264 – zm. ok. 340), biskup Cezarei w Palestynie, pisarz, teolog i historyk chrześcijański.
Euzebiusz jest uważany za twórcę dziejopisarstwa chrześcijańskiego. Jest autorem Historii Kościoła (Historia Ecclesiastica, wyd. polskie, 1924) - pierwszej próby przedstawienia dziejów Kościoła od jego założenia do czasów zwycięstwa Konstantyna Wielkiego nad Licyniuszem.
Oprócz tego jest także autorem wielu innych dzieł historycznych i dogmatycznych "Preparatio evangelica", "Demonstratio evangelica". Ważnym źródłem historycznym jest jego Kronika. Napisana w grece opisuje dzieje chaldejskie, hebrajskie, egipskie i rzymskie do roku 325. Dzieło to w języku oryginalnym zachowało się jedynie we fragmentach, całość przetrwała jednak w łacińskim i ormiańskim przekładzie Hieronima. Zachowały się też fragmenty w kronikach syryjskich i bizantyńskich.
Euzebiusz był również wybitnym politykiem. Będąc umiarkowanym arianinem, poparł jednak dla zachowania jedności Kościoła Credo uchwalone w Nicei (325). Zaufany cesarza Konstantyna stworzył chrześcijańską filozofię władzy, która legła u podstaw tzw. "teokracji bizantyńskiej".
