Euzebiusz z Nikomedii

Z Wikipedii

Euzebiusz z Nikomedii (zm. 341), chrześcijański biskup i teolog, patriarcha Konstantynopola w latach 339-341. Obok Ariusza jeden z głównych przedstawicieli arianizmu.

Euzebiusz był początkowo biskupem Berytu (dzisiaj Bejrut), później w latach 330-339 w Nikomedii a następnie przeniósł się do Konstantynopola, gdzie w latach 339-341 pełnił urząd patriarchy.

Podobnie jak Ariusz był uczniem Lukiana z Antiochii, często także występował jako jego obrońca. Gdy w 320 r. synod w Aleksandrii pod przewodnictwem patriarchy Aleksandra potępił Ariusza, Euzebiusz zwołał synod w Bitynii, na którym oczyszczono Ariusza z zarzutów i okazano mu wsparcie. Ariusz znalazł schronienie w Nikomedii, gdzie mógł spokojnie działać.

Euzebiusz miał duży wpływ na cesarza Konstantyna Wielkiego i na jego syna, Konstancjusza II. W kwietniu 337 r. ochrzcił na łożu śmierci cesarza Konstantyna. Opiekował się małoletnim Julianem, późniejszym cesarzem-odstępcą.

Podczas Soboru Nicejskiego I (325) dzięki staraniom Euzebiusza potępiono co prawda poglądy arian, jednak nie wymieniono Ariusza z imienia. Podpisał credo nicejskie, lecz został później - ze względu na sprzeciw wobec cesarza - zesłany na wygnanie. Ponieważ jednak miał duży wpływ na siostrę cesarza Konstancjusza, Konstancję, dość szybko (328) został z wygnania odwołany.

Euzebiusz z Nikomedii często jest mylony ze swoim imiennikiem, Euzebiuszem z Cezarei.