Ilja Erenburg
Z Wikipedii
Ilja Grigorjewicz Erenburg, (ros. Илья Григорьевич Эренбург), w różnych językach Ehrenburg, (ur. pomiędzy 15 stycznia i 27 stycznia 1891 w Kijowie, zm. 31 sierpnia 1967 w Moskwie) – rosyjski poeta, pisarz i radziecki dziennikarz.
Pochodził z kupieckiej zasymilowanej rodziny żydowskiej. W gimnazjum zaprzyjaźnił się z Bucharinem i w wieku 14 lat przystąpił do partii bolszewickiej. W 1908 na krótko aresztowany, wyjechał do Francji, gdzie wydał pierwsze tomiki wierszy. Do rewolucji październikowej początkowo odniósł się wrogo, ale w 1923 został korespondentem radzieckiej gazety "Izwiestija" na Zachodzie, stając się częścią establishmentu. Jako pisarz i publicysta cieszący się dużym autorytetem na Zachodzie wspierał propagandę państwową, tuszując zbrodnie reżimu. W 1944 wchodził w skład komisji rządowej (tzw. komisja Burdenki), która stwierdziła, że zbrodni katyńskiej dokonali Niemcy. Dwukrotnie laureat Nagrody Stalina w 1942.
Erenburg najbardziej jest znany obecnie z powieści, będących pamfletami na współczesne czasy i obrazujące tragikomiczne niedostosowanie jednostki do dążącego do uniformizacji świata: Julio Jurenito (1922), Rwacz (1925), Burzliwe życie Lejzorka Rojtszwańca (1928), socrealistyczny Dzień wtóry (1934). Tytuł jego krytykującej stalinizm powieści Odwilż (1954-1956) stała się nazwą okresu w historii ZSRR, a także PRL.
W Niemczech jest do dziś oskarżany o wezwanie do masakr cywilów w Prusach Wschodnich w 1944. Niemieckie zarzuty cytuje wielu autorów, np. Antony Beevor ([1]). W rzeczywistości może jednak chodzić o artykuł z 1942, rozpowszechniany jako ulotka przez radzieckie dowództwo, lub nawet o hitlerowską fałszywkę.
