John Dryden
Z Wikipedii
John Dryden (ur. 19 sierpnia 1631, zm. 12 maja 1700) - poeta i dramatopisarz angielski.
Urodził się w wiejskim probostwie w pobliżu Oundle w hrabstwie Northamptonshire, wykształcenie uzyskał w Cambridge. Przez całe życie był zawodowym pisarzem. Jego wczesne sztuki, najczęściej tragedie heroiczne, spotykały się ze zmiennym przyjęciem, lecz niewątpliwie promowały jego nazwisko i rojalistyczne sentymenty. Przybywając do Londynu w okresie Protektoratu, próbował bazować na parlamentarnych sympatiach swej rodziny, lecz nie udało mu się zdobyć wystarczających wpływów aż do momentu restauracji monarchii w osobie króla Karola II. Wiersz Astrea Redux na cześć tego wydarzenia wyrobił Drydenowi dobrą markę.
Dryden zwrócił się jednak ku zarobkowemu pisaniu sztuk i wkrótce stał się największym dramaturgiem dekady porestauracyjnej. Tworzył oba główne gatunki literackie tego okresu: heroiczny dramat poetycki i komedię obyczajową. Pisał wyłącznie dla pieniędzy i twierdził, że tylko jedna z jego sztuk dostarczyła mu prawdziwej satysfakcji - All For Love (1677).
Napisał także utwór The Indian Emperor (Indiański cesarz) - w pełni fikcyjne przedstawienie podboju Meksyku przez Hiszpanów.
Dryden był osobą kłótliwą i często prowadził literackie wojny z innymi wybitnymi pisarzami. Zaatakował m.in. dramatopisarza Thomasa Shadwella w wierszu MacFlecknoe, a Shadwella i Elkanaha Settle w drugiej części utworu Absalom i Achitophel.
W 1663 roku został członkiem Royal Society, ożenił się także z Lady Elizabeth Howard, co stało się dla niego wielkim awansem społecznym. Prawdziwa sława przyszła do niego dopiero po roku 1666. W 1668 został wyznaczony po Williamie Davenancie nadwornym poetą rodziny królewskiej (Poet Laureate) - utracił tę pozycję po dwudziestu latach, wraz z upadkiem króla Jakuba II. Nadal wiódł prym jako twórca komedii, jego najlepiej znanym utworem z tego gatunku jest Marriage A-la-Mode (1672). W latach 80. Dryden skoncentrował się na poezji, w mistrzowski sposób stosując rymowany dwuwiersz, nadal jednak pisał sztuki oraz libretta. W 1686 roku przeszedł na katolicyzm. Dokonał też kilku tłumaczeń Eneidy Wergiliusza i pism Horacego, Owidiusza i Homera. Jest pochowany w Westminster Abbey.
Jego najstarszy syn, Charles Dryden, został szambelanem papieża Innocentego XII.
[edytuj] Ważniejsze dzieła
- Astraea Redux, (1660)
- The Indian Emperor, (1665)
- Annus Mirabilis, (1667)
- An Essay of Dramatick Poesie, (1668)
- Tyrannick Love, (1669)
- Marriage A-la-Mode, (1672)
- The Conquest of Granada, (1670)
- All for Love, (1677)
- Oedipus, (1679)
- Absalom and Achitophel, (1681)
- The Hind and the Panther, (1687)
- Amphitryon, (1690)
- Don Sebastian, (1690)
- Amboyna