Kajakarstwo

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Kajakarstwo - wodna dyscyplina sportowa dzieląca się na kajakarstwo klasyczne, górskie, żeglarstwo kajakowe, kajak-polo.

Spis treści

1 W dawniejszych czasach
2 Turystyka kajakowa
3 Sport kajakowy
4 Kajakarstwo w Polsce
5 Linki zewnętrzne

[edytuj] W dawniejszych czasach

Kajak i kanadyjka (canoe) znane były w starożytności, chociaż historię kajaka wiąze się z Eskimosami ("ka-i-ak" - "męskie czółno eskimoskie"), a kanadyjki z Indianami północnoamerykańskimi, głównie z Kanady.

Łódź była w wielu miejscach jednym z podstawowym narzędzi człowieka już od najdawniejszych czasów. Służyła mu do podróżowania, polowania i walki. Historia wodnych dyscyplin sportu sięga daleko wstecz, a świadczą o tym liczne, do dziś zachowane pamiątki z przeszłości. W zależności od miejscowych warunków i dostępnych materiałów powstały różne typy łodzi: od kanadyjek (canoe), używanych do dziś przez północnoamerykańskich Indian, poprzez pirogi polinezyjskie do kajaków Eskimosów. Wykopaliska archeologiczne stale pozwalają przesuwać wstecz datę narodzin kajaka i kanadyjki. Brytyjski archeolog sir Leonard Wolley prowadzący badania w ruinach miasta Ur, znajdującego się na terytorium dzisiejszego Iraku, znalazł grób jednego z sumeryjskich królów, gdzie znajdował się wykonany ze srebra model pirogi i wiosła. Wiek tego znaleziska ocenia się na około 6000 lat. Prace wykopaliskowe prowadzone w Egipcie dowodzą, że już na ponad 2000 lat p.n.e. były tam w użytku łodzie, podobne kształtem do wieloosobowych kanadyjek. w sławnym muzeum pergamońskim w Berlinie znajduje się rysunek, ryty w kamieniu, przedstawiający taką właśnie kanadyjkę z ośmioma wioślarzami. Natomiast rzeźby w pałacu w Korsabat przekonuja nas, że stylem kanadyjskich Indian wiosłowali także Fenicjanie i Wikingowie. W tym ostatnim przypadku dowodem jest łódź wojenna wykopana w Szlezwiku, a pochodząca z ok. 300r. n.e. Najstarsze informacje o kajakach czerpać można zarówno z legend, jak i wykopalisk, znaków runicznych i rzeźb archaicznych. Na podstawie wykopalisk kanadyjskich udało się odtworzyć szczegóły budowy pierwotnych canoe. Były one wykonywane z kory, najczęściej brzozowej, na szkielecie z giętkiego drewna (wierzba, cedr). Eskimosi używali łodzi ze szkieletem z drewnianych listew lub z kości, które obciągali skórą reniferów albo fok, zostawiając jedynie niewielki otwór, przez który wchodzili do kajaka. Otwór ten uszczelniany był skórzaną odzieżą Eskimosów. Mniejsza szerokość takich łodzi umożliwiła stosowanie wioseł o dwóch piórach, co umożliwiało bardziej efektywne wiosłowanie i sterowanie. W ten oto sposób powstał prototyp kajaka. Źródło: "KAJAKI złote, srebrne, brązowe" W. Korycki, Wydawnictwo "Spotr i turystyka", Warszawa 1978, "Jakim kajakiem", Jacek Starzyński, PZKaj 1997.

[edytuj] Turystyka kajakowa

Kajakowy spływ turystyczny rzeką Wdą.

Kajak polo.

Kajakarstwo górskie

Kajakarstwo trafiło do Europy (Wielkiej Brytanii) na przełomie lat 50. i 60. XIX wieku. Zaczęto wtedy używać łodzi wzorowanych na kajakach eskimoskich.

Pierwszy na świecie klub kajakarski założył Szkot John MacGregor, który w 1865 roku zbudował Rob Roy'a - kajak drewniany z poszyciem klepkowym, przepływając nim następne rzeki Wielkiej Brytanii i w Europie.

Efektem tej podróży była książka "A Thousand Miles in the Rob Roy Canoe", która spopularyzowała turystykę kajakową.

W latach 70. XIX wieku rozpoczęto w Kanadzie produkowanie drewnianych kanadyjek wzorowanych na indiańskich łodziach z kory brzozowej. Te drewniane kanadyjki stały się wkrótce równie popularne, jak kajaki.

[edytuj] Sport kajakowy

Międzynarodowa organizacja, nazywana pierwotnie IRK (Internationale Repraesentschaft fuer Kanusport), a po II Wojnie Światowej przemianowana na ICF (International Canoe Federation) powstała 19 stycznia 1924 roku w Kopenhadze. W 1936 kajakarstwo regatowe, a w 1972 kajakarstwo górskie trafiło do programu olimpijskiego.

W kajakarstwie klasycznym zawody odbywają się na dystansach 200 m, 500 m, 1000 m, 10000 m, górskie zaś dzieli się na zjazd i slalom. Regaty nizinne uprawiane są na kajakach jednoosobowych (K1), dwuosobowych (K2) i czteroosobowych (K4), oraz na kanadyjkach jednoosobowych (C1), dwuosobowych (C2) i czteroosobowych (C4). W kajakarstwie górskim używa się kajaków jednoosobowych (K1) oraz kanadyjek jedno- i dwuosobowych (C1 i C2). Łodzie do zjazdu i slalomu bardzo się różnią.

W kajaku zawodnik siedzi twarzą zwróconą do przodu, posługując się wiosłem dwupiórowym. W kanadyjce regatowej zawodnik klęczy na jednym kolanie, a w kanadyjce górskiej siedzi w przyklęku na obu kolanach i wiosłuje wiosłem o jednym piórze (pagajem).

Żeglarstwo kajakowe (zupełnie nie istniejące w Polsce) używa specjalnych kajaków wyposażonych w żagle o pow. 10 metrów kwadratowych, uznawanych za najszybsze i najbardziej wymagające łodzie jednokadłubowe.

Kajak-polo (ang. canoe-polo) to piłka kajakowa. Mecze rozgrywane są przez dwie pięcioosobowe drużyny, w specjalnych kajakach, na boisku o wymiarach 35x23 m. Do gry używa się takiej samej piłki, jak do piłki wodnej, a celem jest trafienie do bramek o wymiarach 1x1.5 m, zawieszonych 2 m nad powierzchnią wody. Mecz trwa 2 razy po 10 minut.

Kajakowe rodeo (freestyle) polega na wykonywaniu kajakiem figur akrobatycznych w odwoju lub na fali rzecznej. Figury to salta, obroty płaskie i pionowe, piruety, itp. Każda figura jest oceniana zależnie od jej trudności. Celem zawodów jest zdobycie w określonym czasie (np. 45 sekund) jak największej liczby punktów.

[edytuj] Kajakarstwo w Polsce

W Polsce za prekursora turystyki kajakowej uchodzi etnograf Zygmunt Gloger, który w 1872 odbył wycieczki po Wiśle, Bugu, Niemnie i Biebrzy. Za początek zorganizowanej działalności uważa się rok 1928, kiedy to w ramach Polskiego Związku Narciarskiego powstała Komisja Kajakowa (z siedzibą w Krakowie). W 1930 roku Komisja przeistoczyła się w samodzielny Polski Związek Kajakowy.

Polacy zdobyli kilkanaście tytułów mistrzów świata: S. Kapłaniak (K1 na 500 m, 1958), Grzegorz Śledziewski (K1 na 1000 m 1971, 1975), M. Ćwiertniewicz (slalom - 1977), I. Klementjevs (C1 - 1994), K. Kołomański, M. Staniszewski (C2 - 1995).