Kalendarz starogrecki
Z Wikipedii
Kalendarz starogrecki - był to kalendarz lunarny lub solarno-lunarny, jednak kalendarze poszczególnych państw-miast różniły się między sobą. Inne były nazwy, rok zaczynał się z inną datą, inaczej przeprowadzano interkalację i inaczej liczono lata. Często ustalenie jakiemu w jednym państwie odpowiada dany miesiąc w drugim jest bardzo trudne.
W dziełach Homera VIII w. p.n.e. znajdują się wzmianki o porach roku. Później Hezjod w Pracach i dniach zamieścił almanach, w którym opisał wydarzenia astronomiczne i przyrodnicze występujące w kolejnych porach roku. Hezjod wiedział, że odstęp między dwoma lunacjami wynosi około 30 dni i że cykl pór roku trwa tyle co 12 lunacji.
[edytuj] Nazwy miesięcy
Nazwy miesięcy na ogół pochodziły od nazw świąt lub imion bogów. W Atenach w V w. p.n.e. wyglądały następująco:
Numer | Miesiąc |
I | Hekatombaion |
II | Metagitnion |
III | Boedromion |
IV | Pyanopsian |
V | Maimakterion |
VI | Poseidon |
(interkalacja) | Poseidon II |
VII | Gamelion |
VIII | Anthesterion |
IX | Elaphebolion |
X | Mounichion |
XI | Thargelion |
XII | Skirophorion |
W Atenach interkalacja następowała po miesiącu Poseidon. Dodatkowy miesiąc nazywał się początkowo Poseidon II, a później na cześć cesarza został nazwany Hadrianon.
[edytuj] Miesiące i lata
Miesiące były albo "pełne" - 30 dniowe - albo "niepełne" - 29 dniowe i generalnie występowały na przemian. Miesiąc dzielił się na 3 dekady, w miesiącu niepełnym ostatnia dekada miała 9 dni.
Nominalnie miesiąc powinien był zaczynać się od nowiu Księżyca, ale ponieważ nie dokonywano interkalacji pojedynczych dni, kalendarz przesuwał się w stosunku do faz Księżyca o około 1 doby na 3 lata.
Rok zaczynał się od przesilenia letniego, co było na ogół niezgodne z datą nowiu Księżyca. Platon zaproponował, aby liczyć rok do pierwszego nowiu po przesileniu letnim.
Ponieważ liczba lunacji w roku zwrotnikowym nie jest całkowita, wprowadzono interkalację trzynastego miesiąca. Ustanowiono cykl octaeteris, polegający na interkalacji 3 miesięcy w ciągu 8 lat.
Niektóre święta - igrzyska olimpijskie i święto Pytii obchodzono co 4 lata, czyli co pół octaeteris. Pierwsza olimpiada miała miejsc w roku 776 p.n.e.
Lata oznaczano w rozmaity sposób. We wczesnym okresie lata wiązano z imieniem urzędującego w danym roku archonta. Później (w IV w. p.n.e.) Grecy zaczęli liczyć lata według igrzysk olimpijskich.
Kalendarze |
księżycowy – księżycowo-słoneczny - słoneczny |
egipski – starogrecki – rzymski - słowiański - bizantyjski |
babiloński – Majów – aztecki |
juliański – gregoriański - wieczny |
koptyjski – muzułmański – żydowski |
hinduski – chiński - japoński |
francuski rewolucyjny – radziecki |
"World Calendar" - północnokoreański |