Koper (miasto)
Z Wikipedii
Współrzędne: 45°33'00" N 013°44'00" E
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
|
Koper (wł. Capodistria) – miasto portowe w Słowenii nad Adriatykiem.
Koper położony jest na półwyspie (dawniej: wyspie) na północno-zachodnim wybrzeżu półwyspu Istria, ok. 20 km od Triestu. Osadnictwo w tym miejscu datuje się od starożytności. Osada znana była pod grecką nazwą Aegida, a w czasach rzymskich – jako Capris, bądź Caprea ("Kozia Wyspa"). Od nazwy łacińskiej pochodzi dzisiejsza słoweńska nazwa miasta.
Miasto wchodziło w skład Cesarstwa Bizantyjskiego i nosiło wówczas nazwę Iustinopolis, nadaną na cześć cesarza Justyniana II. Następnie znajdowało się pod panowaniem Longobardów, a później Franków.
Handel między Koprem i Wenecją jest udokumentowany od 932 r. W konflikcie między Wenecją i Cesarstwem Niemieckim mieszkańcy Kopru poparli stronę niemiecką i w nagrodę w 1035 r. Koper uzyskał prawa miejskie, nadane przez cesarza Konrada II. Od 1232 r. Koper należał do Patriarchatu Akwilei, a od 1278 r. znalazł się w granicach Republiki Weneckiej.
Z biegiem czasu Koper uzyskał rangę stolicy weneckiej Istrii i został przemianowany na Caput Histriae ("Głowa Istrii"). Od tej nazwy wywodzi się współczesna włoska nazwa miasta – Capodistria.
Począwszy co najmniej od VIII w., a być może od VI w., Koper był siedzibą diecezji. Jednym z biskupów Kopru był późniejszy zwolennik i działacz Reformacji, Pier Paolo Vergerio. W 1828 r. diecezja koperska została scalona z diecezją triesteńską. Odrębna diecezja koperska została ponownie ustanowiona w 1977 r.
W XIX w. Koper, podobnie jak Triest, znajdował się pod panowaniem austriackim w obrębie kraju koronnego Künstenland (Przymorze). Po zakończeniu I wojny światowej wraz z całą Istrią został przyłączony do Włoch. Po II wojnie światowej znalazł się w obrębie tzw. strefy B Wolnego Terytorium Triestu. Strefa ta znajdowała się pod zarządem armii jugosłowiańskiej, a w 1954 r. została przyłączona do Jugosławii. W następstwie tego faktu większość włoskich mieszkańców Kopru wyemigrowała do Włoch. Do miasta napłynęli nowi mieszkańcy z okolicznych terenów słoweńskiego Przymorza oraz z innych rejonów Słowenii i ówczesnej Jugosławii.
Port w Koprze był rozbudowywany od 1957 r. Obecnie port ten jest jedynym portem handlowym niepodległej Słowenii. Roczny przeładunek towarów wynosi ponad 12 milionów ton (dane z 2004 r.)
Współczesny Koper składa się z zabytkowego centrum położonego na półwyspie oraz z nowych osiedli mieszkaniowych na otaczających wzgórzach, m.in. Semedela/Semedella oraz Žusterna/Giusterna.
Koper jest siedzibą założonego w 2003 r. Uniwersytetu Przymorza (słń. Univerza na Primorskem). Placówki uniwersytetu mieszczą się, oprócz Kopru, również w miejscowościach Izola i Portorož.
Ze względu na mieszany skład narodowościowy mieszkańców, w gminie Koper obowiązuje pełna dwujęzyczność w życiu publicznym. Językami urzędowymi są słoweński i włoski.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona gminy Koper (en)
- Port w Koprze (en)
- Uniwersytet Przymorza (en)
- Oficjalna strona gminy Koper (sl)
