Lauks
Z Wikipedii
Lauks - najmniejsza, pruska jednostka osadnicza, pole, (łac. campus), wchodziła w skład tak zwanej "małej ziemi" - jednostki plemiennej Prusów.
Lauks nie miał określonego obszaru. Była to ziemia uprawna w wykarczowanej puszczy, na polanie. Grunty lauksu nie stanowiły zwartego układu, składały się z drobnych kawałków ziemi. Poszczególne lauksy oddzielała puszcza lub jeziora, bagna i rzeki. Najbardziej prymitywną formą lauksu było pojedyncze gospodarstwo. Większe lauksy składały się z kilku lub kilkunastu rodzin. Z lauksów odchodziły rodziny, aby założyć w niewielkiej odległości następne osady (lauksy) o takiej samej nazwie lub nieco zmienionej. Lauks nie był wsią w rozumieniu wsi polskiej czy niemieckiej. Prusowie nie osiedlali się w jednym miejscu, a ich gospodarstwa były rozrzucone z dala jedno od drugiego. W sąsiedztwie osady znajdowało się miejsce składania ofiar, święty gaj itp. W razie zagrożenia ludność chroniła się w gródkach obronnych. Do dziś forma pojedynczych gospodarstw, bądź zabudowań składających się z 2-3 gospodarstw, jest spotykana stosunkowo często na obszarach Warmii, Mazur i Suwalszczyzny. Powstały one jednak znacznie później jako forma zabudowy kolonijnej współczesnego rolnictwa.
Nazwa zachowała się w kilku nazwach wsi: Łajs, Łajsy
Zobacz też:
- kaimas - dwór, wieś