Murray Rothbard
Z Wikipedii
Ten artykuł jest częścią serii Libertarianizm |
Nurty libertarianizmu Libertarianie Tematy powiązane |
edytuj ten szablon |
Murray Newton Rothbard (2 marca 1926 – 7 stycznia 1995), amerykański ekonomista i teoretyk polityczny należący do tzw. Szkoły Austriackiej. Rothbard przyczynił się do zdefiniowania współczesnego libertarianizmu i anarcho-kapitalizmu. Niestrudzony propagator wolnego rynku.
Na przestrzeni swojego życia Rothbard był związany z wieloma myślicielami i ruchami politycznymi. We wczesnych latach 50. studiował u słynnego austriackiego ekonomisty Ludwika von Misesa i rozpoczął pracę dla fundacji Williama Volkera. Pod koniec lat 50. Rothbard był przez krótki czas blisko związany z Ayn Rand i Natanielem Brandenem, których później ostro krytykował. Pod koniec lat 60. Rothbard nawoływał do połączenia sił z antywojennym ruchem New Left (Nowa Lewica). Jego główny argument stanowił fakt, że ruch konserwatywny w Stanach Zjednoczonych został całkowicie opanowany przez establishment propaństwowy. W tym okresie Rothbard związał się z Karolem Hessem i założył pismo Left and Right: A Journal of Libertarian Thought (Lewica i Prawica: Dziennik myśli libertariańskiej) z Leonem Liggio i Jerzym Reschem.
W latach 70. i 80. Rothbard aktywnie działał w amerykańskiej Partii Libertariańskiej (Libertarian Party). Często angażował się w wewnętrzną politykę partii, działając wraz z Justinem Raimondo, Billem Eversem i Ronem Paulem oraz spierając się z Edem Crane’em i zwolennikami Russela Meansa. W roku 1989 Rothbard opuścił Partię Libertariańską i rozpoczął odbudowę stosunków z prawicą okresu post-zimnowojennego. Był prezesem założycielem konserwatywno-libertariańskiego Klubu Jana Randolpha (John Randolph Club) i wspierał kampanię prezydencką Pata Buchanana w 1992 roku. Jednak tuż przed śmiercią Rothbard rozczarował się co do ruchu Buchanana.
Rothbard był wiceprezesem Instytutu Ludwika von Misesa oraz Centrum Studiów Libertariańskich. Był także profesorem Universytetu w Nevadzie, Las Vegas, oraz współtwórcą Raportu Rothbarda-Rockwella wraz z Lew Rockwellem.
Spis treści |
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
Oprócz teorii ekonomicznej i politycznej w swoich pracach Rothbard zajmował się także tematyką historii ekonomii. Jako jeden z niewielu autorów badał i opisywał szkoły ekonomiczne z epok poprzedzających Adama Smitha, między innymi scholastyków i fizjokratów:
- America's Great Depression (Wielki Kryzys w Ameryce)
- An Austrian Perspective on the History of Economic Thought (Historia myśli ekonomicznej z perspektywy Szkoły Austriackiej) - niedokończene wielotomowe dzieło poświecone ekonomicznej Szkole Austriackiej
- Ethics of Liberty (Etyka wolności)
- Man, Economy, and State (Człowiek, ekonomia i państwo)
- Power and Market (Władza i rynek)
- Sociology of the Ayn Rand Cult (Socjologia kultu Ayn Rand), esej
Wydania polskie:
- O nową wolność. Manifest libertariański (For a New Liberty: The Libertarian Manifesto), Fundacja Odpowiedzialność Obywatelska
- Złoto, banki, ludzie – krótka historia pieniądza (What Has Government Done to Our Money), Fijorr Publishing
[edytuj] Zasoby
- Pełna bibliografia (pdf) (en)
- America’s Great Depression (pdf) (en)
- For a New Liberty: The Libertarian Manifesto (pdf) (en)
- Man, Economy, and State (pdf) (en)
- The Ethics of Liberty (pdf) (en)
- What Has Government Done to Our Money? (pdf) (en)
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Instytut Misesa - strona polskiego instytutu Ludwika von Misesa
- Ludwig von Mises Institute - strona amerykańskiego instytutu Ludwika von Misesa
- LewRockwell.com - wolnościowy blog oraz źródło zasobów libertariańskich
- Murray Rothbard i Karl Hess "Libertarianizm" - Polskie tłumaczenie artykułu
- Murray Rothbard "Dlaczego konserwatyści kochają wojnę i Państwo" - Polskie tłumaczenie artykułu
- Wywiad Murraya Rothbarda dla New Banner z 1972 roku - polskie tłumaczenie wywiadu
- Darmowe artykuły, książki, nagrania (en) - dostępne z serwisu LewRockwell.com
- Darmowe wykłady w formacie audio (en) - dostępne z serwisu mises.org