ORP Jastrząb (okręt podwodny)

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Uroczystość przejęcia ORP Jastrząb przez MW RP

Ten artykuł dotyczy okrętu podwodnego ORP "Jastrząb". Zobacz też: inne okręty o tej nazwie.

ORP Jastrząb – polski okręt podwodny z okresu II wojny światowej amerykańskiego typu S.

[edytuj] Historia

Stępkę położono 16 października 1918 w stoczni Bethlehem Shipbuilding Corp. w Quincy MA.; Zwodowany 20 maja 1922; przyjęty do służby jako USS S-25 (SS-130) 9 lipca 1923; wycofany ze służby w US Navy 4 listopada 1941 i przekazany marynarce brytyjskiej; przyjęty do Royal Navy jako HMS P 551; a następnie przekazany PMW jako ORP Jastrząb.

[edytuj] Dane

Wyporność na powierzchni 854 t., podwodna 1,062 t.; długość 66,6 m, szerokość 4,6 m; Prędkość na pow. 14.5 węzła, podwodna 11 węzłów; Załoga 5 oficerów, 39 marynarzy; Uzbrojenie: cztery wyrzutnie torped 533 mm z zapasem 12 torped, działo pokładowe 102 mm; napęd spalinowo-elektryczny z silnikiem New London Ship & Engine 1200 Km; zasięg 5000 Mm.

[edytuj] Służba

Został włączony do US Navy, gdzie pływał jako "S-25" do 1941 roku, gdy został przekazany Wielkiej Brytanii otrzymując nazwę "P-551". Zgodnie z umową między rządami Wielkiej Brytanii i Polski z dnia 3 grudnia 1940 roku okręt ten przekazano Polskiej Marynarce Wojennej. Podniesienie polskiej bandery nastąpiło w dniu 4 listopada 1941 roku w New London (Stany Zjednoczone). Okręt otrzymał nazwę "Jastrząb". Po dotarciu do Wielkiej Brytanii w bazie Holy Loch, gdzie dokonano niezbędnych przeróbek, został włączony do brytyjskiej 4 flotylli okrętów podwodnych. W dniu 25 kwietnia 1942 roku wypłynął z bazy Lerwick w kierunku Islandii w swój pierwszy patrol bojowy. W dniu 2 maja 1942 roku eskorta konwoju PQ-15 zdążającego do Murmańska, który napotkał na swej drodze góry lodowe i musiał zejść z kursu ok. 70 mil na południe, natrafiła na polski okręt (w jego sektorze patrolowania) i wzięła go za niemiecki okręt podwodny. Został on zaatakowany przez norweski niszczyciel "St. Albans" i angielski trałowiec "Seagull", w wyniku czego został poważnie uszkodzony, zginęło 5 ludzi, pozostali członkowie załogi zostali przeniesieni na HMS Seagull i przewiezieni do Murmańska. W lipcu 1942 roku zaokrętowano ich na polski niszczyciel "Garland" i powrócili do Anglii. Dowódca okrętu tak opisywał ostatnie chwile "Jastrzębia": "Gdy wyskoczyłem na pomost okręt wolno kręcił w lewo na skutek bomb. Zauważyłem trawler na 200 metrów od nas i destrojer na 800 metrów. Oba strzelały z broni maszynowej. Sygnalista angielski, ciężko ranny, jeszcze próbował nadawać rozpoznawcze sygnały, radiotelegrafista Anglik przejął lampę Aldisa, by również nadawać sygnały rozpoznawcze - został zabity na miejscu. Ja dostałem cztery pociski w nogi, upadłem i nie mogąc stać usiadłem na pomoście, trzymając polską banderę nad głową. Widząc, że destrojer ma zamiar nas taranować, kazałem otworzyć włazy i wyjść załodze na górę. Oba okręty przerwały ogień. Destrojer przeszedł nam za rufą, stanął równolegle do lewej burty w odległości 50 m, po czym otworzył ogień. Trawler oddał jedną serię z pom-pom i przestał strzelać. Destrojer postrzelał sobie jakiś czas jeszcze, po czym przerwał ogień i z pomostu ktoś zapytał: Are you German? - odpowiedziałem dość silnym głosem: We are Polish submarine Jastrząb, can't you see "P-551", Bloody fools?! Cisza jak makiem zasiał..." Dowódca okrętu podał też przybliżone miejsce zatonięcia: szerokość 71° 30'N, długość 12° 32'E.

Dowódca: kpt. mar. Bolesław Romanowski (4.11.1941 - 16.12.1942)

[edytuj] Linki zewnętrzne

http://www.navsource.org/archives/08/08130.htm zdjęcia S-25

To jest tylko zalążek artykułu związanego z okrętami. Jeśli możesz, rozbuduj go.

Okręty polskie z okresu II wojny światowej dzierżawione od Wielkiej Brytanii
Krążowniki
Typ D (brytyjski) : ORP Dragon \| ORP Conrad
Niszczyciele
Typ G (brytyjski): ORP Garland	Typ N (brytyjski): ORP Piorun
Typ M (brytyjski): ORP Orkan	*Typ Bourrasque* (francuski):** OF Ouragan
*Typ Hunt* (brytyjski):** ORP Krakowiak \| ORP Kujawiak \| ORP Ślązak
Okręty podwodne
Typ S (amerykański): ORP Jastrząb	Typ U (brytyjski): ORP Sokół \| ORP Dzik
Patrolowce i ścigacze okrętów podwodnych	Kutry torpedowe i artyleryjskie
OF Medoc \| OF Pomerol \| CH-11 \| CH-15	S-1 \| S-2 - S-3 \| S-5 - S-10