Owerlok

Z Wikipedii

Owerlok (ang. overlock) – rodzaj szwu (ściegu) krawieckiego służącego do łączenia, zabezpieczania lub ozdobnego wykańczania elementów odzieży i innych wyrobów przemysłu odzieżowego. Niezbędny przy produkcji odzieży wykonanej z materiałów elastycznych, np. dzianin. Nazwa ta również odnosi się do maszyn szwalniczych wykonujących ten szew.

Spis treści 1 Historia 2 Domowe owerloki 3 Szew owerlok 3.1 Rodzaje szwów owerlok 3.2 Parametry szwów owerlok 3.3 Tworzenie szwu owerlok 4 Podstawowe zastosowania 5 Zobacz też

[edytuj] Historia

Szew owerlok, obecnie powszechnie stosowany w przemyśle odzieżowym został po raz pierwszy zastosowany przez firmę Merrow Machine w 1881 roku, stąd znany jest również pod nazwą - merrowing.

J. Makens Merrow i jego syn Joseph Merrow byli właścicielami zakładu dziewiarskiego założonego w Connecticut w 1834 roku, którzy wprowadzili wiele nowinek technologicznych użytych w operacjach dziewiarskich. Pierwszym patentem Merrowów była maszyna do szydełkowania.

Firma Merrow Machine wciąż produkuje maszyny do szydełkowania, oparte na pierwszym modelu. Nowa technologia była punktem startu w rozwoju owerloka, patentu Josepha Mwerrowa w 1889 roku. W odróżnieniu od standardowego ściegu łańcuszkowego, który używa szpulki umieszczonej wewnątrz maszyny, owerloki używają chwytaczy (górnego i dolnego) do stworzenia pętli z nitki dla przechodzącej przez nią igły, w sposób podobny do szydełkowania. Oryginalna trójnitkowa maszyna szyjąca "overedge" Merrowa była prekursorem współczesnych owerloków. Z czasem, firma Merrow Machine utorowała drogę dla nowych konstrukcji maszyn do tworzenia skomplikowanych ściegów, takich jak dwu- i czteronitkowych, szwów stykowych jednonitkowych i maszyn z urządzeniem do obcinania krawędzi.

Przez początkowy okres XIX wieku obszar Connecticut i Nowy Jork były centrami produkcji tekstylnej i maszynowej. W konsekwencji wiele firm wykorzystujących owerloki powstało w północno-wschodniej części USA.

W 1964 r. została założona firma Juki - prekursor nowoczesnych owerloków. W latach osiemdziesiątych produkcja japońskich oraz chińskich maszyn szwalniczych zdominowała przemysł maszyn szwalniczych.

Dziś firma Merrow Sewing Machine jest jedną z 12 głównych światowych marek i prawdopodobnie jedną z dwustu firm wytwarzających owerloki. Dwie podobne to Juki i Brother, których maszyny ustanowiły poziom szybkości oraz wydajności niespotykany dotąd w przemyśle.

[edytuj] Domowe owerloki

Rozwijając konstrukcje maszyn przemysłowych, wiele wytwórni zaczęło konkurować na rynku maszyn domowych. Forma szwu jest podobna do tego w modelach przemysłowych z kilkoma ważnymi wyjątkami. Po pierwsze, domowe maszyny szyją z szybkością, w przybliżeniu, 1000 w/m (wkłuć na minutę), podczas gdy modele przemysłowe szyją do 9500 w/m. Po drugie, maszyny domowe zostały stworzone do szycia wielu różnych wzorów (ściegów), natomiast przemysłowe stosują jeden rodzaj wzoru.

[edytuj] Szew owerlok

Jest to szew na krawędzi jednego lub dwóch kawałków materiału w celu połączenia, wykończenia, obrębienia (mereżki) lub obszycia. Obecnie owerloki obcinają krawędzie materiału, jednak część tańszych maszyn do użytku domowego nie ma urządzenia obcinającego. Użycie zautomatyzowanych urządzeń obcinających pozwala, przy użyciu tych maszyn, na wykonanie łatwych i szybkich wykończeń. Owerlok różni się od typowej maszyny do szycia tym, że używa specjalnych chwytaczy zamiast szpulek. Chwytacze służą do tworzenia pętli (z nitek) w taki sposób, że maszyna przeprowadza igłę z nitką przez warstwy materiału tak żeby krawędzie materiału były o obrębie szwu. Owerloki pracują z reguły przy wysokich obrotach, od 1000 do 9000 obr/min. Większość z nich posiada ustawienia do wykańczania, mereżki, szycia i obcinania nadwyżki różnego rodzaju materiałów.

[edytuj] Rodzaje szwów owerlok

Szwy owerlok są niezwykle uniwersalne, ponieważ mogą być użyte dla dekoracji, wzmocnienia lub łączenia elementów odzieży. Są podzielone na wiele rodzajów. Najprostszym jest podział w zależności od ilości użytych nici w szwie. Przemysłowe owerloki są zazwyczaj zbudowane jako 1, 2, 3, 4 lub 5 nitkowe. Każda z tych kombinacji posiada specjalne zastosowanie:

• jednonitkowy szew jest używany do zszywania krawędzi materiału.
• dwu- i trzynitkowe ściegi znane również jako na okrętkę, najbardziej powszechne, używane do wykańczania, obszywania dzianin i tkanin
• czteronitkowe ściegi tworzą mocne połączenia zachowując elastyczność i zabezpieczają krawędzie materiału
• pięcionitkowe ściegi, które używają 2 igieł, są nazywane "szwami bezpiecznymi" tworzą bardzo mocne szwy używane w odzieży przemysłowej.

[edytuj] Parametry szwów owerlok

Głównymi parametrami szwu owerlok są ilość zastosowanych nitek, gęstość ściegu oraz szerokość szwu.

• liczba nici zmienia się w zakresie od 1 do 5
• gęstość wskazuje ilość przeszyć (wkłuć) na cal, które można regulować. Różne gęstości tworzą mniej lub bardziej zwarte i trwałe krawędzie
• szerokość szwu określa odległość szwu od krawędzi materiału. Szerokość ściegu owerloka do zastosowań krawieckich wynosi 1-6 mm, a w maszynach do obszywania dywanów nawet do 15 mm.

Stosuje się dodatkowe mechanizmy transportu materiału umożliwiające marszczenie górnej lub dolnej warstwy materiału, rozciąganie materiału podczas wszywania gumek do bielizny, marszczenia materiału (efekt liścia sałaty). noże obcinające nadmiar materiału itp.

[edytuj] Tworzenie szwu owerlok

1. Po przejściu igły przez materiał przy igle tworzy się przy igle tworzy się pętla z nitki.
2. Kiedy igła kontynuuje ruch w materiale w dół, dolny chwytacz rozpoczyna swój ruch z lewej do prawej. Końcówka dolnego chwytacza przechodzi za igłą przez pętlę z nitki
3. Podczas wykonywania tego ruchu dolna nitka jest wprowadzana w pętlę
4. Podczas, gdy dolny chwytacz porusza się z lewej do prawej, górny chwytacz przesuwa się z prawej do lewej. Końcówka górnego chwytacza przechodzi za dolnym chwytaczem przenosząc nitkę poza nitką z igły i nitką dolnego chwytacza.
5. Teraz dolny chwytacz rozpoczyna swój ruch do tyłu do skrajnej lewej pozycji. Kiedy górny chwytacz kontynuuje swój ruch w lewo, dolny chwytacz pozostaje w bezruchu przytrzymując nitkę
6. Igła ponownie zaczyna swój skierowany w dół ruch w miejscu przejścia górnego chwytacza i zabezpiecza pętlę utworzoną przez górny chwytacz.

[edytuj] Podstawowe zastosowania

• Zszywanie elementów odzieży i bielizny wykonanej z dzianin (szwy są elastyczne - rozciągliwe)
• Zabezpieczanie brzegów formatek krawieckich wykonanych z tkanin i dzianin przed wysnuwaniem (pruciem) się nitek brzegowych - obrębianie
• Wykańczanie brzegów dywanów, chodników itp.
• Wykonywanie szwów ozdobnych w odzieży i bieliźnie
• Wszywanie taśm, gumek do bielizny i odzieży

[edytuj] Zobacz też

Maszyna do szycia