Pająki
Z Wikipedii
Pająki | |
Pająk krzyżak |
|
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | stawonogi |
Podtyp | szczękoczułkowce |
Gromada | pajęczaki |
Rząd | pająki |
Nazwa systematyczna | |
Araneae | |
Clerck, 1757 |
Pająki (Araneae) – najliczniejszy rząd pajęczaków, należy do niego ok. 35 tys. gatunków. Są to zwierzęta typowo lądowe, o wielkości od 0,5 mm do 9 cm.
Często samice są większe od samców.
Spis treści |
[edytuj] Opis
Zwierzęta o dużej specjalizacji; ciało podzielone na dwie części: głowotułów i odwłok. Głowotułów i odwłok połączone są z przekształconym segmentem odwłoka, tzw. stylikiem.
Głowotułów okryty grubym oskórkiem, pokrytym dodatkowo oskórkowymi włoskami, robiącymi czasem wrażenie sierści.
Odwłok miękki, pokryty cienkim oskórkiem; powstał ze zrośnięcia 12 segmentów, ale ślady pierwotnej segmentacji są widoczne tylko u niektórych gatunków. W tylnej części odwłoka kądziołki przędne.
Odnóża: na głowotułowiu 5 par odnóży, w tym 4 pary krocznych. Szczękoczułki masywne, dwuczłonowe, zakończone ruchomym pazurem, do którego uchodzi przewód gruczołu jadowego. Nogogłaszczki podobne do odnóży lokomocyjnych, zakończone pazurkami.
Układ krwionośny otwarty
Układ oddechowy: płucotchawki i tchawki
Układ nerwowy skoncentrowany, z dwuczęściowym mózgiem; narządy zmysłów dobrze rozwinięte; oczy proste; szczecinki węchowe; na głowotułowiu 4 lub 3 pary paciorkowatych oczu w układzie będącym cechą charakterystyczną rodziny.
Układ pokarmowy: końcowa część jelita przekształcona w żołądek ssący; obecność gruczołów trzustkowo-wątrobowych;
Układ wydalniczy: gruczoły biodrowe i cewki Malpighiego
Układ rozrodczy: gonady parzyste; czasem nieparzyste; zapłodnienie wewnętrzne;
Behawior: drapieżne
Biotop: Pająki to zwierzęta lądowe. Oddychają płucotchawkami lub tchawkami (w zależności od gatunku).
Jad: Prawie wszystkie pająki posiadają jad, jednak tylko trzy procent z nich może być szkodliwe dla człowieka. Pająki posiadają dwa woreczkowate gruczoły jadowe, znajdujące się u podstawy ich szczękoczułek. U dużych pająków ciągną się one aż do rejonów głowy. Wyróżnia się dwa rodzaje jadu pajęczego – jad hemolityczny i jad neurotoksyczny. Jad neurotoksyczny atakuje układ nerwowy ofiary i jest obecny w większości jadów o działaniu śmiertelnym.
[edytuj] Systematyka
Wyróżnia się 2 podrzędy ze 106 rodzinami:
- Podrząd: Mesothela
- Należy tu 1 rodzina: Liphistiidae
- Podrząd: Opisthothela
- Sekcja: Orthognatha (syn. Mygalomorpha)
- Należą tu 32 rodziny: Atypidae (gryzielowate), Antrodiaetidae, Mecicobothriidae, Hexathelidae, Dipluridae, Cyrtaucheniidae, Ctenizidae, Idiopidae, Actinopodidae, Migidae, Nemesiidae, Microstigmatidae, Barychelidae, Theraphosidae (ptasznikowate), Paratropididae, Hypochilidae, Austrochilidae, Gradungulidae, Filistatidae, Sicariidae, Scytodidae, Periegopidae, Drymusidae, Leptonetidae, Telemidae, Ochyroceratidae, Pholcidae, Plectreuridae, Diguetidae, Caponiidae, Tetrablemmidae i Segestriidae.
- Sekcja: Labidognatha (syn. Araneomorpha)
- Należy tu 76 rodzin: Dysderidae, Oonopidae, Orsolobidae, Archaeidae, Mecysmaucheniidae, Pararchaeidae, Holarchaeidae, Micropholcommatidae, Huttoniidae, Stenochilidae, Palpimanidae, Malkaridae, Mimetidae, Eresidae (poskoczowate), Oecobiidae, Hersiliidae, Deinopidae, Uloboridae, Cyatholipidae, Synotaxidae, Nesticidae, Theridiidae (omatnikowate), Theridiosomatidae, Symphytognathidae, Anapidae, Mysmenidae, Pimoidae, Linyphiidae (osnuwikowate), Tetragnathidae (kwadratnikowate), Araneidae (krzyżakowate), Lycosidae (pogońcowate), Trechaleidae, Pisauridae, Oxyopidae, Senoculidae, Stiphidiidae, Neolanidae, Zorocratidae, Psechridae, Zoropsidae, Ctenidae, Agelenidae, Cybaeidae, Desidae, Halidae, Amphinectidae, Cycloctenidae, Hahniidae, Dictynidae, Amaurobiidae, Phyxelididae, Titanoecidae, Nicodamidae, Tengellidae, Miturgidae, Anyphaenidae, Liocranidae, Clubionidae, Corinnidae, Zodariidae, Cryptothelidae, Chummidae, Homalonychidae, Ammoxenidae, Cithaeronidae, Gallieniellidae, Trochanteriidae, Lamponidae, Prodidomidae, Gnaphosidae (worczakowate), Zoridae, Selenopidae, Sparassidae, Philodromidae, Thomisidae (ukośnikowate) i Salticidae (skakunowate)
Klasyfikacja wg: Platnick N.I., 2003: The World Spider Catalog, American Museum of Natural History; publikacja dostępna w Internecie [1].
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Katalog pająków - The World Spider Catalog, Version 7.5 by Norman I. Platnick
- Pająki: zdjęcia, systematyka, anatomia
- Krótka galeria pająków krajowych w dużej rozdzielczości
- Polskie pająki