Pistolet maszynowy PPS
Z Wikipedii
|
|||
| Пистолет-пулемёт Судаева образца 1943 г | |||
|---|---|---|---|
| Rodzaj | pistolet maszynowy | ||
| Kraj pochodzenia | ZSRR | ||
| Historia | |||
| Prototyp | 1942 | ||
| Produkcja seryjna | 1942 - ?? (ZSRR) 1951 - ?? (Polska) |
||
| W uzbrojeniu | 1942 - Lata 80. XX wieku | ||
| Użytkownicy | ZSRR, państwa Układu Warszawskiego | ||
| Użycie bojowe | Druga wojna światowa i późniejsze konflikty zbrojne | ||
| Wersje | patrz tekst | ||
| Wyprodukowano | ?? egz. | ||
| Dane taktyczno-techniczne | |||
Pistolet maszynowy PPS wz. 1943 - ostatni z serii pistoletów maszynowych na nabój 7,62x25 mm wprowadzanych w ZSRR w latach 1934-1943.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Od 1941 roku podstawowym pistoletem maszynowym Armii Czerwonej był PPSz. Sprawdził się on jako uzbrojenie piechoty, ale z powodu masy (5,4 kg) i wymiarów (długość 840 mm) nie nadawał się na uzbrojenie dla obsługi broni ciężkiej (dział, karabinów maszynowych). Dlatego w 1942 roku ogłoszono konkurs na nowy pistolet maszynowy, który miał uzupełnić pepesze.
Nowy pistolet maszynowy, określony jako "specjalny", miał ważyć nie więcej niż 3 kg i mieć szybkostrzelność teoretyczną w granicach 400-500 strz./min. Duży nacisk położono także na uproszczenie produkcji. Zakładano, że pistolet będzie miał większość części tłoczonych (z blach o grubości maksymalnie 3,3 mm). Produkcja jednego egzemplarza miała zająć nie więcej niż 3,5 roboczogodziny.
Do konkursu stanęli Gieorgij Szpagin (ze zmodernizowaną pepeszą wyposażoną w odejmowaną kolbę drewnianą) i Aleksiej Sudajew. W wyniku prób do produkcji skierowano pistolet maszynowy Sudajewa. Pierwszym producentem pistoletu maszynowego PPS zostały Zakłady Metalowe im. Woskowa w Siestoriecku (obwód leningradzki). Produkcję rozpoczęto w grudniu 1942 roku i do końca 1943 roku wyprodukowano w tych zakładach 46 572 pistolety maszynowe PPS.
Jednocześnie z produkcją trwały prace nad udoskonaleniem konstrukcji. Nowa wersja ze zmodernizowanymi mechanizmami wewnętrznymi i skróconą lufą została przyjęta do uzbrojenia jako wzór 1943.
W następnych latach PPS zgodnie ze swoim przeznaczeniem był używany przez obsługę broni ciężkiej i czołgistów. Ze względu na małe wymiary i masę był także bardzo popularny w oddziałach zwiadu. W 1943 pm PPS-43 wszedł na uzbrojenie Ludowego Wojska Polskiego.
PPS był po wojnie produkowany w Polsce. Jako pierwsze w 1946 roku produkcję rozpoczęły Zakłady Hipolita Cegielskiego w Poznaniu. Później produkcję uruchomiono w Fabryce Broni w Radomiu i Kombinacie Maszyn Włókienniczych "Wifama" w Łodzi.
Poza produkcją licencyjnych PPS opracowano w Polsce dwie oryginalne modyfikacje tego pistoletu maszynowego. Jako pierwsza powstała wersja wyposażona w stałą kolbę drewnianą, oznaczona jako wz.1943/52. Wersja ta miała zastąpić droższe w produkcji pistolety maszynowe PPSz. Jako druga powstała w 1955 wersja kalibru .22LR (5,56 mm), przeznaczona do treningu strzeleckiego. Pistolet maszynowy PPS znajdował się w uzbrojeniu Ludowego Wojska Polskiego do lat 80. Później został całkowicie zastąpiony przez karabin szturmowy AK. Wycofane z uzbrojenia egzemplarze PPS przekazano Milicji Obywatelskiej, Straży Ochrony Kolei, Straży Przemysłowej itp.
[edytuj] Wersje
- PPS-42 – pierwsza wersja seryjna. Posiadała oddzielny wyrzutnik łusek, dłuższą o 20 mm lufę i osłonę lufy oddzieloną od komory zamkowej.
- PPS-43 – podstawowa wersja seryjna.
- Pm wz.1943/52 – polska wersja z kolbą stałą (jej dodanie wymagało przekonstruowania tylnej części komory zamkowej).
- 5,6 mm pm wz. 1943 – polska wersja treningowa kalibru 22 LR.
[edytuj] Konstrukcja
Pistolet maszynowy PPS działa na zasadzie wykorzystania energii odrzutu zamka swobodnego (strzelanie z zamka otwartego). Zasilany jest z dwurzędowego magazynka łukowego z dwurzędowym wyprowadzeniem o pojemności 35 nabojów. Mechanizm uderzeniowy igliczny ze stałą iglicą osadzoną w zamku. Mechanizm spustowy tylko na ogień ciągły. Wyrzutnikiem łusek jest przedni koniec żerdzi sprężyny powrotnej. Bezpiecznik od przypadkowych wystrzałów po przesunięciu unieruchamia zaczep zamka i zamek w obu położeniach: przednim i tylnym. Lufa otoczona osłoną, której przednia część pełni funkcję hamulca wylotowego i osłabiacza podrzutu. Kolba metalowa, składana pod spód broni.
[edytuj] Dane taktyczno-techniczne
| Wzór | PPS-43 | wz.1943/52 |
| Nabój | 7,62 x 25 mm TT | 7,62 x 25 mm TT |
| Masa broni niezaładowanej (kg) | 3,0 | 3,4 |
| Masa broni załadowanej (kg) | 3,65 | 4,05 |
| Długość broni z kolbą rozłożoną (stałą) (mm) | 820 | 836 |
| Długość broni z kolbą złożoną (mm) | 623 | - |
| Długość lufy (mm) | 250 | 250 |
| Długość linii celowniczej (mm) | 352 | 352 |
| Szybkostrzelność teoretyczna (strz./min) | 550 | 550 |
| Szybkostrzelność praktyczna ogniem pojedynczym/seriami (strz./min) |
30/100 | 30/100 |
| Prędkość początkowa pocisku (m/s) | 500 | 500 |
| Zasięg efektywny (m) | 200 | 200 |
[edytuj] Bibliografia
- Stanisław Torecki, TBiU 105, Pistolety maszynowe PPSz i PPS, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1985. ISBN 83-11-07202-7
- Stanisław Torecki, Broń i amunicja strzelecka LWP, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1985. ISBN 83-11-07146-2
- Zbigniew Gwóźdź, Piotr Zarzycki, Polskie konstrukcje broni strzeleckiej, SIGMA NOT 1993. ISBN 83-85001-69-7
- Zbigniew Gwóźdź, Prosty i niezawodny, Komandos 12/2002. ISSN 0867-86-69
