Pyłek
Z Wikipedii
Pyłek kwiatowy, ziarna pyłku - męskie elementy rozrodcze występujące u roślin nasiennych wytwarzane w komorach pyłkowych pylników z tkanki archesporialnej. Pylniki są elementami pręcików. Nowo powstałe ziarno pyłku stanowi mikrosporę, a dojrzałe ziarno pyłku - gametofit męski. Służy ono do zapylania słupków kwiatowych.
U roślin nagonasiennych ziarno pyłku posiada pęcherzyki lotne, które umożliwiają wiatropylność. U okrytonasiennych pyłek przenoszony jest zazwyczaj przez owady, ziarno pyłku uległo dalszej redukcji (brak pęcherzyków lotnych).
Nauką zajmujacą się badaniem pyłku jest palynologia. Aby określić skład pyłku wykonuje się analizę pyłkową.
[edytuj] Rozwój ziarna pyłku
Ziarno pyłku pierwotnie jest odpowiednikiem mikrospory u paprotników. Jednak w jego wnętrzu rozwija się gametofit męski (przedrośle męskie) zbudowane z kilku komórek.
U nagonasiennych w pierwotnym ziarnie pyłku dochodzi do odcięcia jednej, a potem dwóch komórek przedroślowych. Potem zachodzi podział na komórkę wegetatywną (łagiewkową) i komórkę generatywną. Po zapyleniu komórka łagiewkowa przekształca się w łagiewkę pyłkową, a komórka generatywna dzieli się na komórkę ścienną i generatywną właściwą. W końcowym etapie komórka generatywna dzieli się na dwie komórki plemnikowe. Komórka generatywna właściwa jest odpowiednikiem plemni przedrośla paproci.
U okrytonasiennych rozwój gametofitu męskiego w ziarnie pyłku jest jeszcze bardziej uproszczony. Komórka generatywna dzieli się na dwie komórki plemnikowe, które przez łagiewkę docierają do woreczka zalążkowego.
Wykształcenie pyłku wraz wytworzeniem zalążków umożliwiło roślinom nasiennym uniezależnienie procesu zapłodnienia od obecności wody.
[edytuj] Znaczenie dla człowieka
- Pyłek może u osób uczulonych powodować alergię (pyłkowica). Ziarna pyłku roślin owadopylnych pokryte są oleistą substancją zwaną kitem pyłkowym, w którym zawarte są białka mogące wywoływać reakcje uczuleniowe. Badaniem chorób wywoływanych przez pyłek roślin zajmuje się palynologia medyczna.
- W apiterapii pyłek zebrany i częściowo przetworzony przez pszczoły jest wykorzystywany jako zdrowy dodatek do żywności, bogaty w białko i witaminę B1. Jest stosowany jako środek pomocniczy do łagodzenia objawów kataru siennego, zaburzeń w trawieniu, wypadaniu włosów i do poprawy kondycji fizycznej sportowców.
