Siergiej Pankiejew
Z Wikipedii
Siergiej Pankiejew - (24 grudnia 1886 - 7 maja 1979). Słynny pacjent Zygmunta Freuda, potocznie określany jako człowiek - wilk lub człowiek od wilków (niem. der Wolfsmann)
[edytuj] Biografia
Pankiejew pochodził z bogatej, arystokratycznej rodziny rosyjskiej. Ich własnością były tereny ziemskie w pobliżu Petersburga i Odessy. Spośród krewnych wiele osób wskazywało na obciążenie dziedziczne chorobami psychicznymi. Brat ojca Siergieja - Piotr - najmłodszy z czwórki rodzeństwa wskazywał objawy psychozy paranoidalnej. Siostra człowieka - wilka popełniła samobójstwo poprzez zażycie trucizny (Freud twierdził, że chorowała na dementia praecox). Także ojciec chorował na depresję. W wieku 18 lat pacjent zaraził się rzeżączką w następstwie której pojawiła się depresja. Siergiej diagnozowany był przez największe sławy psychiatrii tamtego czasu (m.in. Emil Kraepelin) stwierdzające u niego obłęd maniakalno - depresyjny. Pacjent był leczony w sanatoriach w Niemczech. W 1910r. lekarz skierował go na terapię u Freuda. Analiza przeprowadzona była w okresie od lutego 1910r. do lipca 1914r. Po tym okresie Freud uznał, że terapia zakończyła się sukcesem. Niestety, I wojna światowa i rewolucja październikowa pozbawiła bogatego wcześniej pacjenta wszelkich bogactw i posiadłości, które odziedziczył po ojcu i wujku. W 1918r. pojawił się we Wiedniu bez środków do życia.
[edytuj] Opis terapii
Gdy mały Siergiej miał 2,5 roku, w czasie letnich wakacji rodzina przenosiła się do posiadłości wiejskiej, rodzice zaś wyjechali w podróż zostawiając dzieci pod opieką niani i guwernantki. Niania była prostą kobietą okazującą Siergiejowi nieustanną czułość - być może z uwagi na przedwczesną śmierć jej własnego dziecka. Guwernantka zaś była osobą zrzędliwą i alkoholiczką. W czasie wakacji trwał nieustanny konflikt między guwernantką a nianią, w którym przyszły paciejnt Freuda brał stronę ukonanej niani. Po powrocie z wakacji rodzice zauważyli gwałtowną zmianę w zachowaniu chłopca. Dziecko wcześniej grzeczne i pogodne stało się drażliwe i gwałtowne. Rodzice zrzucili to na karb charakteru guwernantki i czym prędzej ją zwolnili. Jednak nie rozwiązało to problemów z zachowaniem dziecka. Co więcej, wybuchy agresji nie oszczędzały także niani. W trzecią rocznicę urodzin (która przypadała w dzień Bożego Narodzenia) zrobił wielką awanturę, gdyż nie dostał dwóch prezentów. Gwałtownemu charakterowi towarzyszyły także rozliczne lęki. Chłopiec bał się koni, owadów. Nie przeszkadzało to w prezentowaniu zachowań przeciwnych (np. cięcie gąsienic, dręczenia chrząszczy). Przykładowo, pewnego dnia gonił dużego motyla (Paź królowej - Admirał), w pewnym momencie przestraszył się go i zaczął przed nim uciekać. Charakterystyczny był także lęk przed wilkiem przedstawionym na ilustracji bajki O wilku i siedmiu kózkach. Wilk tam przedstawiony stał wyprostowany na tylnych łapach. Siostra pacjenta wykorzystywała te lęki i często starała się w ten sposób przestraszyć swego brata.
Krótko przed czwartymi urodzinami nawiedził pacjenta sen lękowy. Od treści tego snu pochodzi pseudonim Siergieja Pankiejewa:
Śniło mi się, że była noc i że leżałem w łóżku (moje łóżko stało skierowane nogami do okna, przed oknem ciągnął się szereg starych drzew orzechowych. Wiem, że kiedy śniłem była zima, i że to była noc). Nagle okno samo się otwarło i z przerażeniem zobaczyłem, że na wielkim orzechu naprzeciwko okna siedziało kilka białych wilków. Sześć lub siedem. Wilki były całkiem białe i przypominały bardziej lisy czy owczarki, gdyż miały wielkie ogony jak lisy i postawione uszy jak psy gdy nasłuchują. Z wielkiego przerażenia, najpewniej z uwagi na to, że mogłem być pożarty przez wilki krzyknąłem i obudziłem się.
[edytuj] Późniejsze życie
W 1926r. pojawiła się u wcześniejszego pacjenta Freuda paranoja. Był przekonany, że lekarz dermatolog popsuł jego nos. Powtórnie zgłosił się do Freuda, który w tym czasie nie mógł prowadzić jego terapii i skierował go do innego psychoanalityka - Ruth Mack Brunswick.