New Immissions/Updates:
boundless - educate - edutalab - empatico - es-ebooks - es16 - fr16 - fsfiles - hesperian - solidaria - wikipediaforschools
- wikipediaforschoolses - wikipediaforschoolsfr - wikipediaforschoolspt - worldmap -

See also: Liber Liber - Libro Parlato - Liber Musica  - Manuzio -  Liber Liber ISO Files - Alphabetical Order - Multivolume ZIP Complete Archive - PDF Files - OGG Music Files -

PROJECT GUTENBERG HTML: Volume I - Volume II - Volume III - Volume IV - Volume V - Volume VI - Volume VII - Volume VIII - Volume IX

Ascolta ""Volevo solo fare un audiolibro"" su Spreaker.
CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Wiedeń - Wikipedia, wolna encyklopedia

Wiedeń

Z Wikipedii

Współrzędne: 48°13'00" N 016°22'00" EGeografia

Wiedeń
Herb
Herb Wiednia Flaga Wiednia
Dewiza: brak
Państwo Austria Austria
Region Wiedeń
Burmistrz Michael Häupl
Powierzchnia 414,90 km²
Położenie 48°13' N
16°22' E
Wysokość 174 m n.p.m.
Ludność (2006)
• liczba ludności
• gęstość
• aglomeracja

1 631 082
3931 os./km²
2 165 357
Nr kierunkowy 01
Kod pocztowy 1010 - 1239, 1400, 1450
Tablice rejestracyjne W
Podział miasta 23 dzielnice
Miasta partnerskie Warszawa, Budapeszt, Zagrzeb, Kijów, Bratysława, Lublana, Tel Awiw-Jafa, Moskwa, Belgrad
Położenie na mapie
Położenie na mapie
Strona internetowa miasta
Wiedeń od strony Dunaju
Wiedeń od strony Dunaju
Wiedeń w 1858
Wiedeń w 1858
Parlament w Wiedniu
Parlament w Wiedniu
Kościół Wotywny
Kościół Wotywny

Wiedeń (niem. Wien, ang. Vienna, łac. Vindobona) jest stolicą Austrii, jej największym miastem oraz kulturalnym i politycznym centrum kraju, położony nad Dunajem, na krańcu Lasu Wiedeńskiego; obszar 415 km², ludność 1 631 000 (2005). Wiedeń stanowi także jeden z dziewięciu krajów związkowych Austrii. Jest to jedno z bardziej znanych miast środkowej Europy i jest ważnym miejscem dla historii i kultury tego kontynentu.

Dzielnice Wiednia
Dzielnice Wiednia
Centrum Wiednia
Centrum Wiednia

Spis treści

[edytuj] Podział administracyjny

Wiedeń dzieli się na 23 dzielnice (Bezirke), które nie są jednak samodzielnymi jednostkami administracyjnymi (samorządowymi), odpowiadającymi powiatom w pozostałych landach Austrii, a tylko częściami jednolitej administracji miejskiej. Mają jednak pewne (wąskie) uprawnienia i są okręgami wyborczymi do rady miasta, co daje im pewną tożsamość polityczną. Dzielnice Wiednia to:

  1. Innere Stadt (centrum)
  2. Leopoldstadt
  3. Landstraße
  4. Wieden
  5. Margareten
  6. Mariahilf
  7. Neubau
  8. Josefstadt
  9. Alsergrund
  10. Favoriten
  11. Simmering
  12. Meidling
  13. Hietzing
  14. Penzing
  15. Rudolfsheim-Fünfhaus
  16. Ottakring
  17. Hernals
  18. Währing
  19. Döbling
  20. Brigittenau
  21. Floridsdorf
  22. Donaustadt
  23. Liesing

[edytuj] Historia

  • osada celtycka założona w V wieku p.n.e.
  • w czasach imperium rzymskiego twierdza Castrum Vindabona
  • 1221 - prawa miejskie
  • 1278 - pod panowaniem dynastii Habsburgów
  • stolica Świętego Cesarstwa Rzymskiego
  • 1529 - pierwsze oblężenie Wiednia przez Turków. Zwinięte w wyniku działań wojennych toczonych na Węgrzech i wojny z Persją Sasanidów
  • 1620 - Oblężenie Wiednia podczas wojny trzydziestoletniej przez Gabora Bethlena. Atak Lisowczyków (wysłanych przez Zygmunta III Wazę doprowadził do wycofania się jego oddziałów spod stolicy Habsburgów) - tzw. pierwsza odsiecz wiedeńska
  • 1683 - Drugie oblężenie przez Turków. Odsiecz Wiednia przez króla Polski i wielkiego księcia Litwy Jana III Sobieskiego - druga odsiecz wiedeńska
  • od 1683 - Turcy uciekając spod stolicy Austrii zostawili w swym obozie olbrzymie bogactwa w postaci zwierząt, wyposażenia i bogactw mineralnych (złoto i srebro) lecz przede wszystkim kawy. W mieście od tamtego czasu zaczęły powstawać, "jak grzyby po deszczu", kawiarnie. Stały się one miejscem miłego spędzania czasu, czy załatwiania interesów.
  • od XVIII wieku wielka metropolia
  • W okresie klasycystycznym Wiedeń stał się sławnym ośrodkiem muzycznym, głównie za sprawą trzech tworzących tam wówczas geniuszy muzycznych: Beethovena, Haydna i Mozarta
  • 1814-1815 - kongres wiedeński
  • 1848 - Wiosna Ludów - Wiedeń pokryty barykadami - rodzina cesarska ucieka ze stolicy. Po kilku miesiącach rewolucję tłumią wojska rządowe.
  • 1848-1916 - panowanie Franciszka Józefa I - okres rozkwitu miasta i jego gruntownej przebudowy. W 2. połowie XIX wieku zburzono mury miejskie oraz wybudowano Ring - reprezentacyjną arterię okrążającą Stare Miasto.
  • przed I wojną światową Wiedeń był czwartym pod względem liczby mieszkańców miastem Europy (ponad 2 mln)
  • 1918 - stolica republiki Austrii
  • 1938 - 1945 - prowincjonalna stolica niemieckiej prowincji "Marchia Wschodnia"
  • od 1945 roku - ponownie stolica Austrii

[edytuj] Lotniska

Na południowo-wschodniej części Wiednia znajduje się Międzynarodowe Lotnisko w Wiedniu-Schwechat, przez które w 2004 przewinęło się 14,8 mln podróżnych.

[edytuj] Kulinarne specjały

Tort Sachera - bardzo słodkie ciasto czekoladowe z grubą warstwą polewy czekoladowej, przekładane konfiturą morelowa. Oryginalnie serwowane w kawiarni Hotelu Sacher, znane jest dziś na całym świecie. Wiener Melange (z franc. melanger - mieszać) - czarna kawa z "lekko ubitym" mlekiem (podobna do włoskiego Cappuccino). Do Wr. Melange używa się jednak kawy niezbyt mocnej, poza tym ziarna są często kandyzowane. Wiener Schnitzel - panierowany kotlet, tradycyjnie cielęcy.

[edytuj] Zabytki i turystyka

Commons

[edytuj] Miasta partnerskie

Wikicytaty
Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów
o Wiedniu

Static Wikipedia (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia February 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu