Stanisław Graeve
Z Wikipedii
Stanisław Graeve | |
Urodzony | 4 maja 1868 Biskupice |
Zmarł | 23 listopada 1912 Biskupice |
Stanisław Graeve, ur. 4 maja 1868 w Biskupicach koło Sieradza, zm. 23 listopada 1912 tamże, polski etnograf i krajoznawca, współtwórca Muzeum Ziemi Kaliskiej.
Urodził się w Biskupicach, które to dobra nabył jego ojciec w 1888 r. S. Graeve osiadał w Biskupicach na stałe w latach 90. XIX w. i mieszkał tu wraz z matką i żoną z Wężyków z Rychłocic. Zainteresował się kulturą i zwyczajami wsi sieradzkiej. Z czasem te sprawy pochłonęły go zupełnie i "...za cele swej działalności postawił sobie, aby cechy charakterystyczne sieradzkiej okolicy utrwalić piórem, pędzlem lub aparatem fotograficznym i przekazać je w ten sposób następnym pokoleniom" (wg "Wspomnień pośmiertnych", [w:] "Rocznik PTK", 1912, s. 12). Zbierał stroje ludowe, ceramikę, wycinanki, próbki tkanin i różne rekwizyty obrzędowe. Utrwalał na fotografiach relikty budownictwa. Ok. 1908 r. podjął inicjatywę stworzenia cyklu obrazów przedstawiających charakterystyczne typy ludowe okolic Sieradza. Zatrudnił w tym celu malarzy: Franciszka Łubieńskiego i Floriana Piekarskiego. Wydał własnym sumptem serię pocztówek ludowych, a w 1909 r. album "Sztuka ludowa w Sieradzkiem", złożony z różnobarwnych kartonów z wycinankami. Od tegoż roku przystąpił do wydawania cyklu opracowań regionalnych w serii "Biblioteki Krajoznawczej". Najpoważniejszą jego pracą był "Przewodnik po Guberni Kaliskiej" wydany w 1912 r. wraz ze szczegółową kolorową mapą drukowaną w Wiedniu. Był współżałożycielem i pierwszym prezesem Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Kaliszu (1908). Pochowany na cmentarzu w Charłupi Małej. Obecny na jego pogrzebie Władysław Reymont żegnał go w imieniu zgromadzonych przyjaciół. Maria Dąbrowska napisała o nim: "...cicha, łagodna twarz hojnego pracownika, który utrudził się dla uwiecznienia umiłowanej Ziemi Sieradzkiej" (M. Dąbrowska, "Muzeum w Kaliszu", [w:] "Prawda", 1914 r., nr 25, s.12).
[edytuj] Literatura
- Dekowski J.P., Graeve Stanisław (1868-192), [w:] "PSB", t. VIII.
- K.b. (Bzowski K.), St. baron Graeve, [w:] "Rocznik PTK", 1912, s. 1.