Stanisław Wróblewski
Z Wikipedii
Stanisław Wróblewski (ur. 5 maja 1868 w Tenczynku, powiat chrzanowski, zm. 17 grudnia 1938 w Warszawie), polski działacz państwowy, wybitny prawnik, prezes Polskiej Akademii Umiejętności, w l. 1935-38 senator II RP.
Był synem Wincentego i Walerii z Bossowskich, bratem Władysława (1875-1951), pełniącego w 1918 przez niespełna pół miesiąca funkcję szefa rządu tymczasowego.
W latach 1885-1890 studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim (UJ), na przełomie lat 1890 i 1891 uzupełniał wykształcenie na Uniwersytecie w Berlinie, po czym obronił na UJ doktorat prawa (1891). W latach 1892-1901 kolejno odbył aplikację i pełnił funkcję sędziego, jednocześnie kontynuując karierę naukową - habilitował się w 1895, a w 1901 uzyskał nominację na profesora nadzwyczajnego UJ. Od 1906 profesor zwyczajny i kierownik katedry prawa rzymskiego, dwukrotnie pełnił funkcję dziekana Wydziału Prawa UJ. Wykładał prawo rzymskie, prawo handlowe, prawo wekslowe i ubezpieczeniowe. Był autorem wielu publikacji z dziedziny prawa, m.in. Zur Lehre von der Collision der Privatrechte, Allgemeines Buergerliches Gesetzbuch (3-tomowy komentarz do austriackiego kodeksu cywilnego, wspólnie z W. L. Jaworskim), Zarys wykładu prawa rzymskiego (2 tomy). Opracował także komentarz do polskiej ustawy spółdzielczej z 1920 oraz komentarz do prawa wekslowego i czekowego z 1924 i 1936.
W październiku 1926 został powołany na stanowisko prezesa Najwyższej Izby Kontroli (po śmierci dotychczasowego prezesa Jana Żarnowskiego). Kierował izbą przez 4 lata, do 15 października 1930, został zastąpiony przez generała Jakuba Krzemieńskiego. Od 1935 zasiadał w Senacie RP z nominacji prezydenta Mościckiego. Zmarł krótko po zakończeniu kadencji senatorskiej (wrzesień 1938).
Był wieloletnim członkiem PAU (1910 członek-korespondent Akademii Umiejętności w Krakowie, 1918 członek czynny AU), od 1920 kierował Komisją Prawniczą Akademii, był delegatem PAU na ośrodek naukowy warszawski (1927-1929), sekretarzem generalnym (1921-1927), wiceprezesem (1927-1929), wreszcie od 1934 prezesem PAU. Od 1932 należał także do Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Został odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim i Krzyżem Wielkim Orderu Polonia Restituta.
Źródła:
- Ryszard Szawłowski, Najwyższe państwowe organy kontroli II Rzeczypospolitej, Warszawa 2004
