Wojsko najemne

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Wojsko najemne – formacja wojskowa składająca się z ochotników walczących za pieniądze, najczęściej w służbie obcego wojska dla danego państwa, miasta, władcy, księcia lub jakiejś organizacji, a nawet osoby prywatnej. Wojska te można wynająć do walki, praktycznie, w dowolnej sprawie, ponieważ te formacje nie kierują się patriotyzmem. W tym kontekście najemnicy to ludzie, dla których wojna jest zawodem, z którego czerpią środki do życia (żołd) i wzbogacenia się. Ważną rzeczą jest, aby daną formację określić mianem najemników, zasada dobrowolności służby i pobierania żołdu przez żołnierzy służących w takich oddziałach.

W historii świata wojska najemne niejednokrotnie odgrywały istotną rolę w kształtowaniu obrazu politycznego różnych epok – począwszy od starożytności, aż po czasy współczesne – będąc często podstawowymi formacjami wojskowymi na militarnej scenie zmagań między państwami, a jednocześnie tylko narzędziem w realizacji celów politycznych władców lub państw.

Przykładem wojska najemnego jest francuska Legia Cudzoziemska. W średniowieczu największe liczebnie wojska najemne wystawiały kantony dzisiejszej Szwajcarii; dopiero kongres wiedeński ograniczył możliwość zaciągu Szwajcarów; mogą służyć jedynie w Gwardii Szwajcarskiej.

W ostatnich latach następuje komercjalizacja rynku wojsk najemnych. Chodzi o PMC (Private military company) – firmy, które wprowadziły na rynek usług wojskowych standardy wielkich korporacji.
W ich ofercie można znaleźć zarówno wspomaganie wojsk działających na terytorium obcego państwa (logistyka, ochrona cywilów i zajętych obiektów strategicznych), jak również "usługi", które dotychczas oficjalnie były dostarczane jedynie przez armię (doradcy wojskowi, specjaliści – np. piloci samolotów).

[edytuj] Historia

Typowe wojska najemne pojawiają się już w służbie faraonów egipskich w I tysiącleciu p.n.e., a konkretnie za czasów dynastii saickiej (664-525 p.n.e.), która to korzystała z usług najemników greckich. Od czasów mniej więcej V w. p.n.e. greckie wojska najemne były główną siłą militarną nie tylko greckich miast-państw (które w znacznym stopniu opierały się na armii obywatelskiej, znacznie jednak ustępującej jakościowo najemnikom), ale także i innych władców w basenie Morza Śródziemnego. Najemników spotkać można było nawet na służbie króla perskiego przeciwko wyprawie Aleksandra Wielkiego na Wschód (w armii Aleksandra najemnicy greccy również służyli, chociaż nie byli jej zasadniczą częścią składową). W okresie hellenistycznym najemnicy byli istotnym czynnikiem militarnym armii potęg królów syryjskich, egipskich (w nieco mniejszym stopniu) macedońskich i wielu innych pomniejszych władców i tyranów miast. Epoka greckich najemników skończyła się wraz ze wzrostem potęgi rzymskiej w basenie Morza Śródziemnego, kiedy to pola bitwy zdominowały legiony.

W czasach współczesnych nastapiła reaktywacja tego zawodu przede wszystkim w trakcie konfliktów w Afryce (Kongo, Katanga, Biafra, Angola) w drugiej połowie XX wieku. Najsłynniejszym najemnikiem tych czasów był Bob Denard, zaś z Polaków Jan Zumbach i Rafał Gan-Ganowicz.