Wolny Uniwersytet Ukraiński
Z Wikipedii
Wolny Uniwersytet Ukraiński, ukr. Український Вільний Університет - emigracyjny uniwersytet, założony przez ukraińskich emigrantów po I wojnie światowej.
Ukraińcy chcieli utworzyć uniwersytet we Lwowie już przed I wojną światową, gdy na Uniwersytecie Lwowskim istniały katedry w języku ukraińskim i wykładali ukraińscy profesorowie. Od roku 1919 do 1925 działał we Lwowie nielegalny Tajny Uniwersytet Ukraiński.
Wolny Uniwersytet Ukraiński powstał 17 stycznia 1921 w Wiedniu, jednak w tym samym roku został przeniesiony do Pragi. Był finansowany przez rząd czechosłowacki, przy wsparciu prezydenta Czechosłowacji Tomasza Masaryka.
Rząd polski nie wywiązał się przez cały okres dwudziestolecia międzywojennego z zobowiązania utworzenia do końca roku 1924 uniwersytetu ukraińskiego na terenie RP, zawartego w ustawie z 26 września 1922[1]. W konsekwencji Wolny Uniwersytet Ukraiński w Pradze i Ukraińska Akademia Gospodarcza w Podebradach były w tym okresie jedynymi wyższymi uczelniami ukraińskimi na świecie. [2]
Początkowo Uniwersytet posiadał tylko dwa fakultety: filozoficzny i prawno-społeczno-ekonomiczny. Wykładowcami byli: Dmytro Antonowycz, L. Bilecki, I. Horbaczewski, Stanisław Dnistrianski, Dmytro Doroszenko, Fedir Szczerbyna, Ołeksandr Kolessa, S. Rudnycki, Wołodymyr Starosolskyj, Roman Smal-Stocki, Stepan Smal-Stocki, O. Jakowliw, Augustyn Wołoszyn.
Po II wojnie światowej Uniwersytet został przeniesiony do Monachium. Wykładowcami jego byli: M. Wasyljiw, Hryhor Waszczenko, Wołodymyr Derżawyn, Wiktor Domanycki, Pawło Zajcew, Bohdan Krupnycki, Wołodymyr Kubijowycz, Zenon Kuzela, O. Kulczycki, P. Kurinnyj, Iwan Mirczuk, Ołeksandr Ohłobłyn, Lew Okinszewycz, Juryj Panejko, Natalia Polonska-Wasylenko, Iwan Rakowski, Wadym Szczerbakiwski, Ja. Rudnycki, a później Jurij Starosolski, O. Jurczenko, Ołeksander Horbacz, Wołodymyr Janiw, Jarosław Padoch, l. Koszeliwec, Dmytro Czyżewski, Jurij Szewelow, Jurij Bojko-Błochyn.
Od 16 września 1950 stopnie nadawane przez Wolny Uniwersytet zostały uznane przez rząd niemiecki, a od 12 listopada 1992 przez rząd ukraiński.
[edytuj] Przypisy
- ↑ Art. 24. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwali utworzenie uniwersytetu ruskiego i zapewni mu potrzebne środki finansowe ze Skarbu Państwa. Uniwersytet ten, zorganizowany autonomicznie, zgodnie z przepisami, dotyczącemi szkół akademickich, podlegać będzie bezpośrednio Ministrowi Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego(Dziennik Ustaw RP 1922 Nr 90 poz. 829).
- ↑ Nie uwzględniając ZSRR , gdzie po okresie względnie liberalnej polityki kulturalnej na terenie USRR ( polityka ukrainizacji w latach 1921 - 1929 ) ,w latach trzydziestych, poczynając od roku 1930 nastąpiła fizyczna zagłada elit ukraińskich przez OGPU - NKWD, a życie akademickie w konsekwencji na kilkadziesiąt lat ( do lat 60. XX w.) zamarło.
