Static Wikipedia February 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Web Analytics
Cookie Policy Terms and Conditions Wikipedysta:Xpicto/brudnopis - Wikipedia, wolna encyklopedia

Wikipedysta:Xpicto/brudnopis

Z Wikipedii

Spis treści

[edytuj] Ł

Szablon:Шаблон:Латиница

Ł, ł — буква латиницы, используемая в польском, кашубском, лужицких языках, в «лацинке» (белорусский латинский алфавит), а также в языке навахо. В славянских языках Ł обозначает звук, восходящий к общеславянскому непалатализованному [l].

В начале XX века польское Ł обозначало звук, близкий к произношению русского твердого Л. Такое произношение иногда до сих пор требуется на телевидении и радио, в сценической речи. Это старое произношение сохраняется в восточных районах Польши, у поляков Литвы, Белоруссии и Украины. В настоящее же время, особенно в разговорной речи, польское Ł преимущественно обозначает неслоговое [u], близкое к белорусскому Ў или английскому W.

Впервые обозначение твердого и мягкого польских звуков [l]/[l'] разными буквами встречается в орфографическом трактате Якуба Паркошовица, написанном около 1440 г. (сохранился в списках 1460—1470-х гг.): для мягкого звука он предложил букву в виде рукописного \ \ell, а для твердого — l со штрихом, идущим влево вверх (нечто напоминающее Ч); впрочем, примеров применения такой орфографии не сохранилось. Нынешнюю же систему (обозначать мягкий звук обычной буквой L, а твердый — перечеркнутой Ł) изобрел Станислав Заборовский, который в 1514—1515 напечатал в Кракове книгу «Orthographia seu modus recte scribendi et legendi Polonicum idioma quam ultissimus»; он же считается «отцом» польской буквы Ż, остальные же предложенные им начертания не прижились, хотя сама идея использования для польского письма диакритических знаков вместо изменения формы собственно букв также принадлежит ему.

При письме от руки перечеркивание буквы Ł/ł заменяется тильдой над буквой.

В белорусской «лацинке» буква Ł заменяет обычную кириллическую Л.

В языке навахо Ł используется для обозначения безгласного альвеолярного латерального фрикативного звука [ɬ], похожего на звук валлийского языка, обозначаемый Ll.


[edytuj] Magyar nyelv

[edytuj] Słownictwo

[edytuj] Pochodzenie

Pochodzenie słownictwa języka węgierskiego. W poniższej tabeli przedstawiono procentowy udział różnych źródeł pochodzenia słownictwa węgierskiego. Jest to udział liczony słownikowo (nieuwzględniający frekwencji słów).

pochodzenie udział procentowy
ugrofińskie 21
słowiańskie 20
niemieckie 11
tureckie 9,5
łacińskie i greckie 6
romańskie 2,5
irańskie 1
nieznane 30

W tekstach (a więc z uwzględnieniem frekwencji występowania) 80 - 90 % słów ma pochodzenie ugrofińskie.

[edytuj] Pożyczki słowiańskie

wyraz węgierski polski odpowiednik
mezsgye miedza
kasza kosa
széna siano
konkoly kąkol
dorong drąg
galamb gołąb
munka praca (męka)
szerda środa
csütörtök czwartek
péntek piątek
szomszéd sąsiad
káposzta kapusta
barázda bruzda
szalma słoma
len len
gereblye grabie
cseresznye czereśnia
szilva śliwka
málna malina
galagonya głóg
jávor jawor
bárány baran
kacsa kaczka
medve niedźwiedź
vidra wydra
giliszta glista
bolha pchła
pisztráng pstrąg

rák ‘rak’, csónak ‘czółno’, patak ‘potok’, mocsár ‘moczary’, porond ‘prąd’, udvar ‘podwórze’, konyha ‘kuchnia’, pince ‘piwnica’, gerenda ‘belka’ (grzęda), asztal ‘stół’, polc ‘półka’, kulcs ‘klucz’, ebéd ‘obiad’, vacsora ‘kolacja’ (wieczerza), tészta ‘ciasto’, kalács ‘kołacz’, pecsenye ‘pieczeń’, kolbász ‘kiełbasa’, szalonna ‘słonina’, szoknya ‘spódnica’, család ‘rodzina’, cseléd ‘czeladź’, déd ‘(pra)dziad’, unoka ‘wnuk’, bodnár ‘bednarz’, takács ‘tkacz’, kovács ‘kowal’, kalapács ‘młotek’, borotva ‘brzytwa’, korong ‘krąg’, abroncs ‘obręcz’, vödör ‘wiadro’, király ‘król’, vajda ‘wojewoda’, ispán ‘żupan’, paraszt ‘chłop’ (prosty), pénz ‘pieniądz’, pecsét ‘pieczęć’, karácsony ‘święta Bożego Narodzenia’ (przekraczać), német ‘niemiecki’, lengyel ‘polski’, szabad ‘wolny, swobodny’, drága ‘drogi’, bolond ‘błazen’ (błąd), tompa ‘tępy’.

[edytuj] Alfabet łaciński

Alfabet łaciński

Do uzupełnienia:



[edytuj] Sampi

Sampi (wielka litera: Ϡ, mała litera: ϡ) jest literą, która występowała w niektórych przedklasycznych wariantach alfabetu greckiego. Używana była do przedstawiania podwójnego ss, dlatego była także nazywana podwójną sigmą disigma. W greckim systemie liczbowym reprezentowała wartość 900.

[edytuj] Pochodzenie

Pochodzenie litery sampi jest nieznane. Mogła ona bądź bezpośrednio, bądź pośrednio rozwinąć się z archaicznej greckiej litery san (Ϻ) pochodzącej z fenickiego litery sade (). Litera sade oznaczała dźwięk zbliżony do s. Jednak litera sampi nie występowała w alfabecie greckim między literami pi i koppa, ale na końcu za literą omega. Dlatego istnieje hipoteza mówiąca, że sampi została później dołączona do alfabetu greckiego.

Nazwa sampi nie jest jasna. Być może ma związek z nazwą san. Inną możliwością jest pochodzenie od słów ὡσὰν πῖ hōsan pi „jak pi“), litera ta bowiem graficznie jest podobna do pi.

[edytuj] Verwendung als Buchstabe

In einigen Alphabeten Ioniens (Teos, Ephesus, Kyzikos und Halikarnassos) und Pamphyliens (Perge, Sillyon) kommt ein spezieller Buchstabe mit der Form 14px bzw. 14px vor. Dabei handelt es sich wahrscheinlich um den Vorläufer des Sampi. Dieses Zeichen ist im 6. bis 5. Jahrhundert v. Chr. in ionischen und im 4. bis 2. Jahrhundert v. Chr. in pamphylischen Inschriften belegt und steht an Stellen, wo in den meisten Dialekten σσ (ss) und im klassischen Attischen ττ (tt) steht, z. B. ΘΑΛΑ14pxΑ statt ΘΑΛΑΣΣΑ (thalassa) bzw. ΘΑΛΑΤΤΑ (thalatta). Wie diese Buchstabenverbindung in der Antike ausgesprochen wurde, ist umstritten. Da sie aber sprachhistorisch auf *kj zurückgeht, scheint die Aussprachevariante /ts/ möglich. Dass das Sampi später durch σσ ersetzt wurde, könnte dann darauf hinweisen, dass die Aussprache sich von /ts/ zu /ss/ gewandelt hatte.

[edytuj] Verwendung als Zahlzeichen

Im System der griechischen Zahlen sind drei archaische Buchstaben als Zahlzeichen beibehalten worden: das Digamma (Ϝ) für 6, das Qoppa (Ϙ) für 90 und das Sampi (Ϡ) als letztes Zahlzeichen für 900. Die griechischen Zahlzeichen entstanden ebenso wie die bis heute gebräuchliche Standardvariante des griechischen Alphabets in der ionischen Stadt Milet. Der Buchstabe Sampi ist in milesischen Inschriften nicht belegt, deshalb scheint es wahrscheinlich, dass der Buchstabe übernommen wurde, um die Zahlzeichen zu komplettieren. Ursprünglich hatte das Zahlzeichen die Form 14px. In dieser Form ist er auch im gotischen Alphabet als Zahlzeichen für 900 übernommen worden. In den mittelalterlichen Handschriften erhielt das Sampi seine heutige Form Ϡ.

[edytuj] Weblinks

Szablon:Navigationsleiste Griechisches Alphabet

Kategorie:Griechischer Buchstabe

[edytuj] Szablon: Alfabet Grecki

Alfabet grecki
Α α alfa Ν ν ni
Β β beta Ξ ξ ksi
Γ γ gamma Ο ο omikron
Δ δ delta Π π pi
Ε ε epsilon Ρ ρ rho
Ζ ζ dzeta Σ σ ς sigma
Η η eta Τ τ tau
Θ θ theta Υ υ ypsilon
Ι ι jota Φ φ fi
Κ κ kappa Χ χ chi
Λ λ lambda Ψ ψ psi
Μ μ mi Ω ω omega
Litery nieużywane współcześnie
Ϝ ϝ digamma Ϻ ϻ san
Ϙ ϙ koppa Ϡ ϡ sampi
Ϛ ϛ stigma Ϸ ϸ szo
Alfabet grecki
Α α alfa Ν ν ni
Β β beta Ξ ξ ksi
Γ γ gamma Ο ο omikron
Δ δ delta Π π pi
Ε ε epsilon Ρ ρ rho
Ζ ζ dzeta Σ σ ς sigma
Η η eta Τ τ tau
Θ θ theta Υ υ ypsilon
Ι ι jota Φ φ fi
Κ κ kappa Χ χ chi
Λ λ lambda Ψ ψ psi
Μ μ mi Ω ω omega
Litery nieużywane współcześnie
Ϝ ϝ digamma Ϻ ϻ san
Ϙ ϙ koppa Ϡ ϡ sampi
Ϛ ϛ stigma Ϸ ϸ szo
Alfabet grecki
Α α alfa Ν ν ni
Β β beta Ξ ξ ksi
Γ γ gamma Ο ο omikron
Δ δ delta Π π pi
Ε ε epsilon Ρ ρ rho
Ζ ζ dzeta Σ σ ς sigma
Η η eta Τ τ tau
Θ θ theta Υ υ ypsilon
Ι ι jota Φ φ fi
Κ κ kappa Χ χ chi
Λ λ lambda Ψ ψ psi
Μ μ mi Ω ω omega
Litery nieużywane współcześnie
Ϝ ϝ digamma Ϻ ϻ san
Ϙ ϙ koppa Ϡ ϡ sampi
Ϛ ϛ stigma Ϸ ϸ szo

[edytuj] Szablon: Cyrylica

[edytuj] szablon

Grafika:Greek alphabet alpha-omega.PNG
Cyrylica
Litery używane obecnie w językach słowiańskich
А а Ν ν ni
Б б Ξ ξ ksi
В в Ο ο omikron
Г г Π π pi
Ѓ ѓ Ρ ρ rho
ґ Σ σ ς sigma
Д д Τ τ tau
Ђ ђ Υ υ ypsilon
Е е Φ φ fi
Ё ё Χ χ chi
Ж ж Ψ ψ psi
З з Ω ω omega
Litery używane w językach niesłowiańskich
Litery nieużywane współcześnie
Ϝ ϝ digamma Ϻ ϻ san
Ϙ ϙ koppa Ϡ ϡ sampi
Ϛ ϛ stigma Ϸ ϸ szo

[edytuj] Alfabet hebrajski

Alfabet hebrajski
א alef
ב bet
ג gimel
ד dalet
ה he
ו waw
ז zajin
ח het
ט tet
י jod
כ ך kap
ל lamed
מ ם mem
נ ן nun
ס samek
ע ajin
פ ף pe
צ ץ sade
ק qop
ר resz
שׂ sin
שׁ szin
ת taw
Allofony
Samogłoski
ִ hireq
ֵ sere
ֶ segol
ַ patah
ָ qames
ֺ holem
ֻ qubbus, šuruq
ְ šwa
ֲ hatep patah
ֱ hatep segol
ֳ hatep qames

[edytuj] Szablon tabeli

kolumna 1, wiersz 1 kolumna 2, wiersz 1
kolumna 1, wiersz 2 kolumna 2, wiersz 2
Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu