Język turecki

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Türkçe
Obszar	Turcja, Cypr Północny (TRPC), Niemcy, Francja i inne
Liczba mówiących	75 milionów
Ranking	20.
Klasyfikacja genetyczna	Języki uralo-ałtajskie Języki ałtajskie Języki tureckie Języki oguzyjskie **Język turecki
Pismo	łaciński
Status oficjalny
Język urzędowy	Turcja, Cypr (Turecka Republika Północnego Cypru)
Regulowany przez	?
Kody języka
ISO 639-1	tr
ISO 639-2	ota
SIL	TRK
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata Turecka wersja językowa Wikipedii W Wikisłowniku: Słownik języka tureckiego

Język turecki (Türkçe) to język aglutynacyjny należący do rodziny języków tureckich, do której zalicza się również między innymi języki: uzbecki, kazachski, kirgiski, tatarski, jakucki. Należy on do podgrupy oguzyjskiej języków tureckich, wraz z językiem azerskim, turkmeńskim oraz językami małych grup etnicznych.

Językiem tym posługuje się 75 mln osób na całym świecie (w samej Turcji 60 milionów). Mówią nim grupy pochodzenia tureckiego na Bałkanach oraz emigranci w Europie Zachodniej (Niemcy, Austria, Francja).

Język turecki rozwijał się na terenie Anatolii od XI wieku, to jest od opanowania tych terenów przez plemiona tureckie pod wodzą Seldżuków.

Od XIX wieku trwał proces dostosowywania języka pisanego do mówionego, oczyszczania go z zawiłych konstrukcji oraz słów pochodzących z arabskiego i perskiego. Poszukiwano przy tym słów rdzennie tureckich lub wykorzystywano zapożyczenia z języków zachodnioeuropejskich, między innymi z języka francuskiego. Proces ów zwany "oczyszczaniem" przybrał na sile w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku, podczas rządów prezydenta Kemala Atatürka.

Od 1928 roku język turecki zapisywany jest za pomocą alfabetu tureckiego, opartego na literach łacińskich. Alfabet turecki ma 29 liter, jego ciekawostką jest występowanie dwóch liter "I": wymawianej jak polskie "I" İi oraz Iı (wymowa jak polskie "Y").

[edytuj] Zarys fonetyki

Język turecki nie posiada głosek, które mogłyby sprawiać trudności w wymowie. Współczesny język turecki, posiada 29 głosek.

Głoska	Polski odpowiednik/wymowa
a	a
b	b
c	dż
ç	cz
d	d
e	e
f	f
g	g
ğ	tzw. miękkie g (po samogłoskach: a, ı, o, u) oznacza, że poprzedzająca samogłoska ma być wymawiana długo; (po samogłoskach: e, i, ö, ü) wymawiane jest jak pol. j
h	h
ı	y
i	i
j	ż
k	k
l	l
m	m
n	n
o	o
ö	składamy wargi jak do głoski o i wymawiamy e
p	p
r	r
s	s
ş	sz
t	t
u	u
ü	składamy wargi jak do głoski u i wymawiamy i
v	w
y	j
z	z

[edytuj] Liczebniki i czas

Lp	Liczebnik główny	Liczebnik porządkowy
0	sıfır
1	bir	birinci
2	iki	ikinci
3	üç	üçüncü
4	dört	dördüncü
5	beş	beşinci
6	altı	altıncı
7	yedi	yedinci
8	sekiz	sekizinci
9	dokuz	dokuzuncu
10	on	onuncu
11	on bir	on birinci
20	yirmi	yirminci
30	otuz	otuzuncu
40	kırk	kırkıncı
50	elli	ellinci
60	altmış	altmışıncı
70	yetmiş	yetmişinci
80	seksen	sekseninci
90	doksan	doksanıncı
100	yüz	yüzüncü
200	iki yüz	iki yüzüncü
1000	bin	bininci
10000	on bin	on bininci

Miesiące

Polski	Turecki
styczeń	ocak
luty	şubat
marzec	mart
kwiecień	nisan
maj	mayıs
czerwiec	haziran
lipiec	temmuz
sierpień	ağustos
wrzesień	eylül
październik	ekim
listopad	kasım
grudzień	aralık

Dni tygodnia

Polski	Turecki
poniedziałek	pazartesi
wtorek	salı
środa	çarşamba
czwartek	perşembe
piątek	cuma
sobota	cumartesi
niedziela	pazar

Tureckie święta religijne i państwowe

Polski	Turecki
Wszystkich Świętych	Azirler Dünu
Święto Wniebowstąpienia	Miraç Günü
Wigilia Bożego Narodzenia	Noel Gecesi
Boże Narodzenie	Noel Günü
Wielkanoc	Paskalya
Wielka Niedziela	Paskalya Pazartesi
Wielki Piątek	İyi Cuma Günü
Wielki Post	Büyük Perhiz
Niedziela Palmowa	Palmiye Pazari
Nowy Rok	Yılbaşı
Ramadan	Ramazan
Święto Ofiary	Kurban Bayramı
Święta Noc	Kandil Gecesi
Święto Republiki	Cumhuriyet Bayramı
Dzień zwycięstwa	Zafer Bayramı