Zespół paranoiczny
Z Wikipedii
Zespół paranoiczny (dawniej paranoja prawdziwa, obłęd) - z grec. para - "obok, poza" i noos - "rozum, sens" - obecnie, według ICD-10, nazywana zespołem paranoicznym (reakcją paranoiczną). W DSM-IV zespół ten nosi nazwę zespół urojeniowy ("delusional disorder"). Są to usystematyzowane urojenia (najczęściej prześladowcze i oddziaływania, rzadziej wielkościowe lub inne).
Reakcja paranoiczna czasem dotyka osoby głuche i niedosłyszące (zaburzenia homilopatyczne), u których zaburzenie powoduje zła komunikacja z innymi osobami, niepewność co do ich intencji. Reakcji sprzyjają także paranoiczne (paranoidalne) cechy osobowości (zaburzenia osobowości), sytuacja nagłego lub przewlekłego stresu psychologicznego, nadużywanie alkoholu, izolacja (np. więzienna, przez barierę językową, w trakcie samotnych, wielomiesięcznych wypraw). Ze względu na treść urojeń zespoły paranoiczne dzieli się na:
- inividia - paranoja zazdrości
- querulatoria - paranoja pieniacza
- zespół paranoiczny prowadzący do dochodzenia przez chorego domniemanych krzywd, np przed sądem lub urzędem
- persecutoria - paranoja prześladowcza
- reformatoria - paranoja reformatorska
- inventoria - paranoja wynalazcza
- przeświadczenie chorego o wspaniałości i wielkości jego wynalazków/pomysłów
Istnieje również paranoja indukowana (udzielona). Jest to stan w którym osoba blisko związana z chorym zaczyna traktować bezkrytycznie paranoiczne myśli chorego.
[edytuj] Podobne zespoły
Zespół parafreniczny (urojeniowo-omamowy) - określenie procesu psychotycznego, na który składają się urojenia (najczęściej prześladowcze i odnoszące) oraz omamy - najczęściej słowne. Najczęściej występuje w przebiegu schizofrenii paranoidalnej.
Zespół paranoidalny - zespół w którym omamy nie tworzą spójnego systemu, często są to urojenia wypływu lub owładnięcia. Występują również halucynacje, zaburzenia jaźni i toku myślenia. Ponadto u pacjenta występują dodatkowo objawy negatywne takie jak deficyty myślenia, uczuć i motywacji, wahania nastroju i inne. Jego odmianą jest zespół automatyzmu psychicznego (zespół andinskiego-Clerambaulta), który łączy cechy zespołu paranoidalnego, przede wszystkim urojenia kierowania i owładnięcia, z automatyzmami psychicznymi takimi jak:
- automatyzm asocjacyjny, dotyczący toku i treści myślenia
- automatyzm kinestetyczny, dotyczącej sfery ruchowej pacjenta
- automatyzm cenestopatyczny, dotyczący poczucia oddziaływania na narządy wewnętrzne pacjenta.
Zespół paranoidalno-depresyjny - proces, w którym obok urojeń i omamów (podobnych do zespołu paranoidalnego) występują objawy depresyjne. Najczęściej występuje w przebiegu psychoz schizoafektywnych.
[edytuj] Zobacz też
- Osobowość paranoiczna (paranoidalna)
- Truman Show (film)
