Zheng He
Z Wikipedii
Zheng He | |
Chińskie nazwisko i imię | |
Hanyu Pinyin | Zhèng Hé |
Wade-Giles | Cheng Ho |
Spolszczenia | Zheng He |
Zn. tradycyjne | 鄭和 |
Zn. uproszczone | 郑和 |
Zheng He (1371-1435, inne nazwisko: Ma He) - chiński żeglarz i odkrywca, który w latach 1405-1433 odbył serię podróży do wielu miejsc w Azji i Afryce.
Był muzułmaninem, eunuchem i zaufanym człowiekiem chińskiego cesarza Yongle z dynastii Ming. Odbył podróże do południowo-wschodniej Azji, Sumatry, Jawy, Cejlonu, Indii, Persji, Zatoki Perskiej, Arabii, Morza Czerwonego aż do Egiptu i Mozambiku. Jego wyprawy przyczyniły się do rozwoju handlu i wiedzy nawigacyjnej.
Spis treści |
[edytuj] Droga do kariery
Pochodził z podbitej przez armię chińską w roku 1381 prowincji Yunnan. Nosił wówczas imię Ma He. Jego dziadek, odbył drogą lądową pielgrzymkę do Mekki (hadżdż), a opowieści z tej podróży miały wpłynąć na jego przyszłe dokonania. Po podbiciu Yunnanu przez wojska Mingów jego krewni zostali wybici za kolaborację z mongolską dynastią Yuan. On sam trafił do niewoli i jak wielu innych młodych jeńców (miał wówczas 13 lat) został wykastrowany. Jako eunuch został sługą księcia Zhu Di, czwartego syna założyciela dynastii Ming. Dzięki swym zdolnościom wojskowym i dyplomatycznym awansował do stopnia oficera. Po bratobójczej walce o sukcesję w roku 1402 książę Zhu Di został cesarzem i przyjął imię Yongle. Zheng He został mianowany admirałem i na rozkaz cesarza rozpoczął budowanie wielkiej floty. W krótkim czasie nowa flota liczyła tysiąc pięćset statków.
[edytuj] Wyprawy
Na pierwszą wyprawę Zheng He wyruszył w 1405 roku. W wyprawie wzięło udział 27 800 ludzi. Flota dotarła do portowego miasta Kalikat na Półwyspie Indyjskim. Z wyprawy tej Zheng He powrócił jako bohater narodowy. Podczas kolejnych wypraw admirał dotarł m.in. do wybrzeży Zatoki Perskiej oraz Mozambiku w Afryce. Wszędzie gdzie dotarła flota zakładano faktorie i składy towarów. W 1424 roku zmarł protektor admirała – cesarz Yongle. Jego syn i następca, Zhu Gaozhi, odwołał dalsze wyprawy floty, a Zheng He został jedynie nadzorcą portu w Nankinie. Okres odwrócenia się Chin od morza trwał jedynie kilka lat. Przerwała go śmierć cesarza Zhu Gaozhi. Admirał wyruszył na kolejną, siódmą wyprawę w 1431 roku. Jego flota liczyła około 300 statków z ponad 27 tys. ludzi na pokładach. Dotarła do Malakki i Syjamu. Przypuszczalnie statki Zheng He dotarły również do północnych wybrzeży Australii. Po śmierci admirała cesarz zamknął stocznie w Nankinie. Kilkadziesiąt lat później zniszczono wszystkie zapisy dokumentujące odkrycia floty.
[edytuj] Spekulacje
W książce "1421" Gavin Menzies postawił tezę, że flota Zheng He odkryła Amerykę, Australię, Antarktydę i opłynęła Eurazję przejściem północno-wschodnim. Znawcy tematu krytykują jednak Menziesa za luki w jego teorii i błędy metodologiczne.[1]
[edytuj] Ciekawostki
Kiedy w XV w. admirał Zheng He przywiózł z wyprawy do Afryki żyrafy, wzięto je w Chinach za qilina.