Związek rządu
Z Wikipedii
Związek rządu (rekcja) – relacja między powiązanymi elementami zdania, w której jeden musi mieć pewną z góry ustaloną formę, niezależnie od formy drugiego. Związek rządu typowy jest dla endocentryzmu – element centralny narzuca formę pozostałym elementom.
Spis treści |
[edytuj] W języku polskim
W języku polskim związek główny podmiotu logicznego z orzeczeniem jest związkiem rządu. Ponadto pytaniami pomocnymi w ustalaniu związku rządu między wyrazami są pytania dopełnienia (czyli pytania odmiany rzeczownika bez mianownika i wołacza), mianowicie: (kogo? czego?), (komu? czemu?), (kogo? co?), (z kim? z czym?), (o kim? o czym?). Związek rządu zachodzi również między rzeczownikami, gdy jeden jest wskazaniem własności drugiego; pytanie (czyj?) przydawki.
zapamiętaj zw. rządu:
- czas. + dopełnienie, np. kupiłem czajnik;
- rzecz. + wyrażenie przyimkowe, np. sukienka w kropki;
- rzecz. + rzecz. (w przypadku innym niż mianownik), np. góra śmieci;
[edytuj] Przykłady
- kot Ali – wyraz centralny kot narzuca dopełniacz pobocznemu wyrazowi Ali,
- mają kota – centralne mają narzuca formę biernika pobocznemu wyrazowi kota.
[edytuj] W języku niemieckim
W języku niemieckim terminem związek rządu (Rektion) określa się najczęściej wymóg użycia po danym czasowniku określonego przyimka, a po nim rzeczownika w określonym przypadku gramatycznym. Na przykład czasownik warten ("czekać") wymaga użycia przyimka auf i rzeczownika w bierniku: Ich warte auf den Lehrer ("Czekam na nauczyciela"). Termin ten dotyczy jednak również innych konstrukcji analogicznych do tych w języku polskim.
