Aydın (il)
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Aydın ili konumu | |
|---|---|
 |
|
| Bilgiler | |
| Bölgesi: | Ege Bölgesi |
| Yüzölçümü: | 8.007 (km2) |
| Nüfus: (2000) | 950.757 |
| Nüfus yoğunluğu: | 118,7 (kişi/km2) |
| Plaka kodu: | 09 |
| Telefon kodu: | 256 |
| İlçe sayısı | 17 |
| Vali: | Mustafa Malay |
| İnternet sitesi: | aydin.gov.tr |
 |
Bu madde Aydın il sınırları içindeki tüm bölgeyi kapsamaktadır. Şehir merkezi için Aydın sayfasına gidiniz. |
Aydın, Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan, turizm ve tarım açısından gelişmiş il. Plaka kodu 09'dur.
Konu başlıkları |
[değiştir] Coğrafya
[değiştir] Coğrafi Konumu
İl orta ve batı kesiminde verimli ovalar, kuzeyinde Aydın Dağları, güneyinde Menteşe Dağları ile çevrili Büyük Menderes Havzası üzerinde 8007 km2 lik bir alan üzerine kuruludur. Doğuda Denizli, batıda Ege Denizi, kuzeyde İzmir ve Manisa, güneyde ise Muğla illeriyle komşudur. Akdeniz ikliminin hakim olduğu ilde yazlar sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçer.
Aydın sınırları içinde büyük, küçük birçok akarsu mevcuttur. Büyük Menderes Nehri Ege Bölgesinin en uzun akarsuyudur. Toplam uzunluğu 435 km. il içindeki uzunluğu ise 170 km dir. Çine çayı, Akçay ve Dandalaş çaylarının sularını toplayarak Ege Denizine dökülür.
İlin en büyük gölü Bafa olup, Büyük Menderes, deltasının güneydoğusundadır. Diğer gölleri Samson ve Azap gölüdür.
[değiştir] İklim
Aydın'da Akdeniz İklimi görülür. Yıllık sıcaklık ortalaması 18° civarındadır.
[değiştir] Nüfus
2006 yılı Genel Nüfus Sayımı'na göre Aydın ilinin nüfusu 143.300'dir.
[değiştir] Tarihçe
Aydın, Traklar tarafından kurulmuş ve önceleri Tralles adı ile anılmıştır. Depremle yıkıldıktan sonra yeniden imar edilmiş,Traklar'dan sonra Spartalılar, Hititler, Frigler, İyonlar, Lidyalılar, Persler ve Romalılar zaman zaman yörede hakimiyetlerini kurarak kendi kültürlerini bölgeye taşımış ve yörenin gelişmesine öncü olmuşlardır.
1186 yılında Selçuklular'ın, 1300 yılında Aydınoğulları'nın eline geçen kentin adı Aydın Güzelhisar olmuştur. Bu ad Aydın şekline dönüşmüştür. 1426 da Osmanlılar'ın eline geçen Aydın bu günkü yerine kurulmuştur. 1923 yılında il olmuştur.
[değiştir] Aydın'lı ünlüler
- Tralles'li (Aydın şehrinin eski adı) Anthemius (Ayasofya'nın mimarı)
- Atçalı Kel Mehmet Efe, Osmanlı Devleti'nin çöküş dönemi şartlarına isyan bayrağı açarak yeni bir siyasi düzen kurma yolunda ilerleyen halk kahramanı;
- Demirci Mehmet Efe, Kurtuluş Savaşı kahramanı;
- Yörük Ali Efe, Kurtuluş Savaşı kahramanı;
- Mahmut Esat Bozkurt, (Kuşadası) Türkiye Cumhuriyeti hukukunun mimarı, Atatürk'ün yakın çalışma arkadaşı;
- Adnan Menderes, Başbakan (1950-1960);
- İlhan Selçuk, Cumhuriyet gazetesi başyazarı;
- İsmet Sezgin, TBMM eski dönem milletvekili ve bakan;
- Atilla Koç, TBMM 22. dönem milletvekli, kültür ve turizm bakanı;Aydın milletvekilidir Aydın ili Köşk ilçesi Ilıdağ köyündendir.
- Şükran Güngör, Tiyatro ve sinema sanatçısı;(Çinelidir)
- Güven Önüt, Eski Beşiktaşlı futbolcu;
- Rıdvan Dilmen, Eski futbolcu, teknik direktör ve spor yorumcusu;
- Serkan Balcı, Fenerbahçeli futbolcu
- Ali Akdeniz, Fenerbahçeli futbolcu
[değiştir] Tarım
Aydın; incir, zeytin ve kestane üretiminde Türkiye'de ilk sırayı almaktadır. Ayrıca ilde pamuk, narenciye, karpuz, kavun, çilek ve çeşitli sebze-meyve üretimi gerçekleşmektedir.
[değiştir] Turizm
Aydın ilinde turizm Didim ve Kuşadası ilçelerinden gelişmiştir.
Kuşadası, sahilleri ve Büyük Menderes Deltası Milli Parkı; Didim, sahilleri, Milet antik kenti ve Apollon Tapınağı ile il ekonomisine büyük gelir sağlamaktadır.
[değiştir] Eğitim
[değiştir] Adnan Menderes Üniversitesi
Adnan Menderes Üniversitesi, 1992 yılında Aydın'da kuruldu. Üniversitenin Merkez Kampüsü Aydın il merkezinde olup birçok ilçe ve beldede fakülte ve yüksekokullar bulunmaktadır.
[değiştir] Yüksek Okullar
Aydın'da, Aydın il merkezi ve Nazilli'de olmak üzere 2 adet Polis Meslek Yüksek Okulu bulunmaktadır.
- Aydın Polis Meslek Yüksek Okulu
- Nazilli Polis Meslek Yüksek Okulu
- /Çine de besicilik et ve süt ürünleri, arıcılık,gıda 2 yıllık meslek okulu bulunmaktadır.
- /Kuyucak'da pazarlama işletme kooparatifcilik ve muhasebe meslek yüksek okulu bulunmaktadır.
[değiştir] Liseler
Aydın'ın Ortaklar kasabasında uzun yıllar öğretmen yetiştiren Ortaklar Anadolu Öğretmen Lisesi bullundurmaktadır.1 kez Öss birincisi çıkarmış ve bir çok kez Öss'de önemli dereceler almıştır.
[değiştir] Dış bağlantılar
 |
Aydın ilinin ilçeleri |  |
|---|---|---|
| Merkez | Bozdoğan | Buharkent | Çine | Didim | Germencik | İncirliova | Karacasu | Karpuzlu | Koçarlı | Köşk | Kuşadası | Kuyucak | Nazilli | Söke | Sultanhisar | Yenipazar | ||
 |
Türkiye Cumhuriyeti'ndeki İller | |
|---|---|---|
|
Adana • Adıyaman • Afyonkarahisar • Ağrı • Aksaray • Amasya • Ankara • Antalya • Ardahan • Artvin • Aydın • Balıkesir • Bartın • Batman| Bayburt • Bilecik • Bingöl • Bitlis • Bolu • Burdur • Bursa • Çanakkale • Çankırı • Çorum • Denizli • Diyarbakır • Düzce| Edirne • Elazığ • Erzincan • Erzurum • Eskişehir • Gaziantep • Giresun • Gümüşhane • Hakkari • Hatay • Iğdır • Isparta • İstanbul • İzmir • Kahramanmaraş • Karabük • Karaman • Kars • Kastamonu • Kayseri • Kırıkkale • Kırklareli • Kırşehir • Kilis • Kocaeli • Konya • Kütahya • Malatya • Manisa • Mardin • Mersin • Muğla • Muş • Nevşehir • Niğde • Ordu • Osmaniye • Rize • Sakarya • Samsun • Siirt • Sinop • Sivas • Şırnak • Tekirdağ • Tokat • Trabzon • Tunceli • Şanlıurfa • Uşak • Van • Yalova • Yozgat • Zonguldak |
||
 |
Türkiye'deki bir yerleşim yeri hakkındaki bu taslağı geliştirerek veya memleketinizi tanıtarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
