Kule

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kule, boyu eninin en az bir kaç katı olan, herhangi bir yapı malzemesinden yapılmış yapıdır. İlk ortaya çıkış nedenleri düşmanları önceden görüp, korunmak olan kuleler zamanla;

alçakta bulunan yerler su dağıtımı,
fabrika bacaları,
sanat eseri,
yerleşim,
gözetleme,
turistik amaçlar ile de kullanılmıştır.

Çoğunlukla kare veya silindir biçimindeki yüksek yapı anlamına gelen "kule" isminin aslı Arapça “kulle” kelimesinden gelmektedir. Uçları sivri olarak biten piramit şeklindeki yapılar yüksekliklerine rağmen kule olarak adlandırılmazlar. Kule kelimesinde daha çok bir “kale”lik anlamı aranmalıdır. Buna göre piramit ve ziggurat tipi yapıları kule olarak adlandıramayız.

Kule,çok farklı amaçlar için birbirlerine benzer şekillerde günümüze kadar yapıla gelmiştir. Bu vazgeçilmez yapının çeşitleri arasında bir tanesi vardır ki; özellikle ortaçağ savaşlarında çok kullanılmıştır. Bunlar, kaleleri yıkmak, korunaklı surlara çıkarma yapmak için kullanılan, tekerlekler üzerinde hareket edebilen “hücum kuleleri”dir. Büyük İskender'in meşhur generali Antigonos’un da oğlu olan Demetrius Poliorcéte tarafından icat edildiği söylenen bu kuleler ahşaptan yapılma kare planlı, çok katlı, dışı zırhla veya kalın hayvan derileriyle kaplı piramidal gövdeli idi. Saldırılarda surların yanına kadar yanaştırılan bu kulelere büyük taş ve gülleler atan mancınık gibi diğer silahlar yerleştirilebiliyordu. Ayrıca her katta hasar gören duvar hizasına göre rampa edecek mekanizma ve askerler bulunuyordu.

[değiştir] Çeçen kuleleri

Daha çok bilgi için: Çeçen kuleleri

Kafkasya'da Çeçenya, İnguşetya ve Osetyada yüzlercesi hâlen ayakta olan binlerce çeçen kulesi mevcuttur. Sivri basamak çatılı olarak çok işlevli bir amaçla inşa edilmiş olan bu yapılar oldukça özgün yapılardır. Kökenlerinin Urartu Kule mimarîsine kadar uzandığı çeşitli akademisyenler tarafından ifade edilmektedir. Vaynah Kuleleri olarak da adlandırılan bu yapılar Kafkasya'nın en otantik mimari eserleridir.

Kafkasya'da sadece Çeçen ve İnguşlar tarafından değil Gürcüstan'da yaşayan Svanlar tarafından da yaygın bir kullanımla kule tipi yapılar inşa edilmişdir. Kafkasyanın 1990 yılından sonra dış dünyaya açılmasıyla dünyaca tanınmaya başlayan kulelerini gören araştırmacılar, bu yapıların bölgedeki çokluğu karşısında hayrete düşmüşler ve Kafkasya "dünya kule mimarisinin merkezidir" demekten kendilerini alamışlardır. ^[1]