Niceto Alcalá-Zamora
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Niceto Alcalá-Zamora (d. 6 Temmuz 1877 - ö. 18 Şubat 1949), İspanyol devlet adamı, başbakan ve İkinci Cumhuriyeti'n devlet başkanı (1931-1936). Değişik kesimleri uzlaştırma çabaları, sonunda görevden alınmasına ve ülkesinden sürülmesine yol açmıştır.
1905'te parlamentoya (cortes) seçilen Alcalá-Zamora, 1917'de bayındırlık bakanı, 1922'de de savaş bakanı oldu. İspanya'nın Anual'da (Fas) uğradığı yenilgi, hakkında soruşturma açılmasına yol açtı. Soruşturma, General Primo de Rivera'nın iktidarı ele geçirerek paramentoyu dağıtması, raporu örtbas etmesi ve savaşı sona erdirmesiyle sonuçlandı. Alcalá-Zamora, diktatörlüğün kurulmasından Kral XIII. Alfonso'yu sorumlu tutarak cumhuriyetçilere katıldı. San Sebastian İttifakı içinde (Ağustos 1930) sosyalistlerin ve Katalan solunun yanında yer aldı. Nisan 1931'deki belediye seçimlerindeki başarıdan yararlanarak Devrim Komitesi'nin önderi sıfatıyla Alfonso'nun tahttan çekilmesini talep etti. Alfonso İspanya'dan ayrıldı. Alcalá-Zamora da hapisten çıkarak başbakan oldu. Ama parlamentonun yeni anayasaya kilise karşıtı ağır hükümler getirmesi üzerine 14 Ekim 1931'de istifa ettiyse de 11 Aralık'ta İkinci Cumhuriyet'in ilk cumhurbaşkanı seçildi.
Bir Katolik olarak yeni anayasayı onaylamamakla beraber, kısıtlı yetkilerini partiler arasındaki kutuplaşmayı yumuşatmak için kullandı. Böylece bir yandan aşırı solu dizginlerken, öbür yandan da anayasanın gözden geçirilmesini isteyenlerin iktidarı ele geçirmesini engelledi. Sonuçta hemen bütün partilerin şimşeklerini üzerine çekti. Şubat 1936'da Halk Cephesi seçiminin ardından parlamento bu durumdan yararlanarak Alcalá-Zamora'yı 5'e karşı 238 oyla görevden aldı; Alcalá-Zamora Fransa'ya ardından da Arjantin'e gitti ve orada öldü. Naaşı 1979'da İspanya'ya getirildi.
| Önce gelen: XIII. Alfonso İspanya Kralı |
İspanya Devlet Başkanı 1931 - 1936 |
Sonra gelen: Manuel Azaña |
